Κείμενο1
ΤοκείμενοπουακολουθείείναιαπόσπασμααπότησυνέντευξηπουέδωσεοΚωνσταντίνοςΔασκαλάκης, καθηγητής της Επιστήμης των Υπολογιστών στο MIT, στον Θανάση Νιάρχο, για τηνεφημερίδα«ΤαΝέα»στις22/06/2020(ανακτήθηκεστις 15/07/2022).
Πώςφαντάζεστεπωςθαείναιοκόσμοςσε20χρόνιαμετηνεφαρμογήτηςτεχνητήςνοημοσύνηςσε όλεςτιςπτυχές τηςανθρώπινηςδραστηριότητας;
Παρότι είμαι πολύ κοντά στις εξελίξεις, τόσο τις επιστημονικές όσο και τις τεχνολογικές πουγίνονται σε αυτό το πεδίο, είναι πολύ δύσκολο να προβλέψω. Για να εξηγήσω το γιατί οι προβλέψειςείναι δύσκολες, ας κάνουμε ένα νοητικό πείραμα γυρίζοντας τον χρόνο 20 χρόνια πριν από τοσήμερα, γυρνώντας δηλαδή πίσω στο 2000. Η Google τότε μόλις είχε δημιουργηθεί και εταιρείες,όπωςοιFacebook,Twitter,UberκαιAirbnbδενυπήρχαν.
Η τεράστια επίδραση που θα είχε το Ιντερνέτ στην οικονομία, την κοινωνία και την πολιτική ήτανδυσδιάκριτη.ΤόσοπολύπουονομπελίσταςοικονομολόγοςPaulKrugmanείχεγράψειχαρακτηριστικά το 1998 ότι «Μέχρι το 2005, θα έχει γίνει σαφές ότι η επίδραση του Ιντερνέτ στηνοικονομία δεν θα είναι μεγαλύτερη από αυτή της μηχανής του φαξ». Από τη σκοπιά του 2020, μαςκάνει εντύπωση πώς μπορεί να έπεσε ο Krugman τόσο έξω. Όχι μόνο μας κάνουν εντύπωση οι λάθοςτου προβλέψεις, αλλά μας φαίνονται εντελώς φυσικές και προφανείς, ίσως τελεολογικές ύλες οιεξελίξεις που είδαμε τα περασμένα 20 χρόνια. Την ίδια εμπειρία θα έχουμε και τώρα σε σχέση με το2040.Ητεχνητήνοημοσύνηκάνειμεγάλαάλματατηντελευταίαδεκαετία.Οιαλγόριθμοιέχουν πλέονφτάσεισεεντυπωσιακόεπίπεδοστηνεπεξεργασίαφωνήςκαιεικόνας,γίνονταιολοένακαλύτεροιστηνεπεξεργασίακειμένουκαιπαίζουνδύσκολαπαιχνίδια,καλύτερααπότονάνθρωπο.
Μάλισταηπρόοδοςπουέχεισημειωθείσεεπιστημονικόεπίπεδοέχειήδηφτάσειστονπραγματικόκόσμο.Ηαναζήτησημέσωφωνήςστοκινητόμαςείναιέναπαράδειγμα,ηαυτόματηαναγνώρισηπροσώπωναπότηνκάμεραασφαλείαςτουσπιτιούμαςένα άλλο,καιηαυτοματοποίησητης οδήγησης των αυτοκινήτων ένα τρίτο. Στο άμεσο μέλλον, θα δούμε ότι πολλές εφαρμογές, που θαεμπεριέχουντη συλλογή και επεξεργασία δεδομένωνκαιθα ενισχύουν τηναυτοματοποίησητηςζωήςκαιτηςεργασίαςμας,θαβελτιστοποιούντιςπαραγωγικέςμαςδιαδικασίεςκαιθα συνεπικουρούν τα συστήματα υγείας, την επιστημονική έρευνα και τα κέντρα σχεδιασμού και λήψηςαποφάσεων κρατών και οργανισμών. Από την άλλη, δεν πιστεύω - και υπό μία έννοια μακάρι νααποδειχτούν λάθος οι προβλέψεις μου - ότι στα επόμενα 20 χρόνια θα δούμε μηχανές με αυτό πουλέγεται «γενική τεχνητή νοημοσύνη». Ενώ οι εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης θα βρίσκονταιπαντούγύρωμας,κάθεεφαρμογή θα λύνει ένασυγκεκριμένοπρόβλημα.
Είναιδύσκολο,μεβάσητηνυπαρκτήτεχνολογία,ναφανταστώότισύντομαθακατακτήσουμετη «γενική τεχνητή νοημοσύνη», ότι θα φτιάξουμε δηλαδή μηχανές που θα μπορούν να μεταφέρουννοητικές ικανότητες και διαίσθηση από μια νοητική λειτουργία, στην οποία έχουν εκπαιδευτεί καιέχουν κατακτήσει, σε μια καινούρια νοητική λειτουργία, που θα θέτουν αυτόβουλα στόχους, που θαείναιδημιουργικέςκαιθαείναιαρκετάαξιόπιστες,ώστενατους αναθέτουμεμεγάληαυτονομία.
Κείμενο2
Ηπιοεπικίνδυνηστιγμήτηςανθρωπότητας
Το ακόλουθο συντομευμένο άρθρο του Stephen Hawking προέρχεται από τον ιστότοπο: iefimerida,Guardian,07/12/2016(ανακτήθηκεστις25.08.2022).
(…)Τοδιαδίκτυοκαιοιπλατφόρμεςθαεπιτρέπουνσεπολύμικρόαριθμόανθρώπωννασυγκεντρώνουν αμύθητο
πλούτο, διατηρώντας επιχειρήσεις με ελάχιστες θέσεις εργασίας, αλλά μετεράστιο κέρδος. Αυτή η εξέλιξη φαντάξει
αναπόφευκτη, αλλά και καταστροφική για τις κοινωνίες.(…) Για μένα η δυνατότητα της χρήσης της τεχνολογίας για
επικοινωνία ήταν μία απελευθερωτικήκαι
θετική εμπειρία. Χωρίς την τεχνολογία δεν θα μπορούσα να εργάζομαι όλα αυτά τα
χρόνια.Παράλληλα,όμως,οιζωέςτωνπλουσιότερωνανθρώπων,στιςπιοανεπτυγμένεςπεριοχέςτου πλανήτη, είναι «βασανιστικά» ορατές, προσιτές σε οποιονδήποτε έχει
πρόσβαση στο διαδίκτυο, όσοφτωχός κι
αν είναι. Πιο πολλοί άνθρωποι έχουν κινητό, από αυτούς που έχουν πρόσβαση σε
καθαρόνερό και αυτό σημαίνει πως
σχεδόν όλοι μας σε αυτόν τον πλανήτη δενμπορούμε
να αγνοήσουμετηνύπαρξηαυτήςτηςτεραστίαςανισότητας.
Οι συνέπειες αυτής της κατάστασης είναι άμεσες: ο
αγροτικός κόσμος θα οδηγείται σε φτωχέςπόλεις,
με πλοηγό την ελπίδα. Όταν ο κόσμος δει πως η «νιρβάνα» του Instagram δεν είναι
εφικτήούτεεκεί,θααναζητήσεικαλύτερητύχηστηναπέναντιόχθη,ακολουθώνταςτορεύματωνοικονομικών
μεταναστών και ταξιδεύοντας για μια καλύτερη ζωή. Οι μεταναστευτικές ροές με
τηνσειρά τους, δοκιμάζουν τις
αντοχές των χωρών που τους υποδέχονται, αυξάνοντας συνεχώς τον πήχητης ετοιμότητας και των υποδομών για τις
τελευταίες. Κάπως έτσι, φθείρεται η κατανόηση τωνπολιτώνκαι
τροφοδοτείταιοπολιτικόςλαϊκισμός.
Για μένα το πιο σημαντικό είναι πως σήμερα, περισσότερο
από κάθε άλλη στιγμή της ιστορίας, τοείδος
μας πρέπει να λειτουργήσει σαν ένα σύνολο, συνεργατικά. Πρέπει να δουλέψουμε
όλοι μαζί.Αντιμετωπίζουμετεράστιουςπεριβαλλοντικούςκινδύνους:κλιματικήαλλαγή,υπερπληθυσμό,επιδημίες, μόλυνση των ωκεανών,
προβλήματα στην τροφική παραγωγή και εξαφάνιση των ειδών.Όλα αυτά πρέπει να μας υπενθυμίζουν ότι
βρισκόμαστε στην πιο επικίνδυνη φάση της ανθρώπινηςανάπτυξης. Έχουμε τα τεχνολογικά μέσα να καταστρέψουμε τον
πλανήτη μας, αλλά ακόμα δενέχουμεταμέσαγιαναξεφύγουμεαπόαυτόν.Ίσωςσεκάποιαχρόνιαναμπορέσουμεναεξαπλωθούμε
και σε άλλους τόπους πέραν της Γης, αλλά ως τότε πρέπει να δουλέψουμε σκληρά,
γιανα προστατεύσουμετονμοναδικόμαςπλανήτη.
Γιανασυμβείαυτό,θαπρέπειταέθνηναχτίσουνγέφυρεςκαιόχιτείχημεταξύτους.Αλλάγιανατο
πετύχουμε, θα πρέπει οι ηγέτες του κόσμου να αντιληφθούν πως απέτυχαν και πως
απογοήτευσαντους πολίτες. Με τους
πόρους να συγκεντρώνονται στα χέρια των λίγων, θα πρέπει να μάθουμε ναμοιραζόμαστε περισσότερο από όσο σήμερα.
Με τις θέσεις εργασίας να μειώνονται, με ολόκληρεςβιομηχανίες να κλείνουν, θα πρέπει να βοηθήσουμε τους λαούς να
διασώσουν τον τόπο τους, ναπροσαρμοστούν
στα νέα δεδομένα της εποχής. Για να
γίνει αυτό, θα πρέπει να τους παρέχουμε τηναπαραίτητηοικονομικήβοήθεια,γιαόσοχρειαστεί,ώστενατοπετύχουν.(…)
Κείμενο3
ΤοποίημαανήκειστησυλλογήΆνωΤελεία,Αθήνα,Ίκαρος,2016,σελ.35.
Α, παντογνωσία με απογοητεύεις
Πώς εσύ που τόσο περιφρονείς
τις ολίγες γνώσεις τα λάθη
τις ανακρίβειες που ενοχοποιούν
την ηρωίδα ιστορία για πολύνεκρες ήττες που επέφερε
απορώ πώς ανέχεσαι να σε αμφισβητεί εξευτελιστικά ένα τελείως άγνωστό μας Άγνωστο.
Εγώ στη θέση σου θα ξέσκιζα τη φήμη μου.
ΘΕΜΑΤΑ
ΘέμαΑ
Α1. Στο Κείμενο 1, στις
παραγράφους 2- 4 (« Η τεράστια επίδραση……
μεγάλη αυτονομία»), νααποδώσετε
συνοπτικά (70 - 80 λέξεις) την άποψη του Κ. Δασκαλάκη, σχετικά με το πώς θα
είναι οκόσμος σε 20 χρόνια, με την
εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινηςδραστηριότητας.
Μονάδες
20
ΘέμαΒ
Β1.ΣτηδεύτερηπαράγραφοτουΚειμένου1(«Ητεράστιαεπίδραση…καλύτερααπότονάνθρωπο»),οΚ.ΔασκαλάκηςπαραθέτειτηλανθασμένηπρόβλεψητουνομπελίσταοικονομολόγουPaulKrugman.Για ποιολόγοχρησιμοποιεί,κατά τη γνώμη σας, τοσυγκεκριμένοπαράθεμα (μονάδες5);Τιεπιδιώκειναπετύχει μεαυτήντηνεπιλογή;(μονάδες5)
Μονάδες
10
Β2. α. Να αξιολογήσετε τη
συνάφεια του τίτλου του Κειμένου 2 με
το θέμα του (μονάδες 5) και τηθέση
που παίρνει ο συγγραφέας απέναντι σε αυτό (μονάδες 5). Η απάντηση σας να μην ξεπερνά
τις50-60λέξεις.
β.ΝαδώσετεστοΚείμενο2ένανκυριολεκτικόκαιένανμεταφορικό τίτλο.(μονάδες5)
Μονάδες 15
Β3.α.ΣτηντρίτηπαράγραφοτουΚειμένου2(«Γιαμένα…τονμοναδικόμαςπλανήτη»),ποιορηματικό πρόσωπο κυριαρχεί (μονάδες 1); Τι επιδιώκεται με την χρήση του
(μονάδες 3); Ποια ηλειτουργίατουωςπροςτοεπικοινωνιακόαποτέλεσμα (μονάδες3);
β.Αντιμετωπίζουμετεράστιουςπεριβαλλοντικούςκινδύνους:κλιματικήαλλαγή,υπερπληθυσμό,επιδημίες,μόλυνσητων ωκεανών,προβλήματαστηντροφικήπαραγωγήκαιεξαφάνισητωνειδών.
ΣτοπαραπάνωαπόσπασματουΚειμένου2,ποιοσκοπόεξυπηρετείηχρήσητουασύνδετουσχήματος;
(μονάδες3)
ΘέμαΓ
Γ1. Να ερμηνεύσετε τη στάση
του ποιητικού υποκειμένου απέναντι στην παντογνωσία στο Κείμενο3,αξιοποιώνταςτρειςκειμενικούςδείκτες.Συμφωνείτεήδιαφωνείτεμαζίτουκαιγιατί;Νααπαντήσετεσ’ένακείμενο150-200λέξεων.
Μονάδες
15
ΘέμαΔ
Δ1. Ποια είναι η χρησιμότητα της τεχνητής
νοημοσύνης στη ζωή του ανθρώπου; Πιστεύετε ότιελλοχεύουνκίνδυνοιαπότηνπλήρηεπικράτησήτης;ΜεαφόρμησηταΚείμενα1και2,αποφασίζετε να γράψετε ένα άρθρο που θα
δημοσιευτεί στο προσωπικό σας ιστολόγιο, με σκοπό νακαταθέσετετηνπροσωπικήσαςάποψη(350–400λέξεις).
Μονάδες30
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
(Επισημαίνεταιότιοιαπαντήσειςπουπροτείνονταιγιαταθέματαείναιενδεικτικές. Κάθεάλληαπάντηση,κατάλληλατεκμηριωμένη,θεωρείταιαποδεκτή)
ΘΕΜΑΤΑ
ΘέμαΑ
Α1. Στο Κείμενο 1, στις παραγράφους
2- 4 (« Η τεράστια επίδραση…… μεγάλη
αυτονομία»), νααποδώσετεσυνοπτικά (70 - 80 λέξεις) τηνάποψη του Κ. Δασκαλάκη,σχετικά μετο πώς θαείναι ο
κόσμος σε 20 χρόνια, με την εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης σε όλες τις πτυχές
τηςανθρώπινηςδραστηριότητας.
Απάντηση
Στο
απόσπασμα της συνέντευξής του στην εφημερίδα «Τα Νέα», ο Κ. Δασκαλάκης διατυπώνει τιςαπόψεις του για τα αποτελέσματα της τεχνητής νοημοσύνης στον
ανθρώπινο βίο. Συγκεκριμένα, στιςπαραγράφους
2-4, εκφράζει τη γνώμη του για το πώς θα είναι ο κόσμος σε 20 χρόνια, με τηνεφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνηςσε όλεςτιςπτυχέςτης ανθρώπινης δραστηριότητας.Όπωςεπισημαίνει,
παρά τα άλματα που έχουν σημειωθεί στην τεχνητή νοημοσύνη την τελευταία
δεκαετίακαιτοπλήθοςτωνεφαρμογώντης,δενυπάρχειαπόλυταασφαλήςπρόγνωσησχετικάμετιςτεχνολογικές
εξελίξεις των επόμενων 20 ετών. Τέλος, εκφράζει την πεποίθηση ότι δύσκολα θαφτιαχτούν τόσο προηγμένες μηχανές, ώστε να
τους ανατεθούν ενέργειες που προϋποθέτουν μεγάληαυτονομία.
Β1.ΣτηδεύτερηπαράγραφοτουΚειμένου1(«Ητεράστιαεπίδραση…καλύτερααπότονάνθρωπο»),οΚ.ΔασκαλάκηςπαραθέτειτηλανθασμένηπρόβλεψητουνομπελίσταοικονομολόγουPaulKrugman.Γιαποιολόγοχρησιμοποιεί,κατάτηγνώμησας,τοσυγκεκριμένο
παράθεμα ( μονάδες 5 ); Τι επιδιώκει να πετύχει με αυτήν την επιλογή; ( μονάδες5)
Ο Κ.
Δασκαλάκης υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να κάνει προβλέψεις για την εφαρμογή της
τεχνητήςνοημοσύνηςσταεπόμενα20χρόνια.Γιανατεκμηριώσειτηνάποψητουαυτήν,αναφέρειτηλανθασμένη πρόβλεψη, που
έκανε το 1998 ο νομπελίστας Paul Krugman για το μέλλον του Ίντερνετ.Επομένως, επικαλούμενος τη διαψευσμένη
αυθεντία του Krugman ωςτεκμήριο,
στηρίζει τηθέσητουότικάθεδικήτουπρόβλεψηγιατομέλλοντηςτεχνητήςνοημοσύνηςθαείναιπαρακινδυνευμένηκαι,επομένως,αδύνατη.
Ο
Δασκαλάκης παραθέτει αυτούσια όσα είχε γράψει ο Krugman για την «ασήμαντη»
επίδραση τουΊντερνετ, για να
καταστήσει αξιόπιστο το τεκμήριο του και να δικαιολογήσει με εύγλωττο, σαφή καιπαραστατικό τρόπο τη δική του άρνηση να
προβεί σε προβλέψεις. Με αυτό τον τρόπο επιδιώκει ναδιαφυλάξει το επιστημονικό του κύροςσε ένα δυναμικό
πεδίο, όπου η εφαρμογή των επιστημονικώνεπιτευγμάτωνείναιάγνωστοπωςθααλλάξειτηνκαθημερινότητατωνανθρώπων.
Β2. α. Να αξιολογήσετε τη συνάφεια
του τίτλου του Κειμένου 2 με το θέμα του (μονάδες 5) καιτη θέση που παίρνει ο συγγραφέας απέναντι σε αυτό (μονάδες 5). Η
απάντηση σας να μηνξεπερνάτις50-60λέξεις.
Απάντηση
·
Ο τίτλος του Κειμένου 2, «Η πιο επικίνδυνη στιγμή της
ανθρωπότητας», (ελλειπτικός καιονοματικός),είναισυνυφασμένοςμετοθέματου,ότιδηλαδή,ημεγάλητεχνολογικήανάπτυξη μπορεί να αποβεί καταστροφική τόσο για τα άτομα και τις
κοινωνίες όσο και γιατονίδιο τονπλανήτη.Αποκρύπτει,όμως,τονδράστη αυτήςτηςεπικινδυνότητας.
·
Υπηρετεί περισσότερο τον ρητορικό του ρόλο παρά τον
πληροφοριακό, καθώς προσελκύειτηνπροσοχή και το ενδιαφέρον του αναγνώστη(με το επίθετο «επικίνδυνη» να
βρίσκεταιμάλιστα σε
υπερθετικό βαθμό), χωρίς όμως να αποκαλύπτει επαρκώς το περιεχόμενο τουκειμένου.
· Ταυτόχρονα, σχετίζεται, ως έναν βαθμό τουλάχιστον, και με τη θέση του συγγραφέαότι οικρίσιμες στιγμές που βιώνει η ανθρωπότητα πρέπει να οδηγήσουν το ανθρώπινο είδος νασυνεργαστεί για τη σωτηρία της. Με την ελλειπτικότητα έχουν αφαιρεθεί στοιχεία από τοντίτλο (τεχνολογικά μέσα, διαδίκτυο), αλλά από την άλλη τονίζεται τόσο η κρισιμότητα τηςκατάστασηςγιατοσύνολοτωνανθρώπωνόσοκαιοκίνδυνοςπουδιατρέχουν.
β. ΝαδώσετεστοΚείμενο2ένανκυριολεκτικόκαιένανμεταφορικότίτλο.(μονάδες5)
Απάντηση
-
Κυριολεκτικόςτίτλος:«Οιεπιπτώσειςτηςτεχνολογικήςπροόδου»/«Ηπροστασίατηςανθρωπότηταςαπότην
τεχνολογικήπρόοδο».
-
Μεταφορικόςτίτλος:«Ηπαγίδατηςτεχνολογίας»/«Οικίνδυνοιτηςτεχνολογικήςεισβολής».
Β3. α. Στην τρίτη παράγραφο του
Κειμένου 2 («Για μένα…τον μοναδικό μας
πλανήτη»), ποιορηματικόπρόσωποκυριαρχεί(μονάδες1);Τιεπιδιώκεταιμετηνχρήσητου(μονάδες3);Ποιαηλειτουργίατουωςπρος τοεπικοινωνιακόαποτέλεσμα(μονάδες3);
Απάντηση
·
Τοκυρίαρχορηματικόπρόσωποτηςτρίτηςπαραγράφουείναιτοαπληθυντικό(«δουλέψουμε»,«αντιμετωπίζουμε»,«βρισκόμαστε»,«προστατεύσουμε»).
·
Μετοαπληθυντικόπρόσωπο,δημιουργείταιμιααίσθησηοικειότηταςανάμεσαστοναρθρογράφο
(πομπό) και τον αναγνώστη (δέκτη), αφού ο πρώτος αποτελεί και αυτός μέροςτηςανθρωπότηταςπου
απειλείται με καταστροφή, από την τεχνολογική πρόοδο. Παράλληλα,εντάσσει τον εαυτό του μέσα σύνολο
ατόμων, π.χ. στους ακροατές του, γίνεται «ένα μεαυτούς»,μιλάει«μαζί μεαυτούςκαι γι’αυτούς»
·
Η χρήση του αποπνέει συλλογικότητα, ενώ ο λόγος
αποκτά αμεσότητα και έτσι πετυχαίνει νατουςευαισθητοποιήσει,ώστενααφυπνιστούνμπροστάστηντεχνολογική απειλή.
β. Αντιμετωπίζουμε τεράστιους περιβαλλοντικούς κινδύνους: κλιματική
αλλαγή, υπερπληθυσμό,επιδημίες,
μόλυνση των ωκεανών,προβλήματαστην τροφική παραγωγή καιεξαφάνισητωνειδών.
Στο παραπάνω απόσπασμα του Κειμένου
2, ποιο σκοπό εξυπηρετεί η χρήση του ασύνδετουσχήματος;(μονάδες3)
Απάντηση
Οπομπόςεπιλέγειτοασύνδετο σχήμα(λειτουργία),προκειμένουνα:
·
Παραθέσειμιασειράστοιχείωνπουείναιομοειδήκαιαποτελούνέναενιαίοσύνολο.Συγκεκριμένα αναφέρεται σε συγκεκριμένους περιβαλλοντικούς κινδύνους,
που απειλούν τηνανθρωπότητα(«κλιματικήαλλαγή,υπερπληθυσμό,επιδημίες,μόλυνσητωνωκεανών,προβλήματαστηντροφική παραγωγή,εξαφάνισητωνειδών)
·
Δίνειέτσιστονλόγο
τουροή,ταχύτητακαιρυθμό.
·
Κάνει τον λόγο (ύφος) τουλιτό, απλό, σαφή (σαφές), άμεσο και κατανοητό, καθώς δενδημιουργούνται πολύπλοκες δομικές και
νοηματικές σχέσεις, αλλά διατάσσονται ο ένας μετάτονάλλονοιπεριβαλλοντικοίκίνδυνοι.
· Ταυτόχρονα, το ύφος γίνεται, ζωηρό και παραστατικό, με αποτέλεσμα ναευαισθητοποιείτονδέκτη, να του προκαλεί προβληματισμόκαι αγωνία για το μέλλον της ανθρωπότητας, αλλάκαινατοναφυπνίζει για ναλάβειμέτραγια τηνσωτηρίατου.
Γ1. Να ερμηνεύσετε τη στάση του ποιητικού υποκειμένου
απέναντι στην παντογνωσία στοΚείμενο
3, αξιοποιώντας τρεις κειμενικούς δείκτες. Συμφωνείτε ή διαφωνείτε μαζί του καιγιατί;Νααπαντήσετεσ’ένακείμενο150-200λέξεων.
Απάντηση
Ενδεικτικοίάξονεςτηςαπάντησης:
-Τοποιητικόυποκείμενονιώθειαπογοητευμένοαπότηνπαντογνωσία,τηνοποίαμάλισταπροσωποποιεί, καθώς της απευθύνει τον λόγο σε έναν νοερό διάλογο,
χρησιμοποιώντας το β’ ενικόπρόσωπο
και μιλώντας της με επικριτική οικειότητα (στ. 1 και 7-10). Ο λόγος της
απογοήτευσης τουποιητικούυποκειμένουείναιηαντιφατικήκαιανεξήγητηστάσητηςπροσωποποιημένηςπαντογνωσίας, που αν και γνωρίζει τα
πάντα, περιφρονώντας κάθε αδυναμία, εξευτελίζεταιαπό τοπροσωποποιημένοΆγνωστοπουτηναμφισβητείκαικαταρρακώνειτηφήμητης.Τοποιητικόυποκείμενο, με ειρωνικό τρόπο, αμφισβητεί τη σιγουριά του
ανθρώπου, που νομίζει ότι γνωρίζει ταπάντα,
βασιζόμενος στην υποτιθέμενη παντοδυναμία της γνώσης και τηςλογικής του, ενώ στηνουσία είναι νομοτελειακά αναπόφευκτο να
οδηγηθεί τελικά στον θάνατο και άρα η παντοδυναμίατου, όχι μόνο παύει να υφίσταται, αλλά και
γελοιοποιείται, καθώς αποδεικνύεται τραγικά αλαζονική,υπερφίαλήκαιυβριστική.
-Ομαθητής/ημαθήτριαδιατυπώνειελεύθερατιςσκέψειςκαιτασυναισθήματατου/της.Οποιαδήποτε διαπίστωσή από τους μαθητές θεωρείται αποδεκτή, εφόσον μπορεί να τεκμηριωθεί μεστοιχεία/χωρίατουκειμένου, χωρίςναδίνεταιμετρόποαυθαίρετο.
Δ1. Ποια είναι η χρησιμότητα της τεχνητής
νοημοσύνης στη ζωή του ανθρώπου; Πιστεύετε ότιελλοχεύουνκίνδυνοιαπότηνπλήρηεπικράτησήτης;ΜεαφόρμησηταΚείμενα1και2,αποφασίζετε
να γράψετε ένα άρθρο που θα δημοσιευτεί στο προσωπικό σας ιστολόγιο,μεσκοπόνακαταθέσετετηνπροσωπική
σαςάποψη (350–400λέξεις).
Επικοινωνιακόπλαίσιο:Άρθρομεστοιχείαπροσωπικήςγνώμης
Τίτλος: «Τεχνητή νοημοσύνη: ανάγκες και κίνδυνοι»/ «Άνθρωπος και ρομπότ: λύσεις καιδιλήμματα»
Δενυπάρχειαμφιβολίαότιζούμεστηνψηφιακήεποχήτηςτεχνητής νοημοσύνης,κατάτηνοποίατακάθεείδουςλογισμικάκαισυσκευέςμεενσωματωμένηνοημοσύνησυμβάλλουνστηδιευκόλυνση τηςκαθημερινότητας του ανθρώπου και τη μείωση του χρόνου,τον οποίο καταναλώνει για τηδιεκπεραίωση των εργασιών του. Προσωπικά,
θεωρώ ότι η τεχνητή νοημοσύνη καλύπτει πλέον έναευρύτατοφάσμαλειτουργιών,οιοποίεςαφορούνδιάφορουςκαιδιαφορετικούςτομείςτης
δραστηριότητάςμας. Ειδικά στην περίοδοτης πανδημίαςκαι λόγω της ανάγκηςγια
κοινωνικήαποστασιοποίηση η τεχνητή
νοημοσύνη αποτελεί έναν από τους βασικούς διαύλους συνέχισης τηςζωής.
Α’Ζητούμενο:
Ηχρησιμότητατηςτεχνητήςνοημοσύνηςστηζωήτουανθρώπου
·
Ρομποτική
χειρουργική: Ελάχιστα επεμβατική μέθοδος η οποία χρησιμοποιείται για πολλέςεγχειρίσειςπλέον..
·
Εξυπηρέτηση/Αναβάθμισητηςζωήςατόμωνμεσωματικήαναπηρία:Ηρομποτικήπροσφέρει μία σειρά λύσεων σε ανθρώπους με σωματικές αναπηρίες
(πρόσθετα ρομποτικάμέλη)γιατηβελτίωσητηςποιότηταςζωήςτουςκαιτηνεπίτευξη της αυτονομίαςτους.
·
Οικονομία/ Παραγωγή: Αύξηση της παραγωγής και κάλυψη
των υλικών αναγκών τουπληθυσμούσεελάχιστοχρόνο.
·
Εξ αποστάσεως εκπαίδευση ειδικά κατά την εποχή της
πανδημίας:Συχνότερη αξιοποίησητωνμηχανώναναζήτησηςκαι τωνεφαρμογώναυτόματηςμετάφρασης, όπωςτοGoogleTranslate,γιαεκπαιδευτικούςσκοπούςκατάτηνεξαποστάσεωςεκπαίδευση,καθώςανατέθηκαν στους
μαθητές/τριες περισσότερα project/ περισσότερες εργασίες διερευνητικήςμάθησης,ενώπαρουσιάστηκεηανάγκηεύρεσηςψηφιακούυλικούαπότους/τιςεκπαιδευτικούςγιατηνπραγματοποίησητης σύγχρονηςκαιασύγχρονηςεκπαίδευσης.
·
Χρήσηψηφιακώνβοηθώνστα
έξυπνα τηλέφωνα/smartphones(π.χ.Siri
σελειτουργικόσύστημα iOS) για γρήγορη καταγραφή σημειώσεων μαθήματος ή
οργάνωση διαβάσματοςθέτονταςυπενθυμίσεις.
Β’Ζητούμενο:Οικίνδυνοιαπότηνπλήρηεπικράτησητηςτεχνητήςνοημοσύνης.
·
Ανθρώπινηεπικοινωνία/Διαπροσωπικέςσχέσεις:Προϋποθέτουντησυναισθηματικήαλληλεπίδραση. Η πλήρης επικράτηση της
τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να οδηγήσει τιςανθρώπινεςσχέσειςσεεκφυλισμόκαι σεμιαάνευόρωντυποποίηση.
·
Πνευματική/Καλλιτεχνικήδημιουργία:Τα πνευματικάκαι
καλλιτεχνικάδημιουργήματαείναι αποκλειστικά προνόμια του ανθρώπινου
νου και εκπηγάζουν από την εμπειρία, τηνευαισθησία,τηφαντασίακαι την έμπνευσητου ανθρώπου.Καμίαμηχανήκαι
κανέναρομπότ
δενμπορούνναβιώσουντιςάπειρεςσυναισθηματικέςαποχρώσειςπουμπορείναβιώσειο άνθρωπος.
·
Υπεράσπισηανώτερωναξιών:Ελλοχεύειοκίνδυνοςτηςεπικυριαρχίαςτουτεχνικούπολιτισμούέναντιτουκοινωνικούκαιτωνανθρωπιστικώναξιώνπουτονσυνθέτουν
· Εξαφάνιση ορισμένων επαγγελμάτων: Η αντικατάσταση κάποιων εργασιών από ρομπότ καιλογισμικά θα επιφέρει αύξηση της ανεργίας. Μέριμνα για νέα προγράμματα σπουδών καικατάρτιση,ώστεναμπορούνοιεργαζόμενοι/εςναπροσαρμοστούνστηνέαεποχή.
Επίλογος:
Η
εξισορρόπηση ανάμεσα στον κοινωνικό και τεχνολογικό πολιτισμό είναι το
ζητούμενο της εποχής μας. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα χρήσιμο μέσο
διεκπεραίωσης των καθημερινών μας ενεργειών, με σκοπό την εξοικονόμηση χρόνου
και προσπάθειας. Παρόλα αυτά, ο άνθρωπος έχει ανάγκη την αλληλεπίδραση με τους
άλλους, τη συναισθηματική σύνδεση και τη βίωση βαθύτερων συγκινήσεων. Τότε και
μόνο τότε καταξιώνει την ύπαρξή του και νοηματοδοτεί την παρουσία του σε αυτόν
τονκόσμο.