Τη δεκαετία του ’60, στο μετρό του Τόκιο επικρατούσε καθημερινά μια τρέλα.
Ατελείωτος κόσμος περίμενε στις αποβάθρες για να επιβιβαστεί και όταν έφτανε το μέσο, τότε οι υπάλληλοι έσπρωχναν βίαια τους επιβάτες μέσα στα βαγόνια, για να κλείσουν οι πόρτες.
Η αποβίβαση ήταν το ίδιο δύσκολη και πολλές φορές οι επιβάτες έβγαιναν ακόμη και από τα παράθυρα.
Μέσα στα βαγόνια, ο κόσμος ήταν στριμωγμένος σαν τις σαρδέλες στην κονσέρβα, μπορεί και χειρότερα.
Η κατάσταση γινόταν χειρότερη εξαιτίας μερικών επιβατών με αντικοινωνική συμπεριφορά, που πολλές φορές γίνονταν και επιθετικοί.
Τότε, οι υπεύθυνοι του μετρό στο Τόκιο κατέστρωσαν και εφάρμοσαν μια πρωτότυπη εκστρατεία εκπαίδευσης των επιβατών.
Αποφάσισαν να σχεδιάσουν μια σειρά από εκπαιδευτικές αφίσες, που θα τις αναρτούσαν στους σταθμούς και στις αποβάθρες.
Δηλαδή, κάτι σαν οδηγό σωστής αγωγής.
Η αλήθεια είναι ότι το παράκαναν, αλλά όπως αποδείχθηκε, η ιδέα είχε αποτέλεσμα.
Ήρωες των σχεδίων ήταν ο Σούπερμαν, ο Τσάρλι Τσάπλιν, ο Χριστός, η Μέριλιν Μονρόε, ο Ναπολέων Βοναπάρτης, η Σταχτοπούτα, ο Τζον Γουέιν και άλλοι.
Τα μηνύματα στις αφίσες ήταν τόσο σαφή, που σε ορισμένες περιπτώσεις έφταναν στο επίπεδο του αστείου.
Σεπτέμβριος 1976. «Μην πετάτε τσίχλες στην αποβάθρα. Ακόμη και ο Σούπερμαν δεν μπορεί να τις ξεκολλήσει από το πόδι του».
Οκτώβριος 1976. «Ο Μεγάλος Εγωιστής».
Εμπνευσμένο από τον «Μεγάλο Δικτάτορα» του Τσάρλι Τσάπλιν, το πόστερ λέει στους επιβάτες να μην πιάνουν περισσότερες θέσεις από αυτές που χρειάζονται».
Χρήσιμη εικόνα και για την ελληνική ακτοπλοΐα, όπου συνήθως δε βρίσκεις θέση να κάτσεις, λόγω ταξιδιωτών που απλώνονται παντού μαζί με τα μπαγκάζια τους.
Μάρτιος 1979. Η αφίσα ονομαζόταν Space Invader και ήταν αφιερωμένη στο διάσημο παιχνίδι.
Το μήνυμα για τους επιβάτες ήταν να διαβάζουν την εφημερίδα τους στο μετρό, χωρίς όμως να ενοχλούν τους άλλους.
Οκτώβριος 1981. «Μην ξεχνάτε την ομπρέλα σας στα βαγόνια», λέει ο Χριστός κατά τη διάρκεια του Μυστικού Δείπνου (μπρρρ).
Ιούνιος 1976. Και η Μέριλιν Μονρόε θυμίζει στους επιβάτες να παίρνουν την ομπρέλα τους.
Σεπτέμβριος 1978. Ο Ναπολέων βγάζει το χέρι από τη στολή κρατώντας το εισιτήριο.
Πίσω του, γραμμένη στα γιαπωνέζικα, μια διάσημη φράση του στρατηλάτη: «Η λέξη «αδύνατον», δεν υπάρχει στο λεξιλόγιό μου».
Ο στόχος ήταν να κόβουν όλοι εισιτήριο, χωρίς καμία δικαιολογία για λαθρεπιβίβαση.
Δεκέμβριος 1977. «Η Παναγία κουράστηκε» είναι ο τίτλος της αφίσας.
Μήνυμα στους επιβάτες να δίνουν τη θέση τους, όταν βλέπουν όρθια γυναίκα με μωρό.
Τώρα, πως γίνεται η Παναγία να είναι δυτικοευρωπαία και ο νεογέννητος Χριστός, Ιάπωνας;
Οκτώβριος 1976.
«Μοιάζω με τον Άγιο Βασίλη, αλλά επειδή έχεις πιει πολύ. Είναι ακόμη Οκτώβριος. Αν πίνεις, σκέψου και τους άλλους επιβάτες.
Νοέμβριος 1982. «Το περιοδικό Time για τους μη καπνιστές».
Εξώφυλλο του τεύχους που σχεδίασαν οι γιαπωνέζοι, ο Τζον Γουέιν που πυροβολεί το τσιγάρο του.
Η αφίσα θύμιζε στους επιβάτες να μην καπνίζουν στις πλατφόρμες, από τις 07 – 9.30 το πρωί και 17.00 – 19.00 το απόγευμα.
Απρίλιος 1977. «Όταν χτυπήσει η καμπάνα, είναι πλέον αργά».
Το πόστερ δείχνει την αργοπορημένη Σταχτοπούτα να φεύγει τρέχοντας από τον χορό, πριν από τα μεσάνυχτα.
Οι επιβάτες προειδοποιούνταν με αυτόν τον τρόπο, για τους κινδύνους που κρύβονται, όταν προσπαθεί κάποιος να επιβιβαστεί τη στιγμή που κλείνουν οι πόρτες του μετρό.
Ατελείωτος κόσμος περίμενε στις αποβάθρες για να επιβιβαστεί και όταν έφτανε το μέσο, τότε οι υπάλληλοι έσπρωχναν βίαια τους επιβάτες μέσα στα βαγόνια, για να κλείσουν οι πόρτες.
Η αποβίβαση ήταν το ίδιο δύσκολη και πολλές φορές οι επιβάτες έβγαιναν ακόμη και από τα παράθυρα.
Μέσα στα βαγόνια, ο κόσμος ήταν στριμωγμένος σαν τις σαρδέλες στην κονσέρβα, μπορεί και χειρότερα.
Η κατάσταση γινόταν χειρότερη εξαιτίας μερικών επιβατών με αντικοινωνική συμπεριφορά, που πολλές φορές γίνονταν και επιθετικοί.
Τότε, οι υπεύθυνοι του μετρό στο Τόκιο κατέστρωσαν και εφάρμοσαν μια πρωτότυπη εκστρατεία εκπαίδευσης των επιβατών.
Αποφάσισαν να σχεδιάσουν μια σειρά από εκπαιδευτικές αφίσες, που θα τις αναρτούσαν στους σταθμούς και στις αποβάθρες.
Δηλαδή, κάτι σαν οδηγό σωστής αγωγής.
Η αλήθεια είναι ότι το παράκαναν, αλλά όπως αποδείχθηκε, η ιδέα είχε αποτέλεσμα.
Ήρωες των σχεδίων ήταν ο Σούπερμαν, ο Τσάρλι Τσάπλιν, ο Χριστός, η Μέριλιν Μονρόε, ο Ναπολέων Βοναπάρτης, η Σταχτοπούτα, ο Τζον Γουέιν και άλλοι.
Τα μηνύματα στις αφίσες ήταν τόσο σαφή, που σε ορισμένες περιπτώσεις έφταναν στο επίπεδο του αστείου.
Σεπτέμβριος 1976. «Μην πετάτε τσίχλες στην αποβάθρα. Ακόμη και ο Σούπερμαν δεν μπορεί να τις ξεκολλήσει από το πόδι του».
Οκτώβριος 1976. «Ο Μεγάλος Εγωιστής».
Εμπνευσμένο από τον «Μεγάλο Δικτάτορα» του Τσάρλι Τσάπλιν, το πόστερ λέει στους επιβάτες να μην πιάνουν περισσότερες θέσεις από αυτές που χρειάζονται».
Χρήσιμη εικόνα και για την ελληνική ακτοπλοΐα, όπου συνήθως δε βρίσκεις θέση να κάτσεις, λόγω ταξιδιωτών που απλώνονται παντού μαζί με τα μπαγκάζια τους.
Μάρτιος 1979. Η αφίσα ονομαζόταν Space Invader και ήταν αφιερωμένη στο διάσημο παιχνίδι.
Το μήνυμα για τους επιβάτες ήταν να διαβάζουν την εφημερίδα τους στο μετρό, χωρίς όμως να ενοχλούν τους άλλους.
Οκτώβριος 1981. «Μην ξεχνάτε την ομπρέλα σας στα βαγόνια», λέει ο Χριστός κατά τη διάρκεια του Μυστικού Δείπνου (μπρρρ).
Ιούνιος 1976. Και η Μέριλιν Μονρόε θυμίζει στους επιβάτες να παίρνουν την ομπρέλα τους.
Σεπτέμβριος 1978. Ο Ναπολέων βγάζει το χέρι από τη στολή κρατώντας το εισιτήριο.
Πίσω του, γραμμένη στα γιαπωνέζικα, μια διάσημη φράση του στρατηλάτη: «Η λέξη «αδύνατον», δεν υπάρχει στο λεξιλόγιό μου».
Ο στόχος ήταν να κόβουν όλοι εισιτήριο, χωρίς καμία δικαιολογία για λαθρεπιβίβαση.
Δεκέμβριος 1977. «Η Παναγία κουράστηκε» είναι ο τίτλος της αφίσας.
Μήνυμα στους επιβάτες να δίνουν τη θέση τους, όταν βλέπουν όρθια γυναίκα με μωρό.
Τώρα, πως γίνεται η Παναγία να είναι δυτικοευρωπαία και ο νεογέννητος Χριστός, Ιάπωνας;
Οκτώβριος 1976.
«Μοιάζω με τον Άγιο Βασίλη, αλλά επειδή έχεις πιει πολύ. Είναι ακόμη Οκτώβριος. Αν πίνεις, σκέψου και τους άλλους επιβάτες.
Νοέμβριος 1982. «Το περιοδικό Time για τους μη καπνιστές».
Εξώφυλλο του τεύχους που σχεδίασαν οι γιαπωνέζοι, ο Τζον Γουέιν που πυροβολεί το τσιγάρο του.
Η αφίσα θύμιζε στους επιβάτες να μην καπνίζουν στις πλατφόρμες, από τις 07 – 9.30 το πρωί και 17.00 – 19.00 το απόγευμα.
Απρίλιος 1977. «Όταν χτυπήσει η καμπάνα, είναι πλέον αργά».
Το πόστερ δείχνει την αργοπορημένη Σταχτοπούτα να φεύγει τρέχοντας από τον χορό, πριν από τα μεσάνυχτα.
Οι επιβάτες προειδοποιούνταν με αυτόν τον τρόπο, για τους κινδύνους που κρύβονται, όταν προσπαθεί κάποιος να επιβιβαστεί τη στιγμή που κλείνουν οι πόρτες του μετρό.