Γράφει η Αλεξάνδρα Κουμπίτσκι, Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος.
Στο σημερινό άρθρο θα αναφερθούμε στο πώς μπορεί η διατροφή να επηρεάσει την σχολική απόδοση του παιδιού. Για να έχουμε μια διαφορετική οπτική γωνία για το θέμα είναι σήμερα μαζί μας και η εκπαιδευτικός Άσπα Καλαφάτη.
Στις περισσότερες οικογένειες έχει γίνει κατά καιρούς κάποιος καβγάς με αφορμή τους χαμηλούς βαθμούς που φέρνει το παιδί στο σπίτι και την κακή σχολική επίδοσή του. Άσπα, θα ήθελα να μας πεις αν οι γονείς δείχνουν και σε εσάς την ανησυχία τους και ζητούν συμβουλές για το τι μπορούν να κάνουν ώστε τo παιδί τους να έχει καλύτερες επιδόσεις.
Εκπαιδευτικός: Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι γονείς έρχονται αγχωμένοι ή και αγανακτισμένοι θα λέγαμε από τις άσχημες επιδόσεις του παιδιού τους, καθώς οι ίδιοι προσπαθούν πάντα για το καλύτερο. Οι απαιτήσεις που έχουμε πλέον από τα παιδιά μας σαν εκπαιδευτικοί αλλά και γονείς είναι αυξημένες, ενώ την ίδια στιγμή οι δραστηριότητες στις οποίες συμμετέχουν τα παιδιά γίνονται ολοένα και περισσότερες. Kατά συνέπεια μειώνεται αρκετά ο ελεύθερος χρόνος τους.
Διαιτολόγος: Αυξάνονται λοιπόν οι απαιτήσεις, και πνευματικά και σωματικά. Κατά τη γνώμη μου, για να ανταπεξέλθει ένα παιδιί σε αυτές τις αυξημένες απαιτήσεις, θα πρέπει να τρέφεται σωστά. Ένας γονιός όμως μπορεί να μην το έχει σκεφτεί αυτό. Εκτός από το διάβασμα, η διατροφή μπορεί να επηρεάσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη σχολική επίδοση του παιδιού.
Παιδιά που έχουν άσχημες διατροφικές συνήθειες, έχουν αποδειχθεί ότι έχουν μειωμένη συμμετοχή και προσοχή στο μάθημα, μειωμένη σχολική επίδοση, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζουν περισσότερα προβλήματα υγείας.
Εκπαιδευτικός: Συγνώμη που διακόπτω… είναι αλήθεια ότι παρατηρώ πολλά παιδιά μέσα στην αίθουσα να δείχνουν κουρασμένα, νυσταγμένα, χωρίς διάθεση και ενέργεια, παιδιά που δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν και που συχνά είναι μοναχικά και απομονωμένα από τα υπόλοιπα παιδιά. Δεν σου κρύβω ότι τώρα συνειδητοποιώ πως αυτά τα παιδιά έχουν ίσως παραπάνω βάρος από το φυσιολογικό για την ηλικία τους, κάτι που προφανώς προδίδει άσχημες διατροφικές συνήθειες σωστά;
Διαιτολόγος: Πολύ σωστά Άσπα. Μάλιστα, εκτός από τη διατροφή, υπάρχουν και συνήθειες που έχουν να κάνουν με το φαγητό, οι οποίες επηρεάζουν τη σχολική απόδοση. Για παράδειγμα, όταν στο γεύμα παρευρίσκεται ολόκληρη η οικογένεια, το παιδί λαμβάνει σωστά πρότυπα διατροφικής συμπεριφοράς, ενώ παράλληλα βελτιώνει την κοινωνικοποίησή του, με αποτέλεσμα να σημειώνει και καλύτερη απόδοση στο σχολείο. Αντιθέτως, η παρακολούθηση τηλεόρασης οδηγεί στην ανάπτυξη ανθυγιεινών διατροφικών συνηθειών, λόγω των διαφημίσεων που προβάλλονται - ταυτόχρονα μειώνει τη φυσική δραστηριότητα του παιδιού.
Όσοι λοιπόν μας ακούτε και είστε γονείς, φροντίστε να καθιερώσετε τα οικογενειακά γεύματα και να θέσετε κανόνες για την παρακολούθηση τηλεόρασης, ώστε να είστε πιο ευχαριστημένοι από τις επιδόσεις του παιδιού στο σχολείο.
Εκπαιδευτικός: Να κάνω κι εγώ μια ερώτηση… Τι άλλο θα μπορούσαμε σαν εκπαιδευτικοίνα συμβουλέψουμε τους γονείς για τη διατροφή των παιδιών τους; Παρατηρείται πολύ συχνά το φαινόμενο οι μαθητές να απολαμβάνουν στα διαλείμματα σνακ, όχι και τόσο υγιεινά.
Διαιτολόγος: Είναι σημαντικό για έναν μαθητή να ξεκινήσει τη μέρα του με ένα πλήρες και ισορροπημένο πρωινό. Δυστυχώς, μόνο το 40% των παιδιών τρώνε επαρκές πρωινό, ενώ έχει φανεί ότι τα παιδιά που καταναλώνουν συστηματικά πρωινό, έχουν καλύτερη απόδοση, μεγαλύτερη ικανότητα εκμάθησης, μνήμης και συνδυαστικής σκέψης.
Ακούστε και κάτι ενδιαφέρον. Σε μελέτη, όπου δόθηκε στα παιδιά ένα καλό πρωινό και μεσημεριανό γεύμα στο σχολείο, η σχολική επίδοση των παιδιών βελτιώθηκε κατά 16%, ενώ μειώθηκε ο αριθμός των παιδιών που εμφάνιζαν μαθησιακές δυσκολίε
Ίδια θετική επίδραση με το πρωινό έχει και η κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων. Ιδίως τα παιδιά που έχουν πλέον ένα απαιτητικό πρόγραμμα, θα πρέπει να καταναλώνουν ενδιάμεσα υγιεινά σνακ - είναι αυτά που φορτίζουν τις μπαταρίες του οργανισμού.
Εκπαιδευτικός: Δεν έχει μεγάλη σημασία και η ποιότητα των τροφίμων που θα επιλέξουν τα παιδιά ως ενδιάμεσο σνακ; Εγώ τουλάχιστον σαν εκπαιδευτικός φροντίζω να επισημαίνω συνέχεια την αξία της ποιότητας των τροφίμων. Τα φρούτα για παράδειγμα δεν είναι απαραίτητα στη διατροφή των μαθητών;
Διαιτολόγος: Ακριβώς! Μαθητές που καταναλώνουν επαρκείς ποσότητες φρούτων και λαχανικών, προσλαμβάνουν την απαιτούμενη ποσότητα φυτικών ινών, περιορίζουν την πρόσληψη λιπαρών και ιδιαίτερα κορεσμένων λιπαρών, και όσον αφορά το σχολείο φαίνεται ότι είναι και καλύτεροι μαθητές.
Εκπαιδευτικός: Απ’ ό,τι κατάλαβα και εγώ, για να μεγαλώσουμε έξυπνα παιδιά πρέπει να δώσουμε προσοχή στην ποιότητα των τροφίμων που καταναλώνουν, φροντίζοντας να καταναλώνουν περισσότερα φρούτα και λαχανικά και να περιορίσουν την κατανάλωση τροφίμων που είναι πλούσια σε λιπαρά. Για να αυξήσουν τις επιδόσεις τους, τα παιδιά θα πρέπει να καθιερώσουν το πρωινό γεύμα, αλλά και τα ενδιάμεσα σνακ. Τέλος, τρώγοντας οικογενειακά και περιορίζοντας την τηλεόραση, θα βελτιώσουν και τη σχολική τους απόδοση.
Προσοχή όμως! Η υγιεινή διατροφή από μόνη της δεν επαρκεί για να βελτιώσει τις επιδόσεις του παιδιού, αν το παιδί δεν αφιερώνει ικανοποιητικό χρόνο για σχολική μελέτη!
Διαιτολόγος: Πολύ σωστά! Και σίγουρα δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα παιδιά έχουν αυξημένες ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά για την καλύτερη σωματική και πνευματική τους ανάπτυξη. Συνήθειες που καθιερώνονται στην παιδική ηλικία είναι συνήθειες για μια ζωή. Φροντίστε λοιπόν ΤΩΡΑ για τις συνήθειες του δικού σας παιδιού!