Τα παιδιά από τη φύση τους είναι αυθόρμητα πλάσματα και δεν έχουν ξεκάθαρα τα κριτήρια για το «καλό» και το «κακό».
Είναι ευθύνη του κάθε γονέα να βοηθήσει το παιδί του, λοιπόν, να κάνει πράξη τα πράγματα που θεωρεί σωστά και να μην επιχειρεί ότι κρίνει…κακό!
Τα παιδιά από τη φύση τους έχουν καλή θέληση αλλά πολλές φορές, μιας και είναι ακόμη αυθεντικά και άφιλτρα συναισθηματικά πλάσματα, δεν μπορούν να συγκρατήσουν την επιθυμία τους να κάνουν κάτι κακό: να μαλώσουν, να πάρουν τη γόμα του συμμαθητή, να τσιμπήσουν τον μικρό αδερφό και πολλά άλλα.
Πώς θα δείξουμε στο παιδί μας τις ηθικές αξίες που θα θέλαμε να έχει στη ζωή του;
Σίγουρα όχι με μακροσκελείς συζητήσεις και φιλοσοφικό ύφος που το παιδί δεν θα μπορεί να μεταφράσει σε πρακτικές συμβουλές. Είναι καλύτερα μέσα από μια αφελή συζήτηση και ίσως παιδιάστικη για τα γούστα σας, να περνάμε τις ηθικές αξίες στο παιδί μας.
Επίσης, οι ερωτήσεις βοηθούν πολύ την κατεύθυνση της σκέψης του. Για παράδειγμα εάν δεν θέλει να ευχηθεί στην αδερφή του για τα γενέθλιά της, δεν έχει κανένα νόημα να αρχίσετε το κήρυγμα περί καλών τρόπων αλλά ίσως φέρει αποτέλεσμα η ερώτηση «Πώς νομίζεις ότι νιώθει η αδερφή σου; Εσύ πώς νιώθεις που δεν της ευχήθηκες;». Δεν είναι ερωτήσεις που ξυπνούν τις ενοχές αλλά ερωτήσεις που προσπαθούν να ξυπνήσουν την ενσυναίσθηση στο παιδί, την ικανότητα να μπαίνει στη θέση του άλλου και να μην κάνει στη ζωή του ότι δεν θέλει να του κάνουν.
Οχι τιμωρίες
Εξυπακούεται ότι στην εποχή μας δεν μπορούμε να μεταλαμπαδεύσουμε σε ένα παιδί τον ηθικό νόμο ή τη διάθεση να πράττει το καλό με τιμωρίες και αντίποινα! Μεγαλώνοντας το παιδί θα μάθει ούτως ή άλλως να τιθασεύει το φόβο του για τις απειλές μας και δεν θα «εγγράψει» τίποτε από τα διδάγματά μας μέσα του (από το βιβλίο των Prieur & Gravillon, «Τα παιδιά μας, αυτοί οι μικροί φιλόσοφοι»).
Με κουβέντα, λοιπόν, καθημερινή και όχι απειλές ή τιμωρίες προσπαθούμε να περάσουμε στα παιδιά μας τις έννοιες του σεβασμού, της τιμής, του καλού, του κακού, του αποδεκτού κτλ.
Και φυσικά μην ξεχνάτε ότι είστε το ζωντανό παράδειγμα των παιδιών σας.
Παπακυργιάκη Χρύσα
Ψυχολόγος-Ειδική Παιδαγωγός, http://www.mothersblog.gr
Ψυχολόγος-Ειδική Παιδαγωγός, http://www.mothersblog.gr