Το συμπληρωματικό μνημόνιο για την παιδεία που υπογράφηκε με τους θεσμούς - Το τριετές χρονοδιάγραμμα (αξιολόγηση- κατάργηση πανελλαδικών-δημιουργία ενός «Ενιαίου Χώρου για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, την Έρευνα και την Καινοτομία»)

Το τριετές σχέδιο του υπουργείου Παιδείας

1.     Βελτίωση της προσχολικής εκπαίδευσης μέσω της συνεχιζόμενης κατάρτισης, με βάση την κατάλληλη συγκριτική αξιολόγηση των αναγκών σε πόρους και σε διορισμούς εκπαιδευτικών στα Νηπιαγωγεία.
2.     Εκτίμηση της ενδεχόμενης ανάγκης επέκτασης της προσχολικής εκπαίδευσης με την προσθήκη ενός ακόμη έτους φοίτησης.
3.     Εκτίμηση των ωφελειών της σταδιακής μείωσης  του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα στα 20 προνήπια/νήπια ανά εκπαιδευτικό, με βάση τις διεθνείς πρακτικές.
4.     Μεταρρύθμιση των αναλυτικών προγραμμάτων με έμφαση στη διαφοροποιημένη παιδαγωγική (εκπαίδευση προσφύγων, μετανάστες, ευπαθείς κοινωνικές ομάδες).
5.     Αποτίμηση του ενιαίου ολοήμερου προγράμματος στη προσχολική αγωγή και διορθωτικές παρεμβάσεις για την απαλοιφή δυσλειτουργιών που πιθανώς παρατηρηθούν.

•     Σχεδιασμός του θεσμικού πλαισίου για την επέκταση του ενιαίου, ολοήμερου προγράμματος σε άλλα περίπου 700 σχολεία, μονοθέσια, διθέσια και τριθέσια (θα σχεδιαστεί το εκπαιδευτικό έτος 2016-2017 και θα εφαρμοστεί το 2017-2018).
•     Βελτίωση του προγράμματος που θα υλοποιείται κατά τις απογευματινές ώρες, με τον διορισμό ενός επόπτη σε κάθε σχολική μονάδα.
•     Αλλαγή της μεθόδου αξιολόγησης των μαθητών με βάση μια περιγραφική ποιοτική - μέθοδο, που θα ανατροφοδοτείται από τον μαθητή και θα ενισχύει τη συνεργατικότητα,
•     Εφαρμογή της ευέλικτης ζώνης σε όλα τα δημοτικά σχολεία, με την εισαγωγή διεπιστημονικών εργασιών σε όλα τα μαθήματα.
•     Αξιολόγηση του πεδίου εφαρμογής ενός προγράμματος σχολικών συγχωνεύσεων προκειμένου να διευκολυνθεί η σταδιακή μείωση του αριθμού των μαθητών ανά τάξη.
• Η περαιτέρω εκπαίδευση των εκπαιδευτικών αποτελεί προτεραιότητα και διαρκή ανάγκη, η οποία θα πρέπει να ενταχθεί στο «εθνικό σύστημα διαρκούς επιμόρφωσης». Το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής θα ολοκληρώσει την προετοιμασία των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που θα χρηματοδοτηθούν από το ΕΣΠΑ.

1. Δύο τετράμηνα αντί των τριών τριμήνων. Με αυτόν τον τρόπο, κατανέμονται καλύτερα οι εξεταστικές περίοδοι στη διάρκεια του σχολικού έτους, θα μειωθεί το βάρος των εξετάσεων και θα υπάρξει περισσότερος χρόνος για ποιοτική διδασκαλία.
2.     Η διδασκαλία θα ολοκληρώνεται στο εξής στις 31 Μαίου (αντί για τα μέσα Μαϊου) και οι εξετάσεις θα γίνονται τον Ιούνιο σε 4 μαθήματα (επί του παρόντος: Νέα ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, Ιστορία, Φυσική και Μαθηματικά). Σύντομα, ένα πιο ορθολογικό πρόγραμμα που θα σέβεται τόσο τον αριθμό των μαθημάτων όσο και τις ώρες της διδασκαλίας τους θα αρχίσει να θεσμοθετείται σταδιακά στα σχολεία, αντί για την πληθώρα των μαθημάτων που εξετάζονται στο υπάρχον σύστημα (12-14). Ταυτόχρονα, το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, έχει συγκροτήσει επιτροπές για τον εξορθολογισμό των αναλυτικών προγραμμάτων.
3.     Προβλέπεται η ενισχυτική διδασκαλία μετά το τέλος των προαγωγικών εξετάσεων για τους μαθητές που δεν συγκέντρωσαν προβιβάσιμο βαθμό σε ένα ή περισσότερα μαθήματα.
4.     Τρεις διδακτικές ώρες (ελεύθερη επιλογή) θα μπορούν να διατεθούν από τους διδάσκοντες κατά βούληση με ποικίλους τρόπους (δημιουργική απασχόληση, ενισχυτική διδασκαλία, συνελεύσεις καθηγητών). Ταυτόχρονα, θα επιδιωχθεί η  αναβάθμιση των βιωματικών δράσεων και των συνθετικών εργασιών.
5.     Πιλοτική εφαρμογή της περιγραφικής αξιολόγησης των μαθητών παράλληλα με το υπάρχον αριθμητικό σύστημα.

1.     Δημιουργία μιας επιτροπής που θα παρακολουθεί την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.
2.     Αναβάθμιση των επιτροπών αξιολόγησης για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
3.     Εισαγωγή διαδικασιών αξιολόγησης των διευθυντών και των στελεχών εκπαίδευσης, μαζί με μια σειρά από σεμινάρια που θα λειτουργούν υποστηρικτικά, στο νέο πνεύμα που θα διέπει τα σχολεία.
4.     Εισαγωγή της αυτοαξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών δομών το σχολικό έτος 2017-2018, με στόχο να δημιουργηθεί μια κουλτούρα συνεργατικού προγραμματισμού, αναστοχασμού και αποτίμησης των εκπαιδευτικών δράσεων που εφαρμόστηκαν, στην κατεύθυνση της βελτίωσης της ποιότητάς τους. Οριστικοποίηση των δεικτών προστιθέμενης αξίας κατά το σχολικό έτος 2018-2019.
5.     Δημιουργία Κεντρικής Υποστηρικτικής Δομής της Εκπαιδευτικής Κοινότητας, η οποία θα προβαίνει σε ετήσιο προγραμματισμό, αποτίμηση των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους και της εφαρμογής τους στο τέλος της σχολικής χρονιάς, καθώς και της ορθολογικής στελέχωσης των σχολείων.
6.     Επανασχεδιασμός της μεθόδου σχεδιασμού και υλοποίησης των αλλαγών που αφορούν το εκπαιδευτικό προσωπικό (δηλ. μεταθέσεις, αποσπάσεις, συνταξιοδοτήσεις), για τη σωστή λειτουργία του σχολείου από την αρχή του σχολικού έτους. Σκοπός είναι να προετοιμαστεί ένα πληροφορικό σύστημα που θα ελαχιστοποιεί τη γραφειοκρατία και θα καθιστά τη διαδικασία διαφανή και αντικειμενική.
7.     Ενοποίηση των ειδικοτήτων / κλάδων των εκπαιδευτικών.
8.     Ήδη πραγματοποιούνται σεμινάρια για τους εκπαιδευτικούς, προκειμένου να υποστηριχθούν οι αλλαγές που έχουν πραγματοποιηθεί στο περιεχόμενο και τις μεθόδους διδασκαλίας.
9.     Εκπαίδευση εκπαιδευτικών είτε από απόσταση είτε μεικτή (Μοντέλο Μείζονος Προγράμματος Επιμόρφωσης ). Προτεραιότητα έχει ήδη δοθεί σε μεθόδους διδασκαλίας-αξιολόγησης (μέθοδοι συνεργατικής διδασκαλίας, μάθηση βασισμένη στην έρευνα, διαφοροποιημένη διδασκαλία, ουσιαστική επίλυση προβλημάτων, projects, περιγραφική και διαμορφωτική αξιολόγηση).
10.     Αναθεώρηση του υλικού που σχετίζεται με τα αναλυτικά προγράμματα. Ανανέωση / ριζική αναμόρφωση των σχολικών εγχειριδίων.
11.     Δημιουργία πιλοτικού προγράμματος για τα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, σύμφωνα με το οποίο τα καλλιτεχνικά μαθήματα θα διδάσκονται για περισσότερες ώρες από τις όσες προβλέπονταν ως τώρα και επιπλέον θα συμπεριλαμβάνεται η διδασκαλία άλλων τεχνών στο αναλυτικό πρόγραμμα, (όπως θέατρο / πολυμέσα, οπτικοακουστική έκφραση, χορός, δημιουργική ανάγνωση / γραφή κλπ.).
12.     Ενίσχυση των πειραματικών σχολείων, ώστε να υποστηρίξουν την αναβάθμιση των γενικών σχολείων και να διερευνηθούν τρόποι για τη μεγαλύτερη αυτονομία  των συγκεκριμένων μονάδων. Επέκταση του θεσμού των πειραματικών σχολείων στην Επαγγελματική Εκπαίδευση καθώς και στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση.
13.     Δημιουργία πρότασης / πλαισίου για την ένταξη παιδιών που ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες προσφύγων και μεταναστών στο εκπαιδευτικό σύστημα. Λήψη κατάλληλων μέτρων για την προώθηση της κοινωνικής αλληλεγγύης ως σημείο αναφοράς στην εκπαιδευτική διαδικασία.
14.     Αναβάθμιση της ειδικής αγωγής με τον εκσυγχρονισμό των προγραμμάτων σπουδών και των κανονισμών λειτουργίας των σχολείων Ειδικής Αγωγής, των Τμημάτων Ένταξης, της Επιτροπής Διαγνωστικής Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης και Υποστήριξης, των Κέντρων Διαφοροδιάγνωσης, Διάγνωσης, Αξιολόγησης και Υποστήριξης.Επικαιροποίηση του καθηκοντολογίου των εκπαιδευτικών και των άλλων εξειδικευμένων στελεχών που εργάζονται σε δομές ειδικής αγωγής και στα γενικά σχολεία και των σχολικών συμβούλων, με την προοπτική να επαναπροσδιοριστεί ο ρόλος των δύο (2) εκπαιδευτικών (ενός γενικού και ενός ειδικού) στην τάξη και να αναπτυχθούν συνεργατικές πρακτικές. Διεπιστημονική προσέγγιση της ενταξιακής εκπαίδευσης σε συνεργατικό πλαίσιο.Λειτουργία Ολοήμερου προγράμματος στα Ειδικά Δημοτικά Σχολεία και στα Ειδικά Νηπιαγωγεία. Διεύρυνση του δικτύου εκπαιδευτικής υποστήριξης και φοίτησης των μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, μέσω της ίδρυσης νέων δομών, για την παροχή της δυνατότητας φοίτησης και ένταξης των μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο κατάλληλο γι αυτούς εκπαιδευτικό περιβάλλον, σε όλες τις περιοχές της χώρας.
15.     Εφαρμογή του ενιαίου κύκλου μαθημάτων πληροφορικής από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού έως το τελευταίο έτος, με τη δημιουργία μιας δομής δικτύου υψηλής ποιότητας στα σχολεία.
16.     Ανάπτυξη Δικτύου Βιβλιοθηκών στα Δημοτικά Σχολεία. Αναβάθμιση των βιβλιοθηκών που υπάρχουν ήδη, κοινότητα και δημιουργία ενός δικτύου βιβλιοθηκών που θα συνδέονται με όλα τα σχολεία της Ελλάδας, προκειμένου να ενισχυθεί το ψηφιακό περιβάλλον μάθησης.

1. • Καθιέρωση ενός νέου συστήματος για την επαγγελματική εκπαίδευση. Η εθνική και τεχνική επιτροπή που προβλέπεται στο πρόγραμμα-πλαίσιο θα τεθεί σε εφαρμογή το 2017.
2. • Έναρξη του πιλοτικού προγράμματος «Μια νέα αρχή για το ΕΠΑΛ» τον Σεπτέμβριο του 2017.
3. • Εισαγωγή νέων προγραμμάτων σπουδών και οδηγών σπουδών στο ΕΠΑΛ / IEK το 2017.
4. • Καθορισμός κανόνων για την ενίσχυση της κινητικότητας των πτυχιούχων ΕΠΑΛ / ΙΕΚ και διευκόλυνση της πρόσβασης στα ΑΕΙ. Αναβάθμιση του καθεστώτος των ΙΕΚ μέσω της συνεργασίας με τα ΑΕΙ στο πλαίσιο του Ενιαίου Χώρου για την Ανώτατη Εκπαίδευση και την Έρευνα.
5. • Παρακολούθηση της μετάβασης των αποφοίτων ΕΠΑΛ / ΙΕΚ στην αγορά εργασίας από το Υπουργείο Παιδείας και το Εθνικό Συμβούλιο για την Εκπαίδευση και την Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, αρχής γενομένης από το 2017.
6. • Δημιουργία νέων θέσεων μαθητείας για αποφοίτους ΕΠΑΛ (20% μέχρι το 2017-2018 και στόχος 33% μέχρι το 2019-2020).
7. • Σχεδιασμός της αυτοχρηματοδοτούμενης επέκτασης των προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων, σε συνεργασία με τους δήμους, τα Πανεπιστήμια και τα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τους κοινωνικούς εταίρους και τις κοινωφελείς οργανώσεις (έως το Δεκέμβριο του 2017).

1. • Η στοχευμένη και επαρκής χρηματοδότηση ως εργαλείο εθνικής στρατηγικής στην εκπαίδευση και την έρευνα, έναν στόχο που υποβοηθείται πλέον σημαντικά από την  ίδρυση του Ελληνικού Ινστιτούτου Έρευνας και Καινοτομίας. Ορισμός συγκεκριμένων στόχων και πηγών χρηματοδότησης.
2. • Η οριζόντια κινητικότητα των μελών του ακαδημαϊκού και ερευνητικού προσωπικού των Πανεπιστημίων, των μελών του ερευνητικού προσωπικού των ΤΕΙ και των ερευνητών από τα ερευνητικά κέντρα ως μέσο δημιουργίας κρίσιμης μάζας. Η ίδρυση Εικονικών Ινστιτούτων και Κέντρων Επάρκειας ως μέσο σύνδεσης των ακαδημαϊκών και ερευνητικών μονάδων.
3. • Η ανάπτυξη ερευνητικών υποδομών και ανοικτής πρόσβασης ως πολλαπλασιαστές της ερευνητικής απόδοσης.
4. • Η αξιολόγηση και ο επαναπροσδιορισμός του ρόλου των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη διαμόρφωση του Ενιαίου Χώρου, συμπεριλαμβανομένης της διοικητικής δομής τους. Η προγραμματική ενοποίηση και η βελτιστοποίηση ιδρυμάτων.
5. • Δημιουργία νέων εργαλείων στρατηγικού σχεδιασμού και διακυβέρνησης των ΑΕΙ (ίδρυση Περιφερειακών Ακαδημαϊκών Συμβουλίων για την Ανώτατη Εκπαίδευση και την Έρευνα, τα οποία διασυνδέουν τα ΑΕΙ και τα Ερευνητικά Κέντρα σε περιφερειακό επίπεδο -  διατάξεις για εξωτερικά επιστημονικά συμβουλευτικά συμβούλια για την αξιολόγηση των μεταπτυχιακών προγραμμάτων - επιπλέον όργανα που περιλαμβάνονται στους ενημερωμένους Κανόνες και Κανονισμούς και το Οργανόγραμμα κάθε Ιδρύματος). Ένας από τους στόχους αυτών των πρωτοβουλιών είναι να σχεδιαστεί ο γενικός εξορθολογισμός των μαθημάτων που προσφέρονται από τα ΑΕΙ.
6. • Αναδιάρθρωση και ενίσχυση του ρόλου της Ελληνικής Αρχής Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ).
7. • Εξορθολογισμός των διοικητικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (Συμβούλια Ιδρυμάτων, ίδρυση Πρυτανικών Συμβουλίων, εκλογικές διαδικασίες για την εκλογή των πρυτανικών αρχών, συμμετοχή των φοιτητών σε φορείς σύμφωνα με τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές κ.λπ.).
8. • Εξέταση του τρόπου με τον οποίο ο Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας μπορεί να λειτουργεί πιο ευέλικτα.
9. • Καλύτερη αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μέσω καλύτερης διοίκησης και επαγγελματικής διαχείρισης.
10. • Ορθολογικοποίηση - και ενδεχομένως επαναδιαπραγμάτευση - των ετήσιων συνεισφορών σε διεθνείς οργανισμούς (CERN, Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος, EMBL κ.λπ.), τα οποία ανέρχονται σε περίπου 40 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Διασφάλιση πρόσβασης των ελληνικών Πανεπιστημίων σε διεθνείς βάσεις επιστημονικών περιοδικών και ηλεκτρονικών επιστημονικών βιβλίων.

1. • Οποιαδήποτε αναδιάρθρωση θα πρέπει να εγγυάται τα εργασιακά δικαιώματα του επιστημονικού και διοικητικού προσωπικού.
2. • Η ομογενοποίηση και ο εξορθολογισμός των κανόνων θα πρέπει να γίνει στην κατεύθυνση της θεματικής ανάπτυξής τους βάσει ακαδημαϊκών και παιδαγωγικών κριτηρίων.
3. • Θα πρέπει σε όλες τις περιπτώσεις να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα των Ιδρυμάτων.