Έχεις αναρωτηθεί ποτέ πόσο καλά λειτουργεί η αναλυτική σου σκέψη; Υπάρχει ένα απλό τεστ με μόλις τρεις ερωτήσεις που μπορεί να σου δώσει την απάντηση - και το εντυπωσιακό είναι ότι λιγότερο από 2 στους 10 ανθρώπους καταφέρνουν να το περάσουν με επιτυχία!
Τι είναι το Τεστ Γνωστικής Αντανάκλασης;
Το Τεστ Γνωστικής Αντανάκλασης (Cognitive Reflection Test - CRT) δημιουργήθηκε το 2005 από τον ψυχολόγο Shane Frederick. Πρόκειται για ένα εργαλείο που αξιολογεί την ικανότητα ενός ατόμου να απορρίπτει τις διαισθητικές αλλά λανθασμένες απαντήσεις και να προχωρά σε βαθύτερη ανάλυση ενός προβλήματος.
Αυτό που κάνει το συγκεκριμένο τεστ τόσο ενδιαφέρον είναι ότι δεν χρειάζεται να είσαι μαθηματική ιδιοφυΐα για να απαντήσεις σωστά. Χρειάζεται απλώς να αντισταθείς στην πρώτη "προφανή"απάντηση που έρχεται στο μυαλό σου και να σκεφτείς λίγο περισσότερο.
Η επιστήμη πίσω από το τεστ
Ο Frederick εφάρμοσε το τεστ σε περισσότερα από 3.000 άτομα, συμπεριλαμβανομένων φοιτητών από κορυφαία πανεπιστήμια όπως το Harvard και το Yale. Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν τη θεωρία του: οι άνθρωποι τείνουν να καθοδηγούνται από την πρώτη επιλογή που τους έρχεται στο μυαλό, αντί να αναλύουν διεξοδικά ένα πρόβλημα.
Σύμφωνα με την Εταιρεία για την Κρίση και τη Λήψη Αποφάσεων (Society for Judgment and Decision Making - SJDM), οι ασκήσεις αξιολογούνται με ένα σύστημα που κατηγοριοποιεί τις λύσεις σε γρήγορες και αυθόρμητες, καθώς και σε εκείνες που βασίζονται στην αναλυτική σκέψη.
Παρά τις πολλές προσπάθειες, το ποσοστό επιτυχίας σπάνια ξεπερνά το 17%. Αυτό συμβαίνει επειδή η λήψη αποφάσεων σε αυτές τις περιπτώσεις συνήθως δεν επηρεάζεται από τη βαθύτερη σκέψη και ανάλυση.
Οι 3 ερωτήσεις του τεστ που ξεγελούν το 83%
Ας δούμε τις τρεις απλές αλλά πονηρές ερωτήσεις που συνθέτουν το τεστ. Πριν διαβάσεις τις απαντήσεις, προσπάθησε να τις λύσεις μόνος/η σου!
Ερώτηση 1:
Ένα μπαστούνι και μια μπάλα κοστίζουν συνολικά 1,10 ευρώ. Το μπαστούνι κοστίζει 1 ευρώ περισσότερο από την μπάλα. Πόσο κοστίζει η μπάλα;
Ερώτηση 2:
Αν πέντε μηχανές χρειάζονται πέντε λεπτά για να κατασκευάσουν πέντε αντικείμενα, πόσο χρόνο θα χρειάζονταν 100 μηχανές για να κατασκευάσουν 100 αντικείμενα;
Ερώτηση 3:
Σε μια λίμνη υπάρχει μια συστάδα νούφαρων. Κάθε μέρα η έκταση που καλύπτουν διπλασιάζεται. Αν χρειάζονται 48 ημέρες για να καλύψουν ολόκληρη τη λίμνη, πόσες ημέρες θα χρειαστούν για να καλύψουν τη μισή λίμνη;
Οι απαντήσεις και η εξήγησή τους
Έτοιμος/η να δεις αν απάντησες σωστά; Ας δούμε τις λύσεις:
Απάντηση στην Ερώτηση 1:
Η διαισθητική απάντηση είναι "10 λεπτά", αλλά είναι λάθος. Γιατί; Εάν η μπάλα κόστιζε 10 λεπτά, τότε το μπαστούνι θα κόστιζε 1,10 ευρώ (1 ευρώ περισσότερο) και μαζί θα κόστιζαν 1,20 ευρώ, όχι 1,10 ευρώ.
Η σωστή απάντηση είναι 5 λεπτά. Σε αυτή την περίπτωση, το μπαστούνι κοστίζει 1,05 ευρώ (1 ευρώ περισσότερο από την μπάλα) και μαζί κάνουν ακριβώς 1,10 ευρώ.
Απάντηση στην Ερώτηση 2:
Πολλοί άνθρωποι απαντούν "100 λεπτά", σκεπτόμενοι ότι αν αυξάνεται ο αριθμός των μηχανών και των αντικειμένων, θα αυξηθεί και ο χρόνος αναλογικά.
Ωστόσο, η σωστή απάντηση είναι 5 λεπτά. Αν κάθε μηχανή παράγει 1 αντικείμενο σε 5 λεπτά, τότε 100 μηχανές που λειτουργούν ταυτόχρονα θα παράγουν 100 αντικείμενα επίσης σε 5 λεπτά - κάθε μηχανή εξακολουθεί να παράγει 1 αντικείμενο στον ίδιο χρόνο.
Απάντηση στην Ερώτηση 3:
Η πρώτη σκέψη πολλών ανθρώπων είναι "24 ημέρες" (το μισό των 48 ημερών), αλλά αυτό παραβλέπει το γεγονός ότι τα νούφαρα διπλασιάζονται κάθε μέρα.
Η σωστή απάντηση είναι 47 ημέρες. Αφού η έκταση διπλασιάζεται καθημερινά, αν την 48η ημέρα καλύπτεται ολόκληρη η λίμνη, τότε την 47η ημέρα θα καλύπτεται το μισό της λίμνης.
Πώς τα πήγες;
Πόσες ερωτήσεις απάντησες σωστά; Αν κατάφερες και τις τρεις, συγχαρητήρια! Ανήκεις στο 17% των ανθρώπων που μπορούν να παρακάμψουν τις διαισθητικές αλλά λανθασμένες απαντήσεις και να εφαρμόσουν αναλυτική σκέψη.
Αν δεν τα πήγες τόσο καλά, μην ανησυχείς! Το σημαντικό είναι να συνειδητοποιήσεις ότι ο εγκέφαλός μας συχνά προτιμά τις γρήγορες, διαισθητικές απαντήσεις, ακόμα κι αν δεν είναι πάντα σωστές. Η επίγνωση αυτής της τάσης είναι το πρώτο βήμα για να βελτιώσεις την κριτική σου σκέψη.
Γιατί είναι σημαντικό αυτό το τεστ;
Το Τεστ Γνωστικής Αντανάκλασης μας δείχνει πόσο εύκολα μπορούμε να παρασυρθούμε από τις πρώτες εντυπώσεις και τις διαισθητικές μας αντιδράσεις. Στην καθημερινή ζωή, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένες αποφάσεις, είτε πρόκειται για οικονομικές επιλογές είτε για σημαντικές προσωπικές αποφάσεις.
Η εξάσκηση στην αναλυτική σκέψη και η ικανότητα να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να αξιολογούμε τα δεδομένα πριν καταλήξουμε σε συμπεράσματα είναι δεξιότητες που μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα των αποφάσεών μας.
Σου άρεσε αυτό το τεστ; Μοιράσου τις απαντήσεις σου στα σχόλια και δες πώς τα πήγαν και οι άλλοι αναγνώστες! Και μην ξεχάσεις να μοιραστείς το άρθρο με τους φίλους σου για να δεις αν μπορούν να λύσουν αυτό το γνωστικό παζλ!