Φωνάζω.
Προσπαθώ να μην το κάνω.
Προσπαθώ την ώρα εκείνη να σκεφτώ κάτι άλλο –ότι δεν αξίζει, ότι σε λίγο θα το έχουμε ξεχάσει όλοι. Αλλά δεν τα καταφέρνω πάντα. Και κάποιες φορές -ευτυχώς όχι πολλές- τα παιδιά μου καταλήγουν να κλαίνε από τις φωνές μου. Και είναι εκείνες οι φορές που θέλω να ανοίξει η γη να με καταπιεί. Γιατί το τελευταίο πράγμα που επιδιώκει κάθε μαμά (ελπίζω) είναι να πληγώνει τα παιδιά της. Και οι φωνές… πληγώνουν.
Το να σταματήσω να φωνάζω είναι μια μάχη που δίνω σχεδόν καθημερινά και ειλικρινά εύχομαι κάποτε να την κερδίσω οριστικά. Τι γίνεται, όμως, μέχρι τότε; Αναρωτήθηκα αν υπάρχει κάτι που μπορώ να κάνω, ώστε να ανακουφίζω κάπως την ψυχούλα των παιδιών μου από το τραύμα των φωνών, και κατέληξα στις καλύτερες συμβουλές των ειδικών:
«Ηρέμησε»
Θα έχετε παρατηρήσει κι εσείς, ότι τις περισσότερες φορές που φωνάζουμε είναι επειδή είμαστε κουρασμένοι, εκνευρισμένοι από χίλιους δύο άσχετους παράγοντες ή επειδή νιώθουμε ότι κάποιος δεν μας υπολογίζει. Τα συναισθήματά αυτά, όμως, δεν εξαφανίζονται μετά τις φωνές μας. Για την ακρίβεια, συνήθως χειροτερεύουν, γιατί έπειτα νιώθουμε ακόμα μεγαλύτερη ένταση μα και ενοχές.
Οι ειδικοί λένε, λοιπόν, αφού φωνάξουμε, να προσπαθήσουμε να πάρουμε λίγο χρόνο για να ηρεμήσουμε, προκειμένου να αναγνωρίσουμε τι είναι αυτό που νιώθουμε και να αφήσουμε την έντασή μας αυτή να ξεθυμάνει λίγο. Ας σκεφτούμε τότε: Μήπως έχουμε πάρα πολλές προσδοκίες από τα παιδιά μας; Μήπως έχουμε πάρει τα λεγόμενα ή τις πράξεις τους πολύ προσωπικά, ενώ δεν είναι έτσι; Μήπως κάτι δεν πάει καλά στη ζωή των παιδιών μας;
Δεν είναι κακό να πούμε στα παιδιά εκείνη τη στιγμή, ότι χρειαζόμαστε λίγο χρόνο με τον εαυτό μας. Για την ακρίβεια, είναι καλό να μάθουν πως όταν είμαστε εκτός ελέγχου, το να μείνουμε για λίγοι ώρα μόνοι μας και να σκεφτούμε, βοηθά ώστε να ανακτήσουμε την ψυχραιμία και τη λογική μας.
«Ζήτα συγγνώμη»
Αφού ηρεμήσουμε, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να απολογηθούμε. Αυτό δεν έχει να κάνει με το γεγονός που μας οδήγησε σε έκρηξη (π.χ. με το ότι ο γιος μας μάς αντιμίλησε), αλλά καθαρά με την δική μας συμπεριφορά. Απολογούμαστε, λοιπόν, επειδή φωνάξαμε. Επειδή τρομάξαμε τα παιδιά μας ή τα αναστατώσαμε και επειδή δεν βρήκαμε κάποιον καλύτερο τρόπο για να εκδηλώσουμε τα συναισθήματά μας. Ζητάμε συγγνώμη για το λάθος που κάναμε.
Θέλω τα παιδιά μου να μάθουν, ότι είμαστε όλοι άνθρωποι που παίρνουν λάθος αποφάσεις και πολλές φορές χάνουν τον έλεγχο, όμως όταν συμβαίνει αυτό, οφείλουμε να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες των πράξεών μας και να απολογούμαστε.
«Εξήγησε»
Τις περισσότερες φορές, μετά τη συγγνώμη χρειάζεται να εξηγούμε, αφενός τι ήταν αυτό που μας εξόργισε –γιατί μέσα στις φωνές και τα ουρλιαχτά το μήνυμα συνήθως χάνεται- αλλά και γιατί δεν διαχειριστήκαμε με καλύτερο τρόπο την κατάσταση. Τα παιδιά μας δεν μπορούν να καταλάβουν πόσο κουρασμένοι ή πιεσμένοι ή θυμωμένοι είμαστε, αν δεν τους το πούμε.
Χρειάζεται, λοιπόν, να τους εξηγήσουμε, πώς θα έπρεπε να έχουμε φερθεί –λέγοντάς τους τι θα έπρεπε να έχουμε κάνει ή πει διαφορετικά, θα δώσουμε ένα καλό μάθημα και στα παιδιά μας και στον εαυτό μας.
«Προσπάθησε ξανά»
Αφού κάνουμε όλα τα παραπάνω, έχει έρθει η ώρα να αντιμετωπίσουμε αυτό που προκάλεσε εξ αρχής το ξέσπασμά μας και να το «λύσουμε». Ίσως πρέπει να κουβεντιάσουμε με τα παιδιά για αυτό που μας απασχολεί και να βρούμε από κοινού μία λύση. Ίσως πρέπει, εμείς οι ίδιοι, να σκεφτούμε τι είναι αυτό που μας προκαλεί τόσο εκνευρισμό και να βρούμε τρόπο να το αλλάξουμε –π.χ. διώχνοντας από πάνω μας κάποια αχρείαστα βάρη.
«Έλα ξανά κοντά με τα παιδιά σου»
Κάτι τέτοιες στιγμές, η ανάγκη να αγκαλιάσουμε τα παιδιά μας και να τους δείξουμε, με πράξεις πλέον, πόσο λυπόμαστε, ότι ηρεμήσαμε και πόσο πολύ τα αγαπάμε, είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Αν κάνουμε μια προσπάθεια να περάσουμε ευχάριστο χρόνο μαζί τους, είναι πιθανότερο να δεχτούν να μας ακούσουν, να μας αποδεχτούν και να συζητήσουν μαζί μας ήρεμα.
«Συγχώρεσε τον εαυτό σου»
Αντί να χώσεις το πρόσωπό σου σε ένα μαξιλάρι και να αρχίσεις να κλαις, πάρε μια βαθιά ανάσα και προχώρα μπροστά.
Προσπαθώ να λέω πάντα στον εαυτό μου, ότι όλοι κάνουμε λάθη. Σημασία έχει να προσπαθούμε πάντα να διορθώσουμε την κατάσταση και να κοιτάμε τη μεγάλη εικόνα: Ότι είμαστε καλοί γονείς, με μερικές-κατά καιρούς- κακές στιγμές που πασχίζουμε, ώστε να είναι όλο και πιο σπάνιες.
«Βρες εναλλακτικές»
Αν είστε από τις μαμάδες που φωνάζουν συχνά, είναι χρήσιμο να βρείτε κάποια «κόλπα» που θα επιστρατεύετε κάθε φορά που θα σας ανεβαίνει το αίμα στο κεφάλι, π.χ.:
-Βαθιές ανάσες και μέτρημα έως το 10.
-Αποχώρηση από τον τόπο του «εγκλήματος» (καλύτερα να πάτε σε ένα άλλο δωμάτιο, να μείνετε λίγο μόνη σας).
-Έκφραση των συναισθημάτων με λόγια: «επειδή τώρα έχω θυμώσει, δώσε μου λίγο χρόνο να ηρεμήσω και ξαναμιλάμε σε λίγο».
-Να λες «εγώ» αντί για «εσύ», όταν απευθύνεσαι στο παιδί στη στιγμή που έχουν ανάψει τα αίματα, ώστε να μη γίνεσαι επιθετική, π.χ. «Δεν μου αρέσει η συμπεριφορά σου, θα ήθελα να μου μιλάς καλύτερα» αντί για «είσαι παλιόπαιδο!». Σκοπός είναι να αποφύγεις να πεις κουβέντες που κατά πάσα πιθανότητα θα μετανιώσεις μετά.