Περισσότερα κουίζ εδώ.

Περισσότερα κουίζ εδώ.

Το ημερολόγιο έδειχνε 29/7 του 1858 δυο ατμοκίνητα θωρακισμένα πολεμικά πλοία είχαν συναντηθεί στη μέση του Ατλαντικού Ωκεανού. 'Κουβαλούσαν'τα δυο άκρα ενός καλωδίου, μήκους 4.000 χιλιομέτρων και πλάτους 1.5 εκατοστών.

Τα συνέδεσαν και το ίδιο δευτερόλεπτο έγινε η πρώτη σύνδεση της ιστορίας μεταξύ της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής, μέσω τηλέγραφου.

Είχε μόλις ολοκληρωθεί η προσπάθεια δύο δεκαετιών “για το θρίαμβο που είναι πιο ένδοξος και πολύ πιο χρήσιμος για την ανθρωπότητα, από ό,τι έχει κατακτηθεί ποτέ σε πεδίο μάχης”, όπως είχε δηλώσει ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέιμς Μπιουκάναν.

Μετά δυο εβδομάδες η Βασίλισσα Βικτόρια έστειλε ένα συγχαρητήριο μήνυμα στον Μπιουκάναν. Χρειάστηκαν 17 ώρες για να παραδοθεί, μέσω κωδικού Μορς. Κάθε γράμμα 'πήρε' 2 λεπτά και 5 δευτερόλεπτα.

Το καλώδιο δεν πρόλαβε να κλείσει μήνα λειτουργίας, πριν παραδοθεί σε τεχνικά προβλήματα. Εν τούτοις, η επανάσταση στις επικοινωνίες είχε ξεκινήσει. Kαι οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες.

Σήμερα υπάρχουν περισσότερα από 500 υποβρύχια καλώδια σε λειτουργία (χρηματοδοτούνται πια από κολοσσούς του Internet, όπως η Facebook, η Google, η Microsoft και η Amazon). Καλύπτουν 1.2 εκατομμύρια χιλιόμετρα και διαχειρίζονται σχεδόν όλες τις επικοινωνίες μας.

Κάθε φορά που συνδέεσαι με WiFi, το χρωστάς σε κάποιο καλώδιο.

Προφανώς και το φορτίο που 'δέχονται'αυτές οι υποδομές είναι τεράστιο και αυξάνεται διαρκώς.

Παρ'όλα αυτά οι περισσότεροι δεν έχουμε ιδέα για το πώς λειτουργεί αυτό το τεράστιο πλέγμα καλωδίων, παρεκτός και αν διακοπεί το σήμα στις ψηφιακές μας συσκευές.

Κάτι που δεν είναι και τόσο δύσκολο να συμβεί.

Θα τα δούμε όλα.

ΑΠΟ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΦΤΙΑΓΜΕΝΟΙ ΟΙ ΥΠΟΒΡΥΧΙΟΙ ΣΩΛΗΝΕΣ

Όπως έγραψε το αμερικανικό CNN “φανταστείτε έναν μακρύ σωλήνα κήπου, που έχει μέσα πολύ μικρούς σωλήνες οι οποίοι φιλοξενούν ένα πολύ λεπτό ζεύγος ινών.

Ο εύκαμπτος αυτός σωλήνας είναι τυλιγμένος σε χαλκό, που μεταφέρει το συνεχές ρεύμα το οποίο τροφοδοτεί το καλώδιο και τους επαναλήπτες του -μερικές φορές με έως και 10.000 βολτ.

Οι οπτικές ίνες τυλίγονται με ουρεθάνη, σε χαλκό και ξανά σε ουρεθάνη πριν τοποθετηθεί ο σωλήνας. Σε περιοχές που δεν είναι ιδιαίτερα φιλόξενες ο σωλήνας είναι πιο παχύς, έχει επιπλέον πλαστικό, επένδυση από κεβλάρ και ανοξείδωτο χάλυβα, ώστε να διασφαλιστεί πως δεν θα σπάει.

Επιπλέον μέτρα λαμβάνονται για να μην γίνει παραβίαση και ανάλογα με τη φυσιολογία της ακτής (αν υπάρχουν βράχοι ή πέτρες)".

Πριν τοποθετηθούν τα καλώδια, ειδικό πλοίο χαρτογραφεί τον πυθμένα για να δει αν υπάρχουν υποθαλάσσια ρεύματα, ηφαιστειακές περιοχές ή αλλαγές υψομέτρου -συνθήκες που είναι προβληματικές. Εφόσον σχεδιαστεί και ελεγχθεί η διαδρομή και οι συνδέσεις με την ξηρά, τεράστια πλοία αρχίζουν να μεταφέρουν τον εξοπλισμό. Μόνο για τη φόρτωση, μπορεί να χρειαστεί και ένας μήνας.

Όταν ολοκληρωθούν όσα γίνονται υποβρύχια, περνάμε στην ξηρά.

Το Marea (ελληνικά παλίρροια) των 6.600 χιλιομέτρων που συνδέει τις ΗΠΑ με την Ισπανία (ξεκινάει από τη Βιρτζίνια Μπιτς και καταλήξει στη Σοπελάνα -πόλη κοντά στο Μπιλμπάο). Ανήκει στη Microsoft και τη Meta (Facebook), σχεδιάστηκε και λειτουργεί από την Telxius που ανήκει στην ισπανική Telefónica. Είναι “το υψηλότερης χωρητικότητας υποβρύχιο καλώδιο στον κόσμο” με δυνατότητα χωρητικότητας 200 terabits.

Ζυγίζει περίπου 4.65 εκατομμύρια κιλά και αποτελείται από οκτώ ζεύγη δεσμών καλωδίων οπτικών ινών περίπου στο μέγεθος ενός σωλήνα κήπου.

Τα έργα ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 2016 και η 'γραμμή'άρχισε να λειτουργεί το Φεβρουάριο του 2018. Eίχε τεθεί ήδη σε λειτουργία το πρώτο ιδιωτικό υποβρύχιο καλώδιο. Ήταν το Dunant που συνδέει τη Βιρτζίνια Μπιτς με ακτή της Γαλλίας.

Το πλήρωσε η Google και η SubCom και ήταν το πρώτο σχεδιασμού πολυπλεξίας διαίρεσης χώρου (space-division multiplexing -SDM). Αυτή αναβάθμισε ριζικά τη χωρητικότητα μετάδοσης και τις ταχύτητες.

TΟ ΚΑΛΩΔΙΟ ΠΟΥ ΔΙΝΕΙ INTERNET ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΧΕΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

Η γενική αρχή των υποβρύχιων καλωδίων είναι ότι όσο πιο κοντά στο βυθό τοποθετούνται, τόσο πιο ασφαλή είναι. Προβλήματα αρχίζουν να εμφανίζονται όταν φτάνουν κοντά σε ακτές, όπου συνδέονται με τους σταθμούς που είναι η ραχοκοκαλιά του Internet κάθε χώρας.

Τo καλώδιο INTERNET ASIA-AFRICA-EUROPE-1 (γνωστό και ως AAE-1) έχει μήκος 24.944 χιλιόμετρα.

Βρίσκεται στον πυθμένα της θάλασσας και συνδέει το Χονγκ Κονγκ με τη Μασσαλία. Της Γαλλίας. Περνά από 19 χώρες και περιοχές της Ασίας, της Αφρικής και της Ευρώπης.

Μια στιγμή να στο δείξω.

Όπως διασχίζει τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και κατευθύνεται προς την Ευρώπη, βοηθά στην παροχή συνδέσεων διαδικτύου σε περισσότερες από 12 χώρες. Από την Ινδία μέχρι την Ελλάδα.

Στις 7 Ιουνίου το καλώδιο αυτό κόπηκε στο σημείο που διέρχεται μέσω ξηράς στην Αίγυπτο. Στο ίδιο συμβάν έπαθε ζημιά και ένα ακόμα καλώδιο, χωρίς να γίνει ποτέ γνωστός ο λόγος.

Τις συνέπειες ωστόσο, τις κατάλαβαν επτά χώρες, στις οποίες εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τον κόσμο. Για την ακρίβεια, την πρόσβαση σε αυτόν, αντιμετωπίζοντας προσωρινές διακοπές στο διαδίκτυο.

“Στην πιο δεινή θέση βρέθηκε η Αιθιοπία, καθώς έχασε το 90% της συνδεσιμότητας της. Ακολούθησε η Σομαλία, με απώλεια της τάξεως του 85%” δήλωσε στο Wired η Rosalind Thomas, διευθύνουσα σύμβουλος της SAEx International Management. Η συγκεκριμένη εταιρία σχεδιάζει να δημιουργήσει ένα νέο υποθαλάσσιο καλώδιο. Θα συνδέει την Αφρική, την Ασία και τις ΗΠΑ.

Στο black out του Ιουνίου, διακόπηκαν επίσης οι υπηρεσίες Cloud που ανήκουν στην Google, την Amazon και τη Microsoft. Αυτό αναφέρθηκε στην έκθεση που συντάχθηκε, με τα ευρήματα της έρευνας που προηγήθηκε.

Εδώ είναι χρήσιμο να πούμε πως οι εταιρίες που στέλνουν δεδομένα μέσω υποθαλάσσιων καλωδίων, δεν χρησιμοποιούν μόνο ένα. Έτσι όταν προκύψει πρόβλημα, γίνεται αναδρομολόγηση μέσω άλλων.

ΠΟΣΟ ΕΥΚΟΛΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΚΑΤΑΣΤΡΑΦΟΥΝ ΤΑ ΚΑΛΩΔΙΑ

Σε όλον τον κόσμο υπάρχουν περισσότερα από 550 υποθαλάσσια καλώδια. Τα περισσότερα έχουν το πάχος λίγων εκατοστών και άρα είναι ευάλωτα σε ζημιές από άγκυρες πλοίων και ακραία καιρικά φαινόμενα. Όλα είναι υποψήφια 'θύματα'σαμποτέρ και δη στις χερσαίες υποδομές.

Κάθε χρόνο καταγράφονται περισσότερα από 100 περιστατικά καλωδίων που κόβονται ή καταστρέφονται. Η ναυτιλία είναι υπεύθυνη για τις περισσότερες ζημιές.

Το 2012 ο Τυφώνας Σάντι προκάλεσε ζημιές 71.000.000.000 δολαρίων και διέκοψε τη σύνδεση της Βόρειας Αμερικής με την Ευρώπη.

Το 2006 σεισμός 7 ρίχτερ στην Ταϊβάν 'έκοψε'οκτώ καλώδια και προκλήθηκαν προβλήματα σε εκείνη τη χώρα, το Χονγκ Κονγκ, την Κίνα, την Ιαπωνία, την Κορέα και τις Φιλιππίνες.

Μια διετία αργότερα περιοχές της Βόρειας Αφρικής και του Περσικού Κόλπου τέθηκαν εντός σύνδεσης ή έβλεπαν τις ταχύτητες να 'ψυχορραγούν'. Είχαν υποστεί ζημιά τρία υποθαλάσσια καλώδια στα ανοικτά των αιγυπτιακών ακτών. Τουλάχιστον ένα (συνδέει το Ντουμπάι με το Ομάν) κόπηκε από εγκαταλελειμμένη άγκυρα 6 τόνων. Υπήρχαν στοιχεία που έδειχναν πως άλλη αιτία της ζημιάς ήταν εσκεμμένη επίθεση από σαμποτέρ.

Σημείωση: για να προκληθεί πρόβλημα στο παγκόσμιο Internet (και όχι κάποιες διακοπές που τακτοποιούνται) πρέπει να προκληθεί ζημιά ταυτόχρονα σε πολλά καλώδια.

Προβλήματα προκύπτουν κατά καιρούς και σε εκτεθειμένα σημεία σε δημόσιους χώρους.

Έκθεση που είχε δημοσιευθεί το 2017 είχε δείξει όλους τους τρόπους που είναι εκτεθειμένη η ασφάλεια των καλωδίων “με τον σύγχρονο κόσμο να έχει μείνει εξαιρετικά ευάλωτος”.

Μετά τις ζημιές που προκλήθηκαν στον Nord Stream 1 στα τέλη του περασμένου Σεπτέμβρη, η παγκόσμια κοινότητα δεσμεύτηκε να προστατεύσει καλύτερα τις υποθαλάσσιες υποδομές.

Σε όλο αυτό το 'κύκλωμα'καλωδίων όπου βασίζεται στο 99% ο σύγχρονος τρόπος ζωής, η Αίγυπτος και η Ερυθρά Θάλασσα παίζουν τεράστιο ρόλο.

ΠΩΣ Η ΑΙΓΥΠΤΟΣ ΕΓΙΝΕ ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΚΟΜΒΟΣ

Δεκαέξι (16) από 550 υποβρύχια καλώδια διασχίζουν 1.9 εκατομμύρια χιλιόμετρα μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, πριν περάσουν από το έδαφος της Αιγύπτου (για 160 χιλιόμετρα) και φτάσουν στη Μεσόγειο, έχοντας συνδέσει την Ασία με την Ευρώπη.

Έχει εκτιμηθεί ότι περίπου το 17% της παγκόσμιας κίνησης του διαδικτύου ‘περνάει’ κατά μήκους αυτών των καλωδίων.

Την τελευταία 20ετια η συγκεκριμένη διαδρομή ζει τη μεγαλύτερη διαδικτυακή ‘ασφυξία’ όλων (κάτι ανάλογο, σε μικρότερη κλίμακα, συμβαίνει στη Μεγάλη Βρετανία, τη Σιγκαπούρη και τη Γαλλία -επίσης βασικά σημεία σύνδεσης στο διαδίκτυο) και άρα είναι το πιο ευάλωτο μέρος του Internet στη Γη “καθώς είναι τοποθεσία έντονης συγκέντρωσης της παγκόσμιας κίνησης” εξήγησε η αναπληρώτρια καθηγήτρια media, πολιτισμού και επικοινωνίας στο New York University και συγγραφέας για τα υποβρύχια καλώδια, Nicole Starosielski.

Στη φωτογραφία που ακολουθεί, είναι ξεκάθαρο το σημείο αιχμής.

Τον Ιούνιο του 2022 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανέδειξε σε έκθεση το συγκεκριμένο σημείο ως “κίνδυνο για εκτεταμένη διακοπή του διαδικτύου”.

Συγκεκριμένα, στο έγγραφο αναφέρεται ότι “το πιο ζωτικό σημείο συμφόρησης για την ΕΕ αφορά το πέρασμα μεταξύ του Ινδικού Ωκεανού και της Μεσογείου, μέσω της Ερυθράς Θάλασσας -επειδή ο πυρήνας της συνδεσιμότητας με την Ασία διέρχεται από αυτή τη διαδρομή”.

Προστέθηκε και ότι ο εξτρεμισμός και η θαλάσσια τρομοκρατία αποτελούν επίσης, κινδύνους στην περιοχή.

Για όλους αυτούς τους λόγους υπάρχει ένα άγχος εδώ και χρόνια. Παρ’ όλα αυτά, το πέρασμα από την Ερυθρά Θάλασσα και την Αίγυπτο είναι η συντομότερη (κυρίως) υποθαλάσσια διαδρομή μεταξύ Ασίας και Ευρώπης.

Σε κάθε περίπτωση, τα υποβρύχια καλώδια θεωρούνται η πιο ασφαλής πρακτική, καθώς επειδή είναι στο βυθό της θάλασσας, είναι δύσκολο να πέσουν 'θύματα'δολιοφθοράς ή να παρεμποδιστούν.

Προφανώς και η Αίγυπτος δεν έχει παραχωρήσει τις περιοχές της, από την καλή της την καρδιά.

Η μετάβαση των καλωδίων μέσω της Αιγύπτου είναι μία από τις μοναδικές διαθέσιμες πρακτικές διαδρομές.

Κάθε φορά που κάποιος προσπαθεί να χαράξει μια εναλλακτική διαδρομή, καταλήγει να περνάς από τη Συρία ή το Ιράκ ή το Ιράν ή το Αφγανιστάν, μέρη που έχουν πολλά προβλήματα.

Όταν τα υποβρύχια καλώδια εμφανίζονται στην στεριά, στα βόρεια της Ερυθράς Θάλασσας και του Κόλπου του Σουέζ, εμπλέκεται η Telecom Egypt -ο κύριος πάροχος Διαδικτύου της χώρας.

Η εταιρία χρεώνει τους ιδιοκτήτες καλωδίων για τη λειτουργία, σε ολόκληρη τη χώρα. Τα καλώδια ταξιδεύουν κατά μήκος της ξηράς μεταξύ πολλών διαφορετικών διαδρομών -δεν πηγαίνουν στη Διώρυγα του Σουέζ-, επομένως υπάρχει ποικιλία στον τρόπο με τον οποίο απλώνονται.

Όλα αυτά δίνουν στην Αίγυπτο μεγάλη δύναμη, όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις για τις τηλεπικοινωνίες.

Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν πως η Telecom Egypt χρεώνει “εκβιαστικά” τέλη για τις υπηρεσίες της.

ΟΧΙ, Η ΛΥΣΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ

Το Magazine σου έχει εξηγήσει πώς ο Elon Musk έχει γεμίσει δορυφόρους τον ουρανό μας -που εμείς μπερδεύουμε με αστέρια-, μέσω της Starlink του δορυφορικού διαδικτύου.

Οι έχοντες γνώση εξηγούν πως οι δορυφόροι χρησιμοποιούνται για την παροχή συνδεσιμότητας, σε αγροτικές τοποθεσίες ή ως εφεδρικά αντίγραφα έκτακτης ανάγκης. Δεν μπορούν να αντικαταστήσουν πλήρως τη φυσική υποδομή μεταφοράς εκατοντάδων terabit μεταξύ ηπείρων.

Άσε που τα δορυφορικά συστήματα βασίζονται σε ενσύρματες συνδέσεις για τη σύνδεση στο διαδίκτυο.

Ποια μπορεί να είναι η λύση στην κυκλοφορική συμφόρηση της Αιγύπτου;

Άλλες -πιο ακριβές και περίπλοκες- διαδρομές.

Η Google ανακοίνωσε τον Ιούνιο του 2021 πως δημιουργεί το υποθαλάσσιο καλώδιο Blue-Raman. Θα συνδέσει την Ινδία με τη Γαλλία, μέσω Ερυθράς Θάλασσας. Αντί όμως, να διασχίσει τα εδάφη της Αιγύπτου, θα φτάσει στη Μεσόγειο μέσω του Ισραήλ.

Το ιδιαίτερο της σχέσης που έχει το Ισραήλ με τη Σαουδική Αραβία, είχε ως συνέπεια το έργο να 'σπάσει'σε δυο υποέργα: το Blue θα διασχίσει το Ισραήλ και την Ευρώπη και το Raman θα συνδέεται με τη Σαουδική Αραβία πριν περάσει στην Ινδία.

Αυτή η διαδρομή αναμένεται να παραδοθεί το 2024.

Άπαξ και περάσει ένα καλώδιο από την ξηρά του Ισραήλ, προφανώς θα ακολουθήσουν και άλλα.

Το Wired ωστόσο, επισημαίνει πως “ό,τι όμως και να γίνει, η θέση της Αιγύπτου στο χάρτη είναι τέτοια που πάντα θα βρίσκεται στο επίκεντρο των συνδέσεων της Ευρώπης με την Ασία”.

Άρα θα ήταν χρήσιμο να προστατεύσουν τα κράτη λίγο καλύτερα την εθνική τους ασφάλεια, την οικονομία και την καθημερινότητα των πολιτών τους.

https://www.news247.gr 

Περισσότερα αφιερώματα εδώ.

Οι πιο συνηθισμένες αιτίες θανάτου στην αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη είχαν κυρίως να κάνουν με την έλλειψη σοβαρής υγειονομικής περίθαλψης και γνώσεων γύρω από ασθένειες και μικρόβια. Σε μια αστική κοινωνία χωρίς κεντρικές υδραυλικές εγκαταστάσεις, με ακάθαρτο νερό που μετέδιδε βακτήρια και ανεπαρκείς ιατρικές γνώσεις, δεν προκαλεί καμία έκπληξη το γεγονός ότι το προσδόκιμο ζωής ήταν αρκετά χαμηλό.

Απ’ την άλλη, πολλές σύγχρονες ασθένειες, όπως οι καρδιακές παθήσεις και ο διαβήτης, δεν ήταν και τόσο διαδεδομένες στην αρχαιότητα. Γενικότερα, πολλές από τις σημερινές κύριες αιτίες θανάτου συνδέονται με το γήρας, αλλά στον αρχαίο κόσμο οι πιο συνηθισμένες αιτίες επηρέαζαν κυρίως τα παιδιά και τους νέους καθώς οι άνθρωποι πολύ δύσκολα έφταναν μέχρι τα γηρατειά.

Ακολουθούν μερικοί από τους πιο συνηθισμένους “δολοφόνους” που κυριάρχησαν στον πλανήτη πριν από σχεδόν δύο χιλιάδες χρόνια.

ΠΑΝΩΛΗ

Η πανώλη ήταν παρούσα τόσο στην αρχαία Ελλάδα όσο και στη Ρώμη, παίζοντας καθοριστικό ρόλο σε σημαντικές ιστορικές στιγμές.

Ο Θουκυδίδης περιέγραψε εκτενώς το ξέσπασμα της πανώλης κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο που κράτησε από το 430 π.Χ. έως το 426 π.Χ., όταν η Αθήνα, κατάμεστη από πρόσφυγες, βίωσε τον θάνατο δεκάδων χιλιάδων κατοίκων, συμπεριλαμβανομένου και του Περικλή.

Κύματα της πανδημίας έφεραν καταστροφικά αποτελέσματα και στην αρχαία Ρώμη. Ένα ξέσπασμα την εποχή του Μάρκου Αυρήλιου λέγεται ότι σκότωσε το ένα τρίτο του πληθυσμού σε ορισμένες από τις περιοχές που επλήγησαν (Ρώμη, Μικρά Ασία, Αίγυπτος, Ελλάδα και Ιταλία) επηρεάζοντας σοβαρά τη δύναμη του ρωμαϊκού στρατού. Αυτή η ασθένεια, που μεταδόθηκε από στρατιώτες που επέστρεφαν από μακρινά στρατιωτικά φυλάκια, παραλίγο να σκοτώσει ακόμη και τον ίδιο τον Μάρκο Αυρήλιο.

Τον έκτο αιώνα, πιστεύεται ότι μια μορφή της βουβωνικής πανώλης, ένα προοίμιο του μεσαιωνικού ‘Μαύρου Θανάτου”, εξάλειψε σχεδόν το μισό του ρωμαϊκού πληθυσμού.

ΑΦΡΟΔΙΣΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

Τα αφροδίσια νοσήματα μαστίζουν την ανθρώπινη φυλή από τις πρώτες μέρες της στον πλανήτη. Εντούτοις, το πόσο μεγάλη επίδραση είχε στη θνησιμότητα των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων είναι κάπως αμφισβητήσιμο.

Την ίδια στιγμή η συζήτηση γύρω απ’ τη σύφιλη και την προέλευσή μαίνεται εδώ και αιώνες. Αρχικά, οι ερευνητές θεώρησαν ότι οι ταξιδιώτες που γύρισαν από τον Νέο Κόσμο -με πρώτον απ’ όλους τον Κολόμβο- έφεραν την ασθένεια μαζί τους. Ωστόσο, πολύ παλιότερες περιγραφές δείχνουν ότι ότι η σύφιλη υπήρχε στην Ευρώπη πολύ πριν από την "ανακάλυψη"της Αμερικής από τους Ευρωπαίους. Για παράδειγμα, έχουν βρεθεί σκελετοί στην Πομπηία που υποδεικνύουν την παρουσία συγγενούς σύφιλης, ενώ και σε κείμενα του Ιπποκράτη μπορεί να βρει κανείς περιγραφές της νόσου στα πολύ προχωρημένα της στάδια.

ΠΟΛΕΜΟΣ

Οι στατιστικές πληροφορίες σχετικά με τις στρατιωτικές απώλειες κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις μαρτυρίες των αρχαίων ιστορικών. Αν δούμε για παράδειγμα τα γραπτά του Τίτου Λίβιου και του Αππιανού θα δούμε ότι μιλούν για σχεδόν 100.000 νεκρούς στρατιώτες την περίοδο από το 201 έως το 151 π.Χ. Νωρίτερα, τον Αύγουστο του 216 π.Χ., μόνο στη μάχη των Καννών υπολογίζεται ότι οι δυνάμεις της Καρχηδόνας σκότωσαν 50.000 έως 70.000 Ρωμαίους.

Απ’ την άλλη μεριά, η αρχαία Ελλάδα δεν γνώρισε τα ίδια ποσοστά θνησιμότητας στις τάξεις του στρατού, αλλά οι μακροχρόνιοι πόλεμοι μεταξύ αντιμαχόμενων πόλεων-κρατών όπως η Αθήνα και η Σπάρτη, καθώς και οι εισβολές από άλλες αυτοκρατορίες όπως την Περσία επηρέασαν κατά πολύ τα ποσοστά θνησιμότητας των αντρών.

ΕΛΟΝΟΣΙΑ

Πολλές αρχαίες πηγές συμφωνούν ότι η ελονοσία ήταν ένας από τους σημαντικότερους δολοφόνους στην αρχαία Ρώμη, με τη θνησιμότητα να αυξάνεται κατά πολύ τους καλοκαιρινούς μήνες. Δυστυχώς, οι Ρωμαίοι δεν είχαν ακόμη κατανοήσει τη σύνδεση που υπάρχει μεταξύ στάσιμου νερού, κουνουπιών και ελονοσίας.

Οι ελώδεις συνθήκες γύρω από την πόλη συνέβαλαν επίσης σε μία σειρά επιδημιών ελονοσίας που, στις αρχές του Μεσαίωνα, συνέβαλαν (μαζί με πολλούς άλλους παράγοντες) στην υποβάθμιση της Ρώμης από μια πολύβουη πόλη σε μια μικρή που περιβάλλεται από βάλτους.

ΧΟΛΕΡΑ

Το μέγεθος και η πυκνότητα της αρχαίας Ρώμης δημιουργούσαν τις ιδανικές συνθήκες για την εξάπλωση μολυσματικών ασθενειών. Μια τέτοια ασθένεια, η χολέρα, ήταν τόσο στενά συνδεδεμένη με τη ζωή και τον θάνατο στην αρχαία Ρώμη που η λέξη προέρχεται από τη λατινική λέξη "χολική ασθένεια".

Η χολέρα εξαπλώθηκε εύκολα και γρήγορα σε ολόκληρο τον πληθυσμό λόγω ποικίλων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των κοινόχρηστων δημόσιων λουτρών -που βρίσκονταν συχνά δίπλα σε δημόσιες τουαλέτες-, της έλλειψης παροχής καθαρού νερού για τους φτωχούς και των συνηθειών κακής υγιεινής στις δημόσιες τουαλέτες.

Σκοτεινά, κοινόχρηστα δωμάτια με πολλές τρύπες στο έδαφος και χωρίς διαχωριστικά ενδιάμεσα, οι αρχαίες ρωμαϊκές τουαλέτες δεν φημίζονταν για την καθαριότητα και την υγιεινή τους. Χωρίς την πολυτέλεια του χαρτιού τουαλέτας, ο πληθυσμός χρησιμοποιούσε ένα κοινόχρηστο εργαλείο γνωστό ως ξυλοσπόγγιο (ένα σφουγγάρι πάνω σε ένα ραβδί) για να καθαριστεί μετά τη χρήση του αποχωρητηρίου, διευκολύνοντας την εξάπλωση της χολέρας που μεταδίδεται από τα βακτήρια.

ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΣ

Η κατανάλωση οινοπνεύματος και πιο συγκεκριμένα του κρασιού, ήταν μία διαδεδομένη συνήθεια σε όλη την αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη. Τον πρώτο αιώνα π.Χ., το κρασί θεωρούταν το πιο διαδεδομένο ποτό της Ρώμης για όλες τις κοινωνικές τάξεις. Υπολογίζεται ότι ο μέσος Ρωμαίος κατανάλωνε, κατά μέσο όρο, 100 γαλόνια αλκοόλ ετησίως (σχεδόν 400 λίτρα δηλαδή).

Ενώ η εγκράτεια και το μέτρο ενθαρρύνονταν στην αρχαία ελληνική κοινωνία, στη Ρώμη φαίνεται να ίσχυε το αντίθετο.

Η λατρεία του Βάκχου ήταν μια τελετουργική μυσταγωγική πρακτική που χαρακτηριζόταν από ασωτία, επιθετικότητα και φυσικά ένα αδιανόητο μεθύσι που μπορεί να έφτανε μέχρι και τον θάνατο. Η κυβέρνηση επιχείρησε να καταστείλει αυτήν τη λατρεία που είχε φτάσει στα όρια του κινήματος, απαγορεύοντάς το νομικά το 186 π.Χ.

ΤΟΚΕΤΟΣ

Στον αρχαίο κόσμο, η πράξη του τοκετού ήταν εξαιρετικά επικίνδυνη τόσο για τη μητέρα όσο και για το παιδί, με υψηλά ποσοστά θνησιμότητας και για τους δύο. Η έλλειψη υγιεινής και γνώσεων γύρω απ’ τους μικροοργανισμούς επηρέασε σε μεγάλο βαθμό την υγεία και την επιβίωση τόσο της μητέρας όσο και του παιδιού.

Η παραδοσιακή ιατρική βασιζόταν στην καθοδήγηση μίας έμπειρης μαίας, στη χρήση ιατρικών βοτάνων και στην προσευχή στους θεούς. Και προφανώς όλα αυτά δεν ήταν αρκετά.

Λόγω των ελάχιστων γραπτών στοιχείων σχετικά με τα ποσοστά μητρικών θανάτων στην αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή εποχή, οι ερευνητές έχουν δημιουργήσει εκτιμήσεις βασισμένες σε συγκρίσεις με μεταγενέστερες κοινωνίες όπου διατηρήθηκαν γραπτά στοιχεία. Πιστεύεται, λοιπόν,. ότι τα ποσοστά στην Αρχαία Ρώμη μπορεί να ήταν συγκρίσιμα με αυτά της αγροτικής Αγγλίας του 18ου αιώνα, όπου το ποσοστό μητρικής θνησιμότητας ήταν κατά μέσο όρο 25 θάνατοι ανά 1000 γεννήσεις.

ΒΡΕΦΙΚΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΙΨΗ

Σε ποσοστό 40% η βρεφική θνησιμότητα ήταν μια κοινή αιτία θανάτου στον αρχαίο κόσμο. Υπολογίζεται ότι το 75% των παιδιών που γεννήθηκαν στη Ρώμη δεν κατάφεραν να φτάσουν μέχρι την ηλικία των 10 ετών. Συνήθως, εάν μια μητέρα γεννούσε δέκα παιδιά, μόνο τρία μπορεί να ζούσαν μετά την ηλικία των 10 ετών.

Τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Ρώμη, ο “αρχηγός” της οικογένειας είχε την εξουσία να δέχεται ή να απορρίπτει ένα παιδί με το που γεννιόταν. Στη Ρώμη, εάν το βρέφος ήταν άρρωστο, παραμορφωμένο, αδύναμο ή απλώς αποτελούσε ένα ακόμη πεινασμένο στόμα για τον φτωχό πατέρα, εκείνος είχε τη δυνατότητα να μην το αποδεχτεί. Αυτό σήμαινε ότι είτε θα το υιοθετούσε κάποιος άλλος είτε θα το έστελνε στη σκλαβιά είτε θα το άφηνε να πεθάνει σε κάποιο βουνό.

Λόγω της έλλειψης αποτελεσματικής αντισύλληψης στην αρχαία Ρώμη, η εγκυμοσύνη ήταν συνηθισμένη και οι φτωχές οικογένειες συχνά δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να στηρίξουν πολλά παιδιά. Έτσι, για εκείνα τα χρόνια η βρεφοκτονία φαινόταν στα μάτια των πολλών περισσότερο ως μια πράξη ελέους παρά ως μία στυγνή δολοφονία.

Ωστόσο, ακόμα κι αν η οικογένεια δεχόταν το παιδί, το υπανάπτυκτο ανοσοποιητικό σύστημα των βρεφών τα έκανε ιδιαίτερα ευάλωτα σε πολλές ασθένειες που σήμερα αντιμετωπίζονται εύκολα από τη σύγχρονη ιατρική -διάρροια, λοιμώξεις, κλπ. ΟΙ θάνατος ήταν πολύ πιθανός για εκείνα.

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΒΙΑ

Το έγκλημα και η βία κυριαρχούσαν στη Ρώμη. Από τη βαρβαρότητα του πολέμου μέχρι τις δημόσιες επιδείξεις βίας για λόγους διασκέδασης, η αιματοχυσία ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της ρωμαϊκής ζωής.

Επειδή η κοινωνία ήταν πολύ διχασμένη ταξικά, φυλετικά και θρησκευτικά, οι συγκρούσεις ήταν αναπόφευκτες. Το έγκλημα στους δρόμους, οι ληστείες και οι αλληλοεπιθέσεις λόγω μέθης ήταν πολύ κοινές και συχνά θανατηφόρες.

ΚΑΡΚΙΝΟΣ

Η λέξη “καρκίνος” προήλθε από το έργο του Ιπποκράτη, ο οποίος χρησιμοποίησε τους όρους "καρκίνο"και "καρκίνωμα"για να περιγράψει το έλκος και τις αλλοιώσεις που δεν προκαλούν έλκος. Στα ελληνικά, οι λέξεις αναφέρονται σε ένα καβούρι, ένα πλάσμα που στα μάτια του Ιπποκράτη έμοιαζε με όγκο.

Ο Ρωμαίος γιατρός Κέλσος (28-50 π.Χ.) μετέφρασε αργότερα τους ελληνικούς όρους σε "cancer", τη λατινική λέξη για το καβούρι. Ο Έλληνας γιατρός Γαληνός (130-200 μ.Χ.) χρησιμοποίησε τη λέξη “oncos” (πρήξιμο στα ελληνικά) για να περιγράψει τους όγκους. Η αναλογία των καβουριών του Ιπποκράτη και του Κέλσου εξακολουθεί να χρησιμοποιείται για να περιγράψει κακοήθεις όγκους, αλλά ο όρος του Γαληνού χρησιμοποιείται τώρα ως μέρος του ονόματος για τους ειδικούς στον καρκίνο, τους ογκολόγους.

Ο καρκίνος διαγνώστηκε και περιγράφηκε στην αρχαιότητα, ωστόσο τα στοιχεία δείχνουν ότι δεν ήταν τόσο συνηθισμένος όσο είναι σήμερα, καθώς δεν υπήρχαν οι καρκινογόνες ουσίες που είναι προϊόντα της σύγχρονης βιομηχανικής εποχής -και επειδή οι άνθρωποι δεν ζούσαν και τόσο πολύ ώστε να αναπτύσσουν τέτοιες ασθένειες.

https://www.news247.gr

Περισσότερα αφιερώματα εδώ.

Πέθανε σε ηλικία 92 ετών, η θρυλική προσωπικότητα του Ηρακλείου με μυθιστορηματική πορεία ζωής, Αναστασία Αδαμίδου. Η αγαπητή «Τασούλα», όπως ήταν ευρέως γνωστή, το γενός Πετρακογιώργη πέθανε και η κηδεία της έγινε σε στενό οικογενειακό κύκλο στο παλαιό κοιμητήριο του Αγίου Κωνσταντίνου, στο Ηράκλειο.

Η θρυλική απαγωγή της που παραλίγο να αιματοκυλίσει την Κρήτη

Σε τρυφερή ηλικία, μόλις το 1950, η Τασούλα είχε την ατυχία να πέσει θύμα απαγωγής με την ιστορία της να γίνεται κυρίαρχο ζήτημα στην Κρήτη αλλά και σε ολόκληρη την Ελλάδα μιας που ο απαγωγέας της ήταν βουλευτής στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.

Η αντιδήμαρχος Πολιτισμού στο Δήμο Ηρακλείου και ανιψιά της θανούσας, κα. Αριστέα Πλεύρη μιλά με συγκίνηση και ατέρμονη αγάπη και σεβασμό για την πολυαγαπημένη της θεία ενώ εξιστορεί τα θρυλικά γεγονότα τοποθετώντας τα συμβάντα στην πραγματική ιστορική τους βάση.

«Ήταν το 1950 όταν η Αναστασία, η θεία μου, έβγαινε από τον κινηματογράφος Όασις με την αδερφή και τον γαμπρό της. Τότε της επιτέθηκαν και την «έκλεψαν» ο απαγωγέας μαζί με πέντε οπλισμένους άντρες μεταφέροντας την παράλληλα στα Ανώγεια. Μάλιστα ο απαγωγέας της προχώρησε σε γάμο μαζί της παρά τη θέληση της» σημειώνει στο cretapost η κα. Πλεύρη.

Παράλληλα τονίζει ότι «σε καμία περίπτωση δεν επρόκειτο για ειδύλλιο από την πλευρά της θείας μου, όπως κάποιοι τοπικοί κύκλοι προσπαθούν να το εμφανίσουν. Η Τασούλα απήχθη και για δύο χρόνια έμεινε αποκλεισμένη από το στενό οικογενειακό της περιβάλλον. Μιλάμε για μια εποχή κατά την οποία ήταν πολύ άγρια τα ήθη και τα πνεύματα ιδιαίτερα οξυμένα. Αν κρατήθηκε ισορροπία στο ζήτημα και δεν έγινε βεντέτα ήταν επειδή ο πατέρας της διατήρησε την ψυχραιμία του. Κατέθεσε μήνυση εναντίον του απαγωγέα και ο γάμος ακυρώθηκε επειδή η Αναστασία ήταν ανήλικη» αναφέρει η αντιδήμαρχος Πολιτισμού Ηρακλείου.

Η φυγή στην Αθήνα και ο εγκλεισμός σε σπίτι βουλευτή

Οι απαγωγείς της Αναστασίας (Τασούλας) Αδαμίδου έδρασαν αστραπιαία και μία κίνηση ματ «μετέφεραν την νεαρή κοπέλα στην Αθήνα όπου «φιλοξενήθηκε»  έγκλειστη στο σπίτι του αδερφού του απαγωγέα ο οποίος ήταν βουλευτής του Λαϊκού Κόμματος» αναφέρει η κα. Πλεύρη.

Στο μεταξύ ο απαγωγέας και «σύζυγος» της Τασούλας είχε συλληφθεί, δικαστεί και εξέτιε την ποινή του μετά τη μήνυση που είχε καταθέσει ο πατέρας της νεαρής κοπέλας.

Για δύο χρόνια η Τασούλα έμεινε ως «ελεύθερη πολιορκημένη» στο σπίτι του αδερφού του απαγωγέα στην Αθήνα. Μόλις ο «σύζυγος» και απαγωγέας της αποφυλακίστηκε πήρε την Αναστασία και γύρισαν στην Κρήτη.

Στο Ηράκλειο λοιπόν, μετά από δύο χρόνια ταλαιπωρίας, η νεαρή Τασούλα πήρε κάποια στιγμή την γενναία απόφαση και με την πρώτη ευκαιρία το έσκασε από το σπίτι όπου έμενε, παρά τη θέλησή της, και επέστρεψε πίσω στους δικούς της, κλείνοντας έτσι ένα σκοτεινό κεφάλαιο στη ζωή της αλλά και στην ιστορία της Κρήτης.

Δύο βιβλία για την ιστορία της θρυλικής απαγωγής

Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι για την ιστορία της εν λόγω απαγωγής έχουν γραφτεί δύο βιβλία: τα «Αμίλητα βαθιά νερά» της Ρέας Γαλανάκη καθώς και «Η απαγωγή της Τασούλας» του Τάσου Κοντογιαννίδη.

Περισσότερα αφιερώματα εδώ.

Στις 7 Νοεμβρίου 1978, η αστυνομία βρίσκει μέσα σε ένα υπόγειο, στο χωριό Κωσταλέξι, μια φοβισμένη γυναίκα, 47 ετών, την Ελένη Καρυώτη. Την είχαν αιχμάλωτη στο υπόγειο του σπιτιού της και οι αποκαλύψεις που είδαν το φως της δημοσιότητας συγκλόνισαν την κοινή γνώμη.

Το κουβάρι ξετυλίχθηκε στις 6 Νοεμβρίου, όταν ο σταθμός χωροφυλακής της περιοχής δέχτηκε έναν παράξενο τηλεφώνημα. Ο άγνωστος είπε πως σε κάποιο σπίτι του χωριού Κωσταλέξι ζούσε κλειδωμένη στο υπόγειο σε άθλιες συνθήκες, μια νεαρή κοπέλα.

Την επόμενη μέρα οι χωροφύλακες έφτασαν στο χωριό για να ελέγξουν εάν ευσταθούσε η καταγγελία. Κάποια στιγμή ένας χωμάτινος δρόμος οδηγούσε σε ένα σπίτι – αχυρώνα. Όταν μπαίνουν μέσα οι χωροφύλακες τα χάνουν. Μέσα στο σπίτι υπήρχε μια ολόγυμνη γυναίκα που τους κοίταζε με άδειο βλέμμα, κουρνιασμένη σε μια γωνία, γεμάτη βρωμιές σε όλο της το κορμί. Η γυναίκα δεν μιλούσε, έβγαζε μόνο άναρθρες κραυγές.

Το κορμί της ήταν κατάμαυρο από τις λάσπες και τις ακαθαρσίες ενώ τα μαλλιά της έμοιαζαν με σκληρά ξύλα από την βρώμα. Τον χώρο που έζεχνε και οι χωροφύλακες είχαν καλύψει τη μύτη τους, συμπλήρωνε ένα κουτί και μια βρώμικη κουβέρτα. Το κουτί ήταν το κρεβάτι της κοπέλας και με την κουβέρτα σκεπαζόταν. Μέσα σε λίγη ώρα κινητοποιήθηκε όλη η αστυνομία της περιοχής. Ο εισαγγελέας έδωσε εντολή η γυναίκα να μεταφερθεί στο νοσοκομείο της Λαμίας.

Ο απαγορευμένος έρωτας

Η Ελένη Καρυώτη την περίοδο του εμφυλίου πολέμου ερωτεύεται έναν αγωνιστή της ΕΛΑΣ. Έτσι έγραφαν οι εφημερίδες της εποχής. Υπήρχε και η εκδοχή όμως του κομμουνιστή δασκάλου. Οι γονείς της όμως ήταν «Βασιλικοί» και ο πατέρας της αποφάσισε να την τιμωρήσει. Την κλείδωσε και της στέρησε κάθε ελευθερία για 29 χρόνια. Η δύσμοιρη κοπέλα που εξελίχθηκε σε γυναίκα έφτασε να χάσει τα λογικά της και ζούσε καθημερινά την απόλυτη επίγεια κόλαση σε ένα σκοτεινό και βρώμικο υπόγειο.

Οι εφημερίδες αρχίζουν και γράφουν, ο κόσμος συγκινείται για την τύχη της κακόμοιρης γυναίκας και γρήγορα «φωνάζει» για τους απάνθρωπους γονείς, τους συγγενείς αλλά και την ενοχή όλου του χωριού, που ξέρει και δεν μιλά. Που ξέρει και δεν αντιδρά. Οι αρχές απαγγέλουν κατηγορίες στα αδέλφια της και όταν γίνεται η προσαγωγή τους στη Λαμία, το συγκεντρωμένο πλήθος απειλεί να τους λιντσάρει.

Από το γρύλισμα στις… συνεντεύξεις

Το χωριό Κωσταλέξι, συγκεντρώνει το ενδιαφέρον, μαζεύονται δημοσιογράφοι και φωτορεπόρτερ, αλλά και περίεργοι, που θέλουν να μάθουν για το δράμα της Ελένης, η οποία έχει μεταφερθεί στην Αθήνα και παρακολουθείται από ψυχιάτρους. Σταδιακά μάλιστα δείχνει σημάδια βελτίωσης και προσαρμόζεται σε έναν κόσμο, που δεν είχε προλάβει να ζήσει και να μάθει.

Οι γιατροί λένε πως πάσχει από ψυχική νόσο που προκλήθηκε από τον πολυετή εγκλεισμό της κάτω από άθλιες συνθήκες, ωστόσο επικοινωνεί με τους υπόλοιπους. Οι εφημερίδες φτάνουν να «φιλοξενούν» συνεντεύξεις της, όταν ένα μήνα πριν το μόνο που έκανε ήταν να γρυλίζει.

Ο δημοσιογράφος Πάνος Σόμπολος ήταν από τους πρώτους που είχαν δει την Ελένη Καρυώτη και είχε συνομιλήσει μαζί της. Στο βιβλίο του «Τα τραγικά γεγονότα της τελευταίας τριακονταετίας όπως τα έζησα» περιγράφει αυτό που είδε: «Επρόκειτο για χώρο που έβαζαν όλα τα αγροτικά εργαλεία. Υπήρχαν τσουβάλια, αν θυμάμαι καλά, με σιτάρι, ενώ δίπλα στην Ελένη υπήρχε μια παλιά κουβέρτα με την οποία σκεπαζόταν. Πιο πέρα υπήρχε μια ξύλινη κασέλα, για την οποία, αργότερα η Ελένη, όταν συνήλθε κάπως, είπε ότι κάποιες φορές που έκανε πολύ κρύο τον χειμώνα, έμπαινε μέσα σ’ αυτή για να ζεσταθεί και να κοιμηθεί.

Εκείνο που μου έκανε εντύπωση είναι το γεγονός ότι δεν υπήρχε πουθενά τουαλέτα και τις σωματικές της ανάγκες, σύμφωνα με κάποιους γείτονες, τις έκανε στον ίδιο χώρο που ζούσε η Ελένη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να υπάρχει στον χώρο έντονη δυσοσμία…».

Από υπερβολές μέχρι μυθεύματα

Μετά από πολλά χρόνια όμως, η τηλεοπτική εκπομπή «Μηχανή του Χρόνου» έδωσε μια εντελώς διαφορετική διάσταση στα γεγονότα, αποκαλύπτοντας στην ουσία πως πολλές από τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες που είχαν κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον του κόσμου, ήταν από υπερβολές ως μυθεύματα. Κατασκευασμένα ευφάνταστα δημοσιογραφικά μυθεύματα, προκειμένου να συνεχίσει να «πουλάει» η ιστορία.

Συμπτώματα ψυχοπάθειας από τις φρικαλεότητες του εμφυλίου

Τι ανέφερε η… άλλη αλήθεια; Από τη δεκαετία του ΄40 και ύστερα από τις φρικαλεότητες που έλαβαν χώρα στον εμφύλιο πόλεμο, τις οποίες πολλές από αυτές, τις έζησε η Ελένη, ξεκίνησε να εμφανίζει τα πρώτα συμπτώματα ψυχοπάθειας. Ο πατέρας της θα την πάει στο μόνο γιατρό που ξέρει, σε έναν παθολόγο στη Λαμία, ωστόσο εκείνος σηκώνει τα χέρια ψηλά και τους παραπέμπει σε ψυχίατρο ο οποίος με τη σειρά του καταλαβαίνει πως η περίπτωσή της είναι πέρα από τις δυνάμεις του.

Το Δαφνί, δείχνει πως είναι η μόνη και ενδεδειγμένη λύση, όπως και γίνεται, με την Ελένη να νοσηλεύεται εκεί στην πτέρυγα των ψυχωσικών. Όλα αυτά τη δεκαετία του… ΄50, σε μια Ελλάδα που ο όρος ψυχική υγεία τρομάζει, δεν γνώριζαν ούτως ή άλλως πολλά και η Ελένη είναι σε συνθήκες που δεν διέφεραν πολύ από αυτές του υπογείου που τη βρήκαν. Ο πατέρας της την πήρε από το Δαφνί και αποφάσισε η οικογένεια να ζήσει με το «στίγμα». Είπαμε, έχουμε μεταφερθεί στην Ελλάδα του ΄50. Η οικογένεια απομονώθηκε και παραιτήθηκε από τα εγκόσμια, τα αδέλφια της έμειναν ενώ όταν οι γονείς πεθαίνουν αφήνουν ευχή και κατάρα στα παιδιά τους να μην εγκαταλείψουν την μικρή αδελφή τους.

Η δικαίωση από το δικαστήριο

Οι συγχωριανοί τους περιέγραφαν ανθρώπους που δεν είχαν την παραμικρή ιδέα για το πώς να αντιμετωπίσουν ένα ψυχωτικό άτομο της οικογένειάς τους. Ανθρώπους που η άγνοια και η αγραμματοσύνη τους οδήγησε σε τραγικά λάθη. Όχι όμως εγκληματίες και σαδιστές, όπως περιέγραφαν οι εφημερίδες για να «πουλήσουν». Στη δίκη που ακολούθησε, ο εισαγγελέας κατέστησε υπόδικο όλο το χωριό, το δικαστήριο όμως φέρνει την αθώωση, όχι όμως την απόσυρση και τη διαγραφή του στιγματισμού και τους χαρακτηρισμούς περί τεράτων.

Στην Ελλάδα του ΄50, ακόμα και μετά την αθώωση, δεν υπήρχε ούτε η γνώση, ούτε άσυλα κατάλληλα. Τα αδέλφια της δεν διέθεταν ούτε τα μέσα, ούτε την απαιτούμενη αντίληψη για να βοηθήσουν την Ελένη. Κι όμως το ελληνικό κράτος τους εμπιστεύτηκε ξανά την επιμέλειά της. Μετά από ένα σύντομο διάστημα στο Αιγινήτειο, όλοι μαζί επέστρεψαν στο Κωσταλέξι!

Τα πάντα κύλησαν όπως ήταν πριν, μέχρι το 1998 όταν η Ελένη-άγνωστο πως-εξαφανίστηκε από προσώπου γης. Κυκλοφόρησαν φήμες, όπως το ότι κλείστηκε σε μοναστήρι ή την απήγαγαν για εμπόριο οργάνων στα 68 της, όμως δεν έχουν καμία λογική.

Περισσότερα αφιερώματα εδώ.

Ο θρύλος αυτός για τον χαμένο θησαυρό του Αλή Πασά οδήγησε μία γυναίκα σε μία δικαστική περιπέτεια που κράτησε 7 χρόνια, καθώς επίδοξοι χρυσοθήρες κατήγγειλαν την γυναίκα για σωρεία παραβάσεων των οικοδομικών διατάξεων ζητώντας να κριθεί το σπίτι της κατεδαφιστέο, καθώς αυτοί πίστευαν ότι στο σημείο αυτό είναι κρυμμένος ο θησαυρός του Αλή Πασά.

Η 75χρονη, σήμερα γυναίκα, δικαιώθηκε πριν λίγες ημέρες στο Εφετείο και οι υπαίτιοι που την ταλαιπώρησαν για τόσα χρόνια καταδικάστηκαν.

Η δικηγόρος Αμαλία Τάσση, που εκπροσώπησε τη γυναίκα στο δικαστήριο αποκάλυψε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, όλα όσα συνέβησαν.

«Ο θρύλος συνδέεται με τη συγκεκριμένη υπόθεση, γιατί είχε ανοιχτεί ένα φρέαρ, μια τρύπα βάθους 9 μέτρων και διάμετρο στο 1,5 μέτρο, μέσα στην όμορη κατοικία, στη μεσοτοιχία των δύο σπιτιών, αλλά και έξω στην αυλή.

» Αυτό έγινε τον Οκτώβριο του 2015. Στο ακροατήριο, υπήρξαν υπαινιγμοί και νύξεις από μάρτυρες, πως ο λόγος των εργασιών, ήταν για την αναζήτηση θησαυρού, ενώ ο γείτονας υποστήριζε πως ήθελε να κάνει αποθήκη και πηγάδι.

«Μάρτυρας κατέθεσε, πως κατά τη διάρκεια των εργασιών που γινόταν με κλειστές πόρτες, είχαν τοποθετηθεί γύρω από το σπίτι κάμερες», είπε η κ. Τάσση. Τελικά, η 75χρονη απαλλάχτηκε και καταδικάστηκε ο υπαίτιος για παραβίαση των οικοδομικών διατάξεων.

Ο θησαυρός του Αλή Πασά

Αναζητώντας πληροφορίες για τον θησαυρό του Αλή Πασά, ο Φώτη Ραπακούσης διευθυντής του Μουσείου Αλή Πασά και της επαναστατικής περιόδου στο Νησί των Ιωαννίνων είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ:

«Πράγματι, ο φεουδάρχης Αλή Πασάς, ήταν από τους πιο πλούσιος ανθρώπους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της Ευρώπης.

»Παράδειγμα, τα τσιφλίκια, τα ιδιωτικά χωριά, που είχε στην ιδιοκτησία του ήταν 960. Είχε, αλυκές, τελωνεία, χάνια, έλεγχε τα δερβένια με τους δερβέναγες, οι οποίοι εισέπρατταν τους φόρους, στις εισόδους και τις εξόδους των πόλεων και των χωριών. Είχε 1,5 εκατ, γιδοπρόβατα, ενώ στα παράλια της Ηπείρου είχε ελαιόδεντρα.

»Να σημειώσουμε, πως σε περιόδους κρίσης συντηρούσε 40 χιλιάδες άνδρες, μισθοφορικό στρατό. Πανούργος ο Αλή πασάς, επέτρεψε στους εμπόρους να ανοίξουν τη δραστηριότητα τους στις πόλεις της Δύσης και της Ανατολής, όμως για να επιστρέψουν τα χρήματα στο δικό του φέουδο, κρατούσε ομήρους, τις γυναίκες και τα παιδιά τους.

Με αυτόν τον βίαιο τρόπο, εισέρρεε πλούτος, ειδικά στην πρωτεύουσα του κράτους του, τα Ιωάννινα».

«Έτσι ήρθαν πολλά χρήματα στα Γιάννενα. Η συλλογική μνήμη, αναφέρει. «Γιάννενα πρώτα στα άρματα, τα γρόσια και γράμματα»».

Ο κ. Ραπακούσης επισημαίνει ότι Αλή Πασάς το 1819 αγόρασε την Πάργα από τους Άγγλους και την προσάρτησε στο κράτος του.

«Διατηρούσε πολλά τιμαλφή. Είχε ακριβά ρολόγια, πολύτιμους λίθους, πολύτιμα δώρα, τα οποία αποκτούσε εκβιαστικά από τους προξένους και τους διπλωματικούς υπαλλήλους που υπηρετούσαν στα Ιωάννινα. Ήταν φιλάργυρος, τσιφούτης θα λέγαμε σήμερα, δεν χάλαγε δεκάρα, έτρωγε σε σπίτια άλλων για να μην ξοδεύεται» σημειώνει.

Ο θησαυρός έχει κατασπαταληθεί

Μετά το τέλος του, τον Φεβρουάριο του 1822, κατασχέθηκε η δημόσια περιουσία του, από τον αυτοκρατορικό οθωμανικό στρατό.

Όμως, είχε φροντίσει να αποθηκεύσει στην ακρόπολη Ιτς Καλέ, του Κάστρου των Ιωαννίνων, έναν απίστευτα μεγάλο θησαυρό σε νομίσματα χρυσά, ασημένια, καθώς και πολύτιμους λίθους.

Σοβαρή υποψία υπάρχει, αναφορικά με το μεγάλο πράσινο διαμάντι που εκτίθεται στο Τοπ Καπί, ότι δηλαδή αυτό ανήκε στην συλλογή του Αλή πασά. Όταν το 1816 ο έκπτωτος βασιλιάς της Σουηδίας Γουσταύος ο Δ’ πηγαίνοντας στους Αγίους Τόπους παρέκαμψε του ταξιδιού του και έφτασε στην Πρέβεζα για να συναντήσει τον Φεουδάρχη.

Κατά την συνάντηση, ο Γουσταύος πούλησε στον Αλή-πασά, ένα σπάνιο διαμάντι. Πιθανό να είναι αυτό που κοσμεί το Τοπ Καπί.

Κατά την πολιορκία του Κάστρου το 1820, τα σουλτανικά στρατεύματα με επικεφαλής τον Χουρσίτ πασά, άρπαξε 64 εκατ. γρόσια από το Ιτς Καλέ και τα έδωσε στους Οθωμανούς

Ο αριθμός δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλος για το εύρος του θησαυρού του Αλή.

Ένα μεγάλο μέρος του θησαυρού, καταξοδεύτηκε στην πολιορκία των 18 μηνών, καθώς πλήρωνε έναν μεγάλο μισθοφορικό πολυεθνικό στρατό 40 χιλιάδων ανδρών.

Ένα άλλο μέρος του, χρειάστηκε από το 1814 και μετά για τα 14 κάστρα που έκτισε από την Ναύπακτο, μέχρι το Μπεράτι της Αλβανίας.

Ο θαλαμηπόλος της συζύγου του Βασιλικής, αναφέρει, πως καθώς πήγαιναν στο Νησί της λίμνης των Ιωαννίνων, περιμένοντας για την αθώωση του, σε μια βάρκα είχε 10 κιβώτια σιδερένια, τα οποία όταν έφτασαν στο μέσο της λίμνης, ο Αλή διέταξε να τα ρίξουν στο νερό.
Μεγάλα χρηματικά ποσά ξόδεψε, όταν έστειλε τον έμπιστό του Αλέξη Νούτσο στο Μεσολόγγι, για την υποστήριξη και παρότρυνση των Ελλήνων, να «χτυπήσουν» τον τουρκικό στρατό από τον νότο, ώστε να ανασάνει ο Αλή Πασάς στα Γιάννενα.

Επίσης, τις ημέρες της πολιορκίας, το Δημόσιο Ταμείο της πόλης των Ιωαννίνων, το άρπαξε ο γιατρός του γιου του Μουχτάρ, Ιωάννης Κωλέτης και εξαφανίστηκε.

Ο υπουργός Οικονομικών του Κράτους του Αλή, Σταύρος Τσα(π)μαλάμος από το Γραμμένο Ιωαννίνων, άρπαξε μέρος του θησαυροφυλακίου και έφυγε στη Βιέννη.

Επίσης, είναι γνωστό, ότι κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του, έστειλε στις αγγλικές Τράπεζες της Ζακύνθου και της Κέρκυρας, μεγάλα χρηματικά ποσά για τους δύο γιούς του Μουχτάρ και Βελή, τα οποία μετά το τέλος του κατασχέθηκαν από τους Άγγλους.

Όταν το κεφάλι του Αλή Πασά, πήγε στην Πύλη, μαζί ήταν και η Βασιλική. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές η Βασιλική ανακρίθηκε και κατήγγειλε τον Χουρτίτ Πασά, ως άρπαγα του θησαυρού του Αλή.

Ακολούθησε το φιρμάνι για τη σύλληψη του Χουρσίτ που ήταν στη Λάρισα. Εκείνος όταν το πληροφορήθηκε, ήπιε δηλητήριο βάζοντας τέλος στη ζωή του.

Για τους σημερινούς χρυσοθήρες, επαναλαμβάνει ο κ. Ραπακούσης, είναι πρόκληση οι θρύλοι για τον χαμένο θησαυρό του Αλή και αναφέρει πως πριν περίπου 10 χρόνια ένας ελληνοαυστραλός, αφού πήρε τις απαιτούμενες άδειες, ξεκίνησε κάπου στη Θεσσαλία τις ανασκαφές. Σκάβοντας βρήκε ένα πολύτιμο θησαυρό, που δεν είναι άλλος από νερό.

Περισσότερα αφιερώματα εδώ.

Για την κατασκευή της ασπίδας του Αχιλλέα επιστράτευσαν και ο Ήφαιστος και ο Όμηρος όλη τους την τέχνη. Η ασπίδα του Αχιλλέα είναι ένας ύμνος στην τεχνολογία, μια ποιητική παρουσίαση του πλέον περίφημου σε τέχνη έργου της ομηρικής εποχής.

Ο Όμηρος αφιερώνει στην ασπίδα του Αχιλλέα τουλάχιστον 134 στίχους στην Ιλιάδα, το απόσπασμα της οποίας είχαν ονομάσει οι αρχαίοι «οπλοποιία».

Στο έπος, ο Αχιλλέας έχει χάσει την πανοπλία του, μετά το δανεισμό της στον σύντροφό του, τον Πάτροκλο. Ο Πάτροκλος έχει σκοτωθεί στη μάχη από τον Έκτορα ο οποίος πήρε τα όπλα του ως λάφυρα.

Η μητέρα του Αχιλλέα, η Θέτις ζητάει από το θεό Ήφαιστο να σφυρηλατήσει μια καινούργια πανοπλία για τον γιό της.

Το απόσπασμα που περιγράφει την ασπίδα είναι ένα πρώιμο παράδειγμα της «έκφρασης» (μια λογοτεχνική περιγραφή ενός έργου της οπτικής τέχνης) και επηρέασε πολλά μεταγενέστερα ποιήματα, συμπεριλαμβανομένης της Ασπίδα του Ηρακλή, που αποδόθηκε στον Ησίοδο.

Η περιγραφή του Βιργίλιου της ασπίδας του Αινεία σαφώς εμπνέεται από τον Όμηρο.

Το ποίημα (Η ασπίδα του Αχιλλέα)(1952) από τον W. Η. Auden απεικονίζει την περιγραφή του Ομήρου σε όρους του 20ου αιώνα.

Περισσότερα αφιερώματα εδώ.

 Τὸ Α

Ἅδῃς, ἅγιος, ἁγνίζω, ἁβρός,
αἷμα, ἅμαξα, ἁδρός,
ἅμα, ἁμαρτάνω, ἅπαξ,
ἅλυσις, ἁρπάζω, ἅρπαξ,
ἁψίς, ἁπλώνω, ἁπαλός,
ἅλας, Ἁλικαρνασσός,
αἵρεση, ἅλωση καὶ ἁρμονία,
Αἷμος, ἁγνός, ἁψιμαχία,
ἅρμα, ἁλιεύω, ἁλωνίζω,
ἁπλοῦς, ἁρμόζω, ἁφή .

Τὸ Ε

Ἕνα, ἕξι, ἑκατό,
ἕδρα, ἕλκος, ἑρπετό,
Ἕκτωρ, Ἕλλη καὶ Ἑλλάς,
Ἑλικών καὶ ἑβδομάς
ἕλος, εἵλωτας, Ἑλένη,
ἕνωσι καὶ εἱμαρμένη,
ἑορτή, ἑστία, Ἑρμῆς,
ἑαυτός, εὑρίσκω, ἑξῆς,
ἑπτά, ἑσπέρα, ἑρμηνεία,
ὁ ἑταῖρος κι ἡ ἑταιρεία, ἕτοιμος
Ἕβρος, εὕρημα, ῾Εβραῖος,
ἑπομένως καὶ τὸ ἕως.

Τὸ Η

Ἥλιος, ἡμέρα, ἧλος,
ἧττα, ἧπαρ, Ἥρα, ἥρως,
ἥμερος, ἡδονή, ἡνία,
ἥσυχος καὶ ἡλικία,
Ἥβη καὶ Ἡσίοδος,
ἡγοῦμαι καὶ ἡγούμενος,
ἥμισυς, Ἡρόδοτος, ἡδύς,
Ἥφαιστος, ἡφαίστειον,
Ἡρώδης κι Ἡρακλῆς.

Τὸ Ι

Ἵππος, ἵνα, ἱερός,
Ἱερουσαλήμ, ἱδρώς
ἵπταμαι καὶ ἱλαρός,
ἵσταμαι καὶ ἱκανός
ἱερεύς καὶ ἱκεσία,
ὁ ἱέραξ κι ἡ ἱστορία,
ἱμάντας, ἵλεως, ἱστίο,
ἱμάτιον, ἱστός, ἱδρύω.

Τὸ Ο

Ὅμοιος, ὁμοῦ, ὁδός,
ὅρκος, ὅπλον, ὁρμαθός,
ὅρμος, ὅριον, ὁρμή,
ὅμως, ὅσιος, ὁπλή,
ὅμιλος, ὁμίχλη, ὁμαλός,
ὅρασις, ὁμὰς καὶ ὁδηγός,
Ὅμηρος, ὁρίζω, ὅρος (ὁ),
ὅσος, ὅστις, ὅτε, ὅλος.

καὶ τὸ Ω

Ὥρα, ὥριμος, ὡραῖος,
ὡς καὶ ὧδε,
ὡσαύτως, ὥστε.

Επίσης, όλες οι λέξεις που άρχιζαν με υ και ρ έπαιρναν δασεία.

Περισσότερα φιλολογικά θέματα εδώ.

Περισσότερα κουίζ εδώ.

Αναζήτησε εύκολα το υλικό που ψάχνεις, πατώντας κλικ εδώ.

Αναζήτησε εύκολα το υλικό που ψάχνεις, πατώντας κλικ εδώ.

Αναζήτησε εύκολα το υλικό που ψάχνεις, πατώντας κλικ εδώ.

Αναζήτησε εύκολα το υλικό που ψάχνεις, πατώντας κλικ εδώ.

Αναζήτησε εύκολα το υλικό που ψάχνεις, πατώντας κλικ εδώ.