Πολλά παιδιά ξεκινούν διάνοιες για να καταλήξουν ξύλα απελέκητα ως ενήλικες. Αν εσείς ή το παιδί σας όμως είστε διατεθειμένοι να κάνετε την αλλαγή, μην απελπίζεστε. Τα παρακάτω «αγόρια και κορίτσια» τα κατάφεραν και συγκαταλέγονται ακόμη και σήμερα στις ιδιοφυίες.
Blaise Pascal (1623-1662)
Ο μεγάλος Γάλλος στοχαστής Blaise Pascal ξεκίνησε να σπουδάζει γεωμετρία στην ηλικία των 12 ετών, παρόλο που ο πατέρας του είχε απαγορεύσει να ακολουθήσει αυτή την ακαδημαϊκή οδό και δεν επέτρεπε να μπαίνει στο σπίτι κανένα βιβλίο μαθηματικών. Ο πατέρας του βέβαια δεν έμεινε ασυγκίνητος όταν ο γιος του επαναδιατύπωσε τις θεωρίες της ευκλείδειας γεωμετρίας, γι’ αυτό ξεκίνησε να πηγαίνει κάθε εβδομάδα τον γιο του σε ραντεβού με διακεκριμένους μαθηματικούς στο Παρίσι. Στα 19 του, ο Pascal είχε ξεκινήσει να αναπτύσσει μία αριθμομηχανή χειρός, κάτι που θα τον έκανε ζάμπλουτο, αν δεν την είχαν απορρίψει λόγω δυσκολιών στη μαζική παραγωγή της (κι έτσι ανακουφίστηκε αυτός που σκέφτηκε τον άβακα). Ευτυχώς, αυτό δεν τον έριξε σε κατάθλιψη, αλλά συνέχισε τις επιστημονικές επιτυχίες. Προτού δημοσιεύσει τα συγγράμματά του επάνω στη γεωμετρία, ο Pascal συνεισέφερε σημαντικά στις φυσικές επιστήμες, καθώς πειραματίστηκε με την ατμοσφαιρική πίεση και διαπίστωσε πως το κενό μπορεί να υπάρξει και έξω από τη γήινη ατμόσφαιρα. Η συμβολή του στη φιλοσοφία περιλαμβάνει το διάσημο «Στοίχημα του Πασκάλ», σύμφωνα με το οποίο το να πιστεύεις στο Θεό δεν σου κοστίζει τίποτα αν κάνεις λάθος, αλλά σου χαρίζει τα πάντα αν έχεις δίκιο.
Maria Agnesi (1718-1799)
Τομείς εξειδίκευσης: Μαθηματικά και αστρονομία
Αξιοσημείωτο επίτευγμα: Απέδειξε πως και οι γυναίκες είναι καλές στα μαθηματικά
Το μυστικό της επιτυχίας της: Σωστή διαχείριση χρόνου – λένε πως έλυνε δύσκολα μαθηματικά προβλήματα στον ύπνο της
Την εποχή που γεννήθηκε η Maria Gaetana Agnesi στο Μιλάνο του 1718, τα κορίτσια της υψηλής ιταλικής κοινωνίας μάθαιναν να φτιάχνουν φορέματα, καλούς τρόπους και θρησκευτικά, αλλά όχι να διαβάζουν. Ευτυχώς, ο πατέρας της, επίσης μαθηματικός, διαπίστωσε το εκπληκτικό μνημονικό που είχε η Maria και το ταλέντο της για τις γλώσσες και αποφάσισε πως θα ήταν καλό για την κόρη του να μάθει να διαβάζει. Στην ηλικία των 9 ετών, η Agnesi εντυπωσίαζε τους καλεσμένους του σπιτιού με αποσπάσματα που είχε μεταφράσει στα Λατινικά. Στην ηλικία των 13, όταν της πρότειναν να χορέψουν βαλς, η Agnesi άρχισε να συζητά με τον παρτενέρ της για τους νόμους της βαρύτητας του Νεύτωνα. Ο πατέρας της παντρεύτηκε τρεις φορές και η ίδια βρέθηκε να φέρνει βόλτα ένα ολόκληρο σπίτι με 20 αδέλφια, ως μεγαλύτερη. Η 30χρονη Agnesi μπόρεσε να ξεκλέψει χρόνο ανάμεσα στο μαγείρεμα και το ντάντεμα και κατάφερε να συγγράψει ένα δίτομο εγχειρίδιο μαθηματικών, στο οποίο έκανε σημαντική πρόοδο στην εξέλιξη του ολοκληρωτικού και διαφορικού λογισμού. Ο Πάπας Βενέδικτος ο 14ος την πρότεινε για τη θέση της καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, επαινώντας το έργο της.
Felix Mendelssohn (1809-1847)
Τομείς εξειδίκευσης: Πιάνο, εκκλησιαστικό όργανα, ορχήστρα (εκτέλεση και σύνθεση)
Αξιοσημείωτο επίτευγμα: Το «Γαμήλιο Εμβατήριο»
Το μυστικό της επιτυχίας του: Ο πιο γλυκός μουσικός
Πολλοί τον έχουν αποκαλέσει Mozart του 19ου αιώνα, καθώς ο γερμανός συνθέτης Felix Mendelssohn είχε έφεση στη μουσική από μικρή ηλικία. Ο Mendelssohn ξεκίνησε τα μαθήματα πιάνου σε ηλικία έξι ετών, με την πρώτη του συναυλία σε ηλικία εννέα ετών, ενώ έγραψε την πρώτη του σύνθεση (από όσο γνωρίζουμε) στα 11. Στα 17 του χρόνια, ολοκλήρωσε την Εισαγωγή στο «Όνειρο Θερινής Νυκτός», ένα από τα πιο γνωστά κομμάτια κλασικής μουσικής της εποχής του ρομαντισμού. Ο χαμός του πατέρα του το 1835 τον επηρέασε βαθιά. Δεν το έβαλε κάτω όμως και η εμπειρία του έδωσε τη δύναμη να συνεχίσει, ολοκληρώνοντας το ορατόριό του «Άγιος Παύλος», μία από τις τελευταίες επιθυμίες του πατέρα του. Το 1843, σε ηλικία 34 ετών, ο Mendelssohn ίδρυσε το Ωδείο του Leipzig, όπου δίδασκε σύνθεση μαζί με τον εξαιρετικό μουσικό Robert Schumann.
Marie Curie (1867-1934)
Τομείς εξειδίκευσης: Φυσική, χημεία και ραδιενέργεια
Αξιοσημείωτο επίτευγμα: Η πρώτη γυναίκα που κέρδισε βραβείο Νόμπελ – και μάλιστα κέρδισε και δεύτερο
Το μυστικό της επιτυχίας της: Ήθελε πάντα να είναι στο στοιχείο της, κι έτσι το ανακάλυψε
Γεννημένη στη Βαρσοβία της Πολωνίας, η Marie Sklodowska ήταν η κόρη δύο δασκάλων που έδιναν μεγάλο βάρος στην εκπαίδευση των παιδιών τους. Κανένα πρόβλημα για την 4χρονη Marie, καθώς πλάι στα μεγαλύτερα αδέλφια της έμαθε να διαβάζει (Ρωσικά και Γαλλικά) και λέγεται πως τα βοηθούσε με τα μαθηματικά τους. Στα 4 της χρόνια ήταν που εξέπληξε τους πάντες με τη φοβερή της μνήμη, καθώς μπορούσε να θυμηθεί γεγονότα από πολύ παλιά. Ως έφηβος, η Marie ήθελε πολύ να σπουδάσει στο κολέγιο, οι γονείς της όμως δεν μπορούσαν να τη στηρίξουν οικονομικά, καθώς ο πατέρας της είχε χάσει τη δουλειά του και έτσι πέρασε 5 δύσκολα χρόνια να δουλεύει ως γκουβερνάντα. Το 1891 όμως, πήγε στη Σορβόννη, στο Παρίσι. Εκεί γνώρισε και τον μέλλοντα σύζυγό της, Pierre Curie, καθώς και τα ραδιενεργά στοιχεία ράδιο και πολώνιο. Στα 30 της, η Marie εργαζόταν στενά με τον άντρα της και μαζί ανέπτυξαν την επιστήμη της ραδιενέργειας, έργο για το οποίο τους απονεμήθηκε το Νόμπελ φυσικής. Μετά το θάνατο του Pierre το 1906, η Marie συνέχισε το έργο της, κερδίζοντας το δεύτερο Νόμπελ της (αυτή τη φορά στη χημεία), σε ηλικία 44 ετών.
Pablo Picasso (1881-1973)
Τομείς εξειδίκευσης: Ζωγραφική και γλυπτική
Αξιοσημείωτο επίτευγμα: Το πιο διάσημο όνομα στη μοντέρνα τέχνη
Το μυστικό της επιτυχίας του: Ποσότητα και ποιότητα
Όλοι γνωρίζουν πως ο Picasso έγινε διάσημος σε μεγάλη ηλικία, αλλά ο μικρός Pablo ήταν κι αυτός αστέρι. Για την ακρίβεια, λέγεται πως ο Picasso είχε δείξει το ενδιαφέρον του στη ζωγραφική προτού καν μιλήσει. Και όταν πια μίλησε, ζητούσε επίμονα από τον καλλιτέχνη πατέρα του τα πινέλα του για να ζωγραφίσει. Για να πάει στο σχολείο, έθετε τον όρο πως θα μπορεί να ζωγραφίζει όσο θέλει. Για καλή του τύχη, ο διευθυντής του σχολείου και οι συμμαθητές του αναγνώριζαν το χάρισμά του και τον άφηναν να ζωγραφίζει με την ησυχία του στο σχολείο. Χρόνια αργότερα, ο ενήλικος πλέον Picasso επισκέφτηκε μία έκθεση παιδικής ζωγραφικής και σχολίασε πως ποτέ δεν θα μπορούσε να λάβει μέρος σε μία τέτοια έκθεση, μιας και στα 12 του «ήδη ζωγράφιζε όπως ο Ραφαήλ». Λίγη μετριοφροσύνη δε βλάπτει, αν δει όμως κανείς σκίτσα του από την παιδική του ηλικία, θα καταλάβει πως ο μικρός Pablo θα μπορούσε να αποτελέσει τρομερό ανταγωνιστή του καλλιτέχνη της αναγέννησης. Η λίστα με τα σημαντικά έργα του – ο κυβισμός, η Γκερνίκα, οι άνθρωποι με τα δυο μάτια απ’ τη μια πλευρά και τα δυο αυτιά απ’ την άλλη – είναι ατελείωτη. Μέχρι το θάνατό του, είχε καταφέρει να δημιουργήσει περισσότερα από 22000 έργα τέχνης.
Jean Piaget (1896-1980)
Τομείς εξειδίκευσης: Παιδοψυχολογία
Αξιοσημείωτο επίτευγμα: Άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε το πώς σκέφτονται τα παιδιά
Το μυστικό της επιτυχίας του: Μπορούσε να συνεννοηθεί με τα νήπια
Χρειάζεται να είσαι ένα παιδί που το ενδιαφέρει η ψυχολογία για να γίνεις παιδοψυχολόγος; Όχι απαραίτητα. Ο Jean Piaget, που μεγάλωσε στο NeuchActel της Ελβετίας, είχε ξεκινήσει να ασχολείται με τη ζωολογία. Κατάφερε να πιάσει δουλειά στο τοπικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας σε ηλικία 10 ετών, όπου έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον στα μαλάκια (και κυρίως στα σαλιγκάρια). Όταν έφτασε στο γυμνάσιο, είχε ήδη εκδώσει τόσα ερευνητικά άρθρα επάνω στο θέμα, που το όνομά του είχε γίνει γνωστό στους κύκλους των επιστημόνων της Ευρώπης (πολλοί από τους οποίους νόμιζαν πως ήταν ενήλικας). Όταν λοιπόν το ενδιαφέρον του στράφηκε στην ψυχολογία αργότερα, οι γνώσεις του επάνω στη ζωολογία τον έκαναν να αναζητήσει τη «βιολογική εξήγηση πίσω από τη γνώση». Παρατηρώντας το πώς φέρονται στα παιδιά, κατέληξε σε ένα ριζοσπαστικό τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε κανείς να καταλάβει πώς σκέφτονται: με το να τα παρατηρείς, να τα ακούς και να συζητάς μαζί τους. Ο Piaget κατέληξε πως το μυαλό των παιδιών δεν είναι ένας άδειος καμβάς, αλλά φαντάζεται και εξετάζει διαρκώς νέες θεωρίες σχετικά με τον κόσμο και πώς αυτός λειτουργεί. Αυτή η αποκάλυψη, μαζί με την 75χρονη εμπειρία του στην επιστημονική έρευνα, άνοιξε νέα μονοπάτια στην επιστήμη της ψυχολογίας.
Jascha Heifetz (1901-1987)
Τομείς εξειδίκευσης: Βιολιστής
Αξιοσημείωτο επίτευγμα: Πρότυπο για τους βιολιστές του 20ου αιώνα
Το μυστικό της επιτυχίας του: Έκανε τους καθηγητές του να δακρύσουν με το παίξιμό του
Το ενδιαφέρον του μικρού Jascha στη μουσική ήταν εμφανές από την ηλικία των οκτώ μηνών ακόμη, όταν λέγεται πως χαμογέλασε ακούγοντας τον πατέρα του να παίζει βιολί, αλλά συνοφρυώθηκε μόλις τον άκουσε να παίζει μία λάθος νότα. Όταν ο Jascha έγινε τριών ετών, απέκτησε το πρώτο του βιολί και άρχισε να κάνει μαθήματα. Έτσι λοιπόν, σε ηλικία πέντε ετών έδινε τις πρώτες του συναυλίες. Σε ηλικία 16 ετών, η οικογένειά του μετακόμισε στις ΗΠΑ για να αποφύγουν τη Ρωσική Επανάσταση και δεν άργησε να κάνει το ντεμπούτο του στο Carnegie Hall, μαγεύοντας τους κριτικούς που τον έχρισαν θαύμα της μουσικής. Το πιο εκπληκτικό είναι πως συνέχισε μέχρι και στα 70 του χρόνια να κάνει περιοδείες, συλλέγοντας Grammy. Ο Heifetz είχε πει πως το να είναι παιδί θαύμα «είναι μία ασθένεια που είναι θανατηφόρος» και πως αυτός «ήταν από τους τυχερούς που κατάφεραν να επιβιώσουν».
John Von Neumann (1903-1957)
Τομείς εξειδίκευσης: Κβαντομηχανική, πληροφορική
Αξιοσημείωτο επίτευγμα: Έφτιαξε τη βόμβα υδρογόνου και από ορισμένους από τους πρώτους υπολογιστές
Το μυστικό της επιτυχίας του: Δεν διάβαζε μόνο, έπινε και ένα ποτάκι πού και πού
Ο μικρός Ούγγρος Janos von Neumann από τη Βουδαπέστη ήταν από εκείνα τα παιδιά που εντυπωσίαζαν τους ενήλικες και εκνεύριζαν τους συνομηλίκους του, καθώς μπορούσε να διαιρέσει οκταψήφιους αριθμούς στο κεφάλι του, να μιλήσει Ελληνικά, και να απομνημονεύσει σελίδες από τον τηλεφωνικό κατάλογο. Δημοσίευσε το πρώτο του επιστημονικό άρθρο στην εφηβεία του, αλλά λόγω του αντισημιτικού κινήματος της Ουγγαρίας, αποφάσισε να πάει αλλού για να συνεχίσει την καριέρα του στα μαθηματικά. Μετά από ένα λάθος πέρασμα από τη Γερμανία, κατέληξε στο Πανεπιστήμιο Princeton της Αμερικής, όπου άλλαξε το όνομά του σε John και γνώρισε και τον Αϊνστάιν. Παρά τις κολεγιακές του φασαρίες και την κακή του οδήγηση, ο von Neumann άλλαξε τον χώρο των θεωρητικών μαθηματικών, δημιούργησε τη βόμβα υδρογόνου και κατασκεύασε έναν από τους πρώτους υπολογιστές.
Paul Erdos (1913-1996)
Τομείς εξειδίκευσης: Μαθηματικά
Αξιοσημείωτο επίτευγμα: Θα χρειαστούμε έναν μαθηματικό για να μας εξηγήσει
Το μυστικό της επιτυχίας του: Λάτρευε τους αριθμούς, όλα τα υπόλοιπα απλά τα ανεχόταν
Ο Paul Erdos μπορούσε να πολλαπλασιάσει τριψήφιους αριθμούς με μεγάλη ευκολία στα 3 του χρόνια. Στα 4 του, άρχισε να ασχολείται με τους πρώτους και τους αρνητικούς αριθμούς. Δεν άργησε να αναπτύξει τη συνήθεια να ρωτάει τους ανθρώπους την ηλικία τους και να υπολογίζει πόσα δευτερόλεπτα ήταν στη ζωή. Η αγάπη του για τους αριθμούς τον έκαναν έναν από τους πιο παραγωγικούς μαθηματικούς στην ιστορία, καθώς έγγραψε και συνέγραψε περισσότερες από 1500 επιστημονικές εργασίες επάνω στα μαθηματικά. Ήταν τόσο διάσημος που πολλοί μαθηματικοί χρησιμοποιούν τους «αριθμούς Erdos» για να δείξουν τους βαθμούς απόστασης που τους χωρίζουν από τον μεγάλο μαθηματικό. Αν κάποιος συνέγραψε μαζί του είχε αριθμό Erdos 1, αν κάποιος συνέγραψε με κάποιον συνεργάτη του είχε αριθμό 2 και ούτω καθεξής. Εμείς οι κοινοί θνητοί που δεν ασχολούμαστε σε τέτοιο βάθος με τα μαθηματικά έχουμε αριθμό άπειρο!