| Ρίτα Χέιγουορθ | |
|---|---|
 Η Ρίτα Χέιγουορθ το 1945 | |
| Πραγματικό όνομα | Μαργκαρίτα Κάρμεν Κανσίνο |
| Γέννηση | 17 Οκτωβρίου 1918 |
| Τόπος γέννησης | Μπρούκλιν, Νέα Υόρκη,Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
| Θάνατος | 14 Μαΐου 1987 (69 ετών) |
| Τόπος θανάτου | Νέα Υόρκη, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
| Υπηκοότητα | Αμερικανική |
| Είδος Τέχνης | Ηθοποιός |
H Ρίτα Χέιγουορθ (αγγλ. Rita Hayworth), (17 Οκτωβρίου 1918 - 14 Μαΐου 1987), ήταν Αμερικανίδα ηθοποιός και χορεύτρια. Η ηθοποιός θεωρείται μια από τις ομορφότερες γυναίκες που πέρασαν ποτέ από το χώρο της έβδομης τέχνης κι αποτέλεσε ένα από τα εμπορικότερα ονόματα του κινηματογράφου κατά τη δεκαετία του '40. Η απήχηση που είχε στο κοινό είχε ως αποτέλεσμα να κοσμήσει το εξώφυλλο του περιοδικού Life πέντε φορές ενώ βρισκόταν στο απόγειο της δόξας. Έκανε την πρώτη της κινηματογραφική εμφάνιση στις αρχές της δεκαετίας του '30 με το όνομα Ρίτα Κανσίνο, το οποίο αποφάσισε να αλλάξει σε Ρίτα Χέιγουορθ, για να προσελκύσει μεγαλύτερη ποικιλία ρόλων. Μαζί με το όνομά της η Χέιγουορθ άλλαξε και το χρώμα των μαλλιών της από καστανά σε κόκκινα. Γύρισε ταινίες 61 ταινίες σε χρονικό διάστημα 37 χρόνων, αλλά εκείνη με την οποία το όνομα της είναι συνδεδεμένο σε μεγαλύτερο βαθμό είναι ηΤζίλντα (Gilda, 1946). Άλλες ταινίες για τις οποίες είναι γνωστή η ηθοποιός είναι Μόνο οι Άγγελοι Έχουν Φτερά (Only Angels Have Wings, 1939), Η Κυρία της Σαγκάης (Lady from Sanghai, 1947), Μια Νύχτα στο Τρίνινταντ (Affair in Trinidad, 1952) και Χωριστά Τραπέζια (Separate Tables, 1958). Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου την έχει κατατάξει 19η στη λίστα με τις 25 μεγαλύτερες σταρ όλων των εποχών.
Πρώτα Βήματα
Η Μαργαρίτα Κάρμεν Κανσίνο γεννήθηκε στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης το 1918. Οι γονείς της ήταν ο Εντουάρντο Κανσίνο, Ισπανός χορευτής από τη Σεβίλλη κι η Αμερικανίδα ηθοποιός Βόλγκα Χέιγουορθ. Η Ρίτα είχε επίσης δυο αδέλφια τον Εντουάρντο και τον Βέρνον.
Ο πατέρας της ήθελε να την κάνει μεγάλη χορεύτρια, ενώ η μητέρα της ήθελε να γίνει ηθοποιός. Η Χέιγουορθ ξεκίνησε μαθήματα χορού από την ηλικία των τριών χρονών, παρά το γεγονός ότι δεν της άρεσε ιδιαίτερα. Χρόνια αργότερα παραδέχτηκε ότι δεν είχε το κουράγιο να πει στον πατέρα της ότι δεν ενδιαφερόταν για το χορό κι ότι η παιδική της ηλικία ήταν μια αδιάκοπη πρόβα. Σε ηλικία 8 χρονών συμμετείχε σε μια ταινία μικρού μήκους της Warner Bros. με τίτλο La Fiesta.
Πρώτες Επιτυχίες (1934 - 1945)
Στα 17 της η Χέιγουορθ έκανε την πρώτη της κινηματογραφική εμφάνιση χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, τράβηξε όμως την προσοχή του ιδιοκτήτη της εταιρίας Columbia Pictures ο οποίος γοητεύτηκε από την ομορφιά της και της παρείχε αποκλειστικό συμβόλαιο με την Columbia, αλλάζοντάς της το όνομα σε Ρίτα Χέιγουορθ. Μαζί με το συμβόλαιο ξεκίνησε και η μεταμόρφωσή της σε μια από τις ωραιότερες γυναίκες που είδε ποτέ ο κινηματογραφικός φακός. Η ηθοποιός υπέστη λοιπόν μια σειρά αισθητικών επεμβάσεων που είχαν ως στόχο τη διόρθωση των ατελειών του προσώπου της καθώς και την εξάλειψη της ανεπιθύμητης τριχοφυΐας του μετώπου της. Έπειτα έβαψε τα καστανά της μαλλιά κόκκινα. Η πυρόξανθη χαίτη της επρόκειτο να αποτελέσει χαρακτηριστικό της γνώρισμα τα χρόνια που ακολούθησαν.
Μετά τη μεταμόρφωσή της η ηθοποιός πρωταγωνίστησε σε μια σειρά ταινιών που είχαν μεγάλη απήχηση στο κοινό. Η Χέιγουορθ συμπρωταγωνίστησε με τους σημαντικότερους άνδρες ηθοποιούς της εποχής σε ταινίες διαφορετικών ειδών. Εμφανίστηκε στο πλάι του Κάρι Γκραντ στην ταινία Μόνο οι Άγγελοι Έχουν Φτερά (Only Angels Have Wings, 1939), έπειτα συμπρωταγωνίστησε με τον Τάιρον Πάουερ στην ταινία Αίμα και Άμμος (Blood and Sand, 1941) κι εμφανίστηκε στο πλευρό του Τζέιμς Κάγκνεϊ στην κωμωδία Ο Πειρασμός (The Strawberry Blond, 1941). Εκτός αυτού αποτέλεσε παρτενέρ του Φρεντ Αστέρ στα μιούζικαλ Ποτέ δε θα Πλουτίσεις (You'll Never Get Rich) και Στον Ίλιγγο του Χορού (You Were Never Lovelier, 1942), καθώς και του Τζιν Κέλι στο μιούζικαλ Σαν τα Παραμύθια (Cover Girl, 1944). Κατά τη διάρκεια του Β'Παγκοσμίου Πολέμου η φωτογραφία της Χέιγουορθ στο εξώφυλλο του περιοδικού Life το 1941 βρισκόταν στην κατοχή των περισσοτέρων Αμερικανών στρατιωτών στο μέτωπο.
Παράλληλα με την επιτυχία της στο χώρο του κινηματογράφου η ηθοποιός είχε πολλές επιτυχίες και στην προσωπική της ζωή. Πρώτος της σύζυγος ήταν ο Έντουαρντ Τζάντσον, τον οποίο παντρεύτηκε το 1937 για λόγους συμφερόντων και από τον οποίο χώρισε το 1942. Το 1943 συνάντησε τον Όρσον Γουέλς και τον ερωτεύτηκε. Οι δυο τους παντρεύτηκαν την ίδια χρονιά και ένα χρόνο αργότερα το ζευγάρι απέκτησε μια κόρη τη Ρεβέκκα. Ο γάμος τους διήρκεσε 5 χρόνια.
Τζίλντα (1946)
Πρώτη της μεγάλη επιτυχία μετά τη λήξη του πολέμου ήταν η ταινία που της έδωσε μια θέση στην αιωνιότητα, η Τζίλντα (Gilda, 1946) του Τσαρλς Βίντορ. Ο άκρατος ερωτισμός με τον οποία η ηθοποιός ερμήνευε τα τραγούδια Put the Blame on Mame (στην εκτέλεση του οποίου προκαλεί τα πλήθη κάνοντας στριπτίζ αφαιρώντας μόνο ένα γάντι) και Amado mio συνάντησε επικρίσεις από κάποιους από τους συντηρητικούς κριτικούς της εποχής. Η Χέιγουορθ μαζί με το συμπρωταγωνιστή της Γκλεν Φορντ στην ταινία αποτελούν ένα από τα πιο αξιομνημόνευτα ζευγάρια στην ιστορία του κινηματογράφου. Η πειστικότητα με την οποία οι δυο τους ερμήνευσαν τους εραστές ενίσχυσε τις υποψίες του κοινού, ότι υπήρχε πραγματικό ειδύλλιο μεταξύ τους. Η χημεία της με τον Φορντ προκάλεσε τη ζήλεια του ιδιοκτήτη της Columbia Χάρι Κον, ο οποίος προσέλαβε ανθρώπους να κρύψουν μικρόφωνα στο καμαρίνι της προκειμένου να διαπιστώσει αν όντως υπήρχε ερωτική σχέση μεταξύ τους ή όχι. Η αλήθεια για τη μεταξύ τους σχέση αποκαλύφθηκε από τον Γκλεν Φορντ μετά το θάνατο της Χέιγουορθ το 1987. Ο ηθοποιός παραδέχτηκε ότι υπήρξαν ζευγάρι, αλλά μόνο κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, ενώ εκείνη ήταν παντρεμένη με τον Όρσον Γουέλς. Η επιτυχία της Τζίλντα είχε ως αποτέλεσμα την τυποποίηση της Χέιγουορθ σε ρόλους μοιραίας γυναίκας, επισκιάζοντας έτσι τις υποκριτικές της ικανότητες.
Πρώτο όνομα στην εταιρεία Columbia (1946 - 1948)
Το καλοκαίρι του 1946 κι ενώ η ταινία προβαλλόταν ακόμη στις κινηματογραφικές αίθουσες, το όνομά της συνδέθηκε με πειράματα πάνω στην ατομική βόμβα που εκτελέστηκαν στο Νότιο Ειρηνικό. Ενώ γίνονταν προετοιμασίες στην ατόλη Μπικίνι των Νήσων Μάρσαλ, οι δημοσιογράφοι που είχαν μαζευτεί στην περιοχή ανέφεραν ότι οι επιστήμονες που συμμετείχαν στο πείραμα είχαν ονομάσει τη βόμβα Τζίλντα κι είχαν τοποθετήσει τη φωτογραφία της Χέιγουορθ πάνω της, ως υπαινιγμό πάνω στο χαρακτηρισμό σεξοβόμβα που αποδιδόταν στην ηθοποιό. Ο Όρσον Γουέλς, σύζυγος της ηθοποιού, δήλωσε ότι θα ήταν ευχαριστημένος αν επρόκειτο για την τελευταίο πείραμα πάνω σε βόμβα που επρόκειτο να γίνει ποτέ, ενώ η Χέιγουορθ ήταν έξω φρενών για τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιήθηκε η εικόνα της. Θέλησε να πάει στη Νέα Υόρκη για να κάνει δημόσιες δηλώσεις, αλλά ο Χάρι Κον δεν της το επέτρεψε θεωρώντας το αντιπατριωτικό. Πρόσφατες έρευνες υποστηρίζουν ότι δόθηκε μόνο το όνομα Τζίλντα στη βόμβα, χωρίς τη χρήση καμιάς φωτογραφίας της Χέιγουορθ.
Πρώτη ταινία της Χέιγουορθ μετά την Τζίλντα ήταν το Κάτω στη Γη (Down to Earth, 1947) το οποίο ακολουθήθηκε από την ταινία Η Κυρία της Σαγκάης (Lady from Sanghai, 1947) στην οποία σκηνοθετήθηκε από το σύζυγό της Όρσον Γουέλς με τον οποίο βρισκόταν στα πρόθυρα διαζυγίου. Παρά το γεγονός ότι η ταινία έλαβε καλές κριτικές, δεν είχε απήχηση στο κοινό. Η αποτυχία της ταινίας αποδόθηκε στον Γουέλς, ο οποίος την ανάγκασε να κόψει τα μαλλιά της κοντά και να τα βάψει ξανθά. Ο Κον ήταν έξω φρενών με το γεγονός ότι δεν είχε ενημερωθεί για την αλλαγή, που είχε ως αποτέλεσμα η εταιρία του να χάσει χρήματα από την ταινία. Το 1948 η Χέιγουορθ, συμπρωταγωνίστησε για άλλη μια φορά με τον Γκλεν Φορντ στην ταινία Οι Έρωτες της Κάρμεν (The Loves of Carmen), η οποία αποτέλεσε την εμπορικότερη ταινία της Columbia εκείνη τη χρονιά. Αυτή η ταινία αποτέλεσε και την τελευταία ταινία στην οποία πρωταγωνίστησε η ηθοποιός τη δεκαετία του '40, καθώς την ίδια χρονιά ταξίδεψε στις Κάννες και γνώρισε τον πρίγκιπα Άλι Χαν, με τον οποίο παντρεύτηκε ένα χρόνο αργότερα έχοντας πάρει την απόφαση να αφήσει το Χόλιγουντ.
Η πρώτη πριγκίπισσα του Χόλιγουντ (1949 - 1952)
Ο γάμος της έλαβε τεράστια δημοσιότητα και συνάντησε πολλούς επικριτές εφόσον το διαζύγιό της με τον Όρσον Γουέλς δεν είχε εκδοθεί ακόμα κι εφόσον εκείνη ήταν καθολική ενώ ο Χαν ήταν μουσουλμάνος. Η ηθοποιός, που αποτέλεσε την πρώτη ηθοποιό του Χόλιγουντ που έγινε πριγκίπισσα, απέκτησε άλλη μια κόρη την πριγκίπισσα Τζάσμιν Άλι Χαν. Η ηθοποιός ανυπομονούσε να αφήσει το Χόλιγουντ και να ακολουθήσει τον Χαν στην Ευρώπη, αλλά αμέσως μετά τη γέννηση της Τσάσμιν εμφανίστηκαν τα πρώτα μαύρα σύννεφα στο γάμο της. Η Χέιγουορθ δεν ήταν σε θέση να ακολουθήσει τους ξέφρενους ρυθμούς της ζωής του Χαν, ενώ εκείνος ήταν γνωστός γυναικάς και δεν έμεινε πιστός στο γάμο τους. Ο γάμος έληξε το 1952 κι η Χέιγουορθ με τις κόρες της αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Αμερική.
Επιστροφή στο Χόλιγουντ (1952 - 1958)
Μετά το διαζύγιό της από τον Άλι Χαν, η Χέιγουορθ δέχτηκε πιέσεις από τον Χάρι Κον για να επιστρέψει στο Χόλιγουντ. Η επιστροφή της στη μεγάλη οθόνη έγινε με την ταινία Μια Νύχτα στο Τρίνινταντ (Affair in Trinidad, 1952) που απέφερε μεγαλύτερα κέρδη από την Τζίλντα. Ο σκηνοθέτης της ταινίας Βίνσεντ Σέρμαν παρατήρησε ότι η ηθοποιός ήταν τρομοκρατημένη από την ιδέα ότι έπρεπε να γυρίσει κι άλλη ταινία. Στο μεταξύ οι διαπληκτισμοί της με τον Χάρι Κον συνεχίζονταν. Το 1953 γύρισε άλλες δυο επιτυχημένες ταινίες. Η πρώτη ήταν η ταινία Ο Χορός της Σαλώμης (Salome) στην οποία εμφανίστηκε στο πλευρό των Τσαρλς Λότον και Στιούαρτ Γκρέιντζερ, ενώ η δεύτερη ήταν η ταινία Η Βροχή (Miss Sadie Thompson) πλάι στους Χοσέ Φερρέρ και Άλντο Ρέι. Η ερμηνεία της στην ταινία Βροχή έλαβε θετικές κριτικές. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε τον τραγουδιστή Ντικ Χέιμς, αλλά και αυτός ο γάμος έληξε άδοξα το 1955.
Το 1955 έκανε μήνυση στην εταιρία Columbia, προκειμένου να αποδεσμευτεί από το συμβόλαιό της. Ζήτησε επίσης αποζημίωση 150.000 δολαρίων, υποστηρίζοντας ότι επρόκειτο να πρωταγωνιστήσει σε μια ταινία της οποίας τα γυρίσματα δεν ξεκίνησαν ποτέ. Η Χέιγουορθ είχε συμβόλαιο με την εταιρία Columbia από το 1935 και οι σχέση της με τον ιδιοκτήτη της, Χάρι Κον ήταν ταραχώδης καθώς οι δυο τους διαφωνούσαν συχνά. Η ηθοποιός ένιωθε ότι ο Κον τη θεωρούσε κτήμα του, πράγμα το οποίο την εξόργιζε. Η Χέιγουορθ κατάφερε να αποδεσμευτεί από το συμβόλαιό της με την Columbia μετά από 20 χρόνια. Τελευταία της ταινία με την εταιρία ήταν η ταινία Ο Φιλαράκος Μου (Pal Joey) του 1957 στην οποία συμπρωταγωνίστησε με τον Φρανκ Σινάτρα και την Κιμ Νόβακ.
Ύστερη καριέρα (1958 - 1972)
Το 1958 παντρεύτηκε τον παραγωγό ταινιών Τζέιμς Χιλ, χάρη στον οποίον έλαβε έναν από τους τελευταίους της αξιομνημόνευτους ρόλους στην ταινία Χωριστά Τραπέζια (Separate Tables, 1958) πλάι στους Μπαρτ Λάνκαστερ, Ντέιβιντ Νίβεν και Ντέμπορα Κερ, ενώ το 1960 εμφανίστηκε στην ταινία Η Ιστορία της Πρώτης Σελίδος (The Story on Page One) στο πλευρό του Άντονι Φρανσιόζα. Το 1961 πήρε διαζύγιο από τον Χιλ, καθώς εκείνη ήθελε να εγκαταλείψει το Χόλιγουντ ενώ εκείνος ήθελε να συνεχίσει να γυρίζει ταινίες.
Το 1962 επρόκειτο να κάνει το ντεμπούτο της στο Μπρόντγουεϊ κρατώντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην παράσταση Step on a Crack, αλλά εγκατέλειψε το εγχείρημα την τελευταία στιγμή επικαλούμενη προβλήματα υγείας. Κατά τις αρχές της δεκαετίας του '60 το άστρο της άρχισε να δύει παρά το γεγονός ότι συνέχισε να γυρίζει ταινίες μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του '70. Τελευταία της ταινία ήταν Η Οργή του Θεού (The Wrath of God) το 1972.
Τελευταία Χρόνια (1972 - 1987)
Κατά τα τέλη της δεκαετίας του '60, η υγεία της Χέιγουορθ είχε αρχίσει να χειροτερεύει. Εμφάνισε τα πρώτα σημάδια της νόσου Αλτσχάιμερ σε σχετικά νεαρή ηλικία, εφόσον δεν είχε κλείσει ακόμα τα πενήντα κι η επίσημη διάγνωση έγινε στις αρχές της δεκαετίας του '80. Η κόρη της Τζάσμιν παρέμεινε στο πλευρό της μέχρι και το θάνατό της το 1987. Η ηθοποιός απεβίωσε σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης σε ηλικία 68 χρονών.
Επιλεγμένη Φιλμογραφία
- 1935 - Υπό τον Ήλιο του Μεξικού (Under the Pampas Moon)
- 1939 - Μόνο οι Άγγελοι Έχουν Φτερά (Only Angels Have Wings)
- 1940 - Η Σούζαν κι ο Θεός (Susan and God)
- 1941 - Αίμα και Άμμος (Blood and Sand)
- 1941 - Ο Πειρασμός (The Strawberry Blond)
- 1941 - Οι Δυο μου Αγάπες (Affectionately Yours)
- 1941 - Ποτέ δε θα Πλουτίσεις (You'll Never Get Rich)
- 1942 - Στον Ίλιγγο του Χορού (You Were Never Lovelier)
- 1942 - Ανοιξιάτικο Χτυποκάρδι (My Gal Sal)
- 1944 - Σαν τα Παραμύθια (Cover Girl)
- 1945 - Απόψε και Κάθε Βράδυ (Tonight and Every Night)
- 1946 - Τζίλντα (Gilda)
- 1947 - Κάτω στη Γη (Down to Earth)
- 1947 - Η Κυρία της Σαγκάης (Lady from Sanghai)
- 1948 - Οι Έρωτες της Κάρμεν (The Loves of Carmen)
- 1952 - Μια Νύχτα στο Τρίνινταντ (Affair in Trinidad)
- 1953 - Ο Χορός της Σαλώμης (Salome)
- 1953 - Η Βροχή (Miss Sadie Thompson)
- 1957 - Ο Φιλαράκος Μου (Pal Joey)
- 1957 - Στην Κόλαση των Τροπικών (Fire Down Below)
- 1958 - Χωριστά Τραπέζια (Separate Tables)
- 1959 - Οι Γενναίοι της Κορντούρα (They Came to Cordura)
- 1960 - Η Ιστορία της Πρώτης Σελίδος (The Story on Page One)
- 1961 - Κοσμικοί Απατεώνες (The Happy Thieves)
- 1964 - Το Μεγαλύτερο Τσίρκο του Κόσμου (Circus World)
- 1965 - Αριστοκράτης Λωποδύτης (The Money Trap)
- 1967 - Ο Αντάρτης (L'avventuriero)
- 1968 - Τα Καθάρματα (I Bastardi)
- 1972 - Η Οργή του Θεού (The Wrath of God)