Κάθε χρόνο στις 17 Νοεμβρίου οι μαθητές δεν κάνουν μάθημα στο σχολείο αλλά συμμετέχουν στη γιορτή του Πολυτεχνείου. Τι το σημαντικό έγινε στο Πολυτεχνείο και πρέπει να το γιορτάζουμε, και πότε έγινε; Τι σημαίνει, τελικά, «Πολυτεχνείο»;
Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973 ήταν μια μαζική και δυναμική εκδήλωση της λαϊκής αντίθεσης στο καθεστώς της Χούντας των Συνταγματαρχών. Η εξέγερση ξεκίνησε στις 14 Νοεμβρίου 1973, με κατάληψη του Μετσόβιου Πολυτεχνείου Αθηνών από φοιτητές και σπουδαστές που κλιμακώθηκε σχεδόν σε αντιχουντική εξέγερση και έληξε με αιματοχυσία το πρωί της 17 Νοεμβρίου, μετά από μια σειρά γεγονότων που ξεκίνησαν με την είσοδο άρματος μάχης στον χώρο του Πολυτεχνείου και την επαναφορά σε ισχύ του σχετικού στρατιωτικού νόμου που απαγόρευε συγκεντρώσεις και την κυκλοφορία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Το πρωί της Τετάρτης (14/11/1973) πραγματοποιήθηκαν Γενικές Συνελεύσεις των φοιτητικών συλλόγων, για να συζητηθεί το ζήτημα των φοιτητικών εκλογών. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, αποφασίστηκε η κατάληψη του κτιρίου του Πολυτεχνείου, κάτω από τον έλεγχο Συντονιστικής Επιτροπής. Οι Γενικές Συνελεύσεις ολοκληρώθηκαν και οι φοιτητές του Πολυτεχνείου αποφάσισαν να ενωθούν με τους υπόλοιπους φοιτητές .Η κατάληψη συνεχίστηκε και εν τω μεταξύ οι κλεισμένοι στο κτίριο φοιτητές ενώθηκαν με τους συγκεντρωμένους απ’ έξω πολίτες και κατέλαβαν όλο το χώρο μπροστά από το Πολυτεχνείο, φωνάζοντας συνθήματα, όπως : “ΚΑΤΩ Η ΧΟΥΝΤΑ”, “ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΤΥΡΡΑΝΙΑ”, “ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΛΑΕ”, “ΨΩΜΙ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ”Τότε έκαναν την εμφάνισή τους οι πρώτες χειρόγραφες προκηρύξεις, που μοιράζονταν στα περαστικά αυτοκίνητα και άρχισε η προετοιμασία της λειτουργίας του Ραδιοφωνικού Σταθμού.
Την Πέμπτη 15 Νοεμβρίου γύρω στις 9 άνοιξαν οι πόρτες του Πολυτεχνείου. Μπήκε σε λειτουργία ο ραδιοφωνικός σταθμός του Πολυτεχνείου, μέσω του οποίου ο λαός καλείτο σε “ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ” και “ΓΕΝΙΚΗ ΕΞΕΓΕΡΣΗ”.Συγκεντρώθηκαν τρόφιμα, χρήματα, ενώ πλήθος κόσμου έδινε τσιγάρα, χρήματα, ψωμιά και κάθε λογής είδη για την ενίσχυση της κατάληψης.
Την Παρασκευή 16 Νοεμβρίου στις 10 το πρωί έγινε η οργανωμένη και με πανό είσοδος οικοδόμων στο κτίριο. Μαζί με τους οικοδόμους μπήκαν και πολλοί μαθητές. Το πλήθος έξω από το Πολυτεχνείο πύκνωνε συνέχεια και το μεσημέρι όλοι οι δρόμοι γύρω από το Πολυτεχνείο, είχαν καταληφθεί από πλήθη κόσμου. Από το πρωί είχε διακοπεί η κυκλοφορία και πραγματοποιούνταν διαδηλώσεις. Η αστυνομία έκανε επιθέσεις με δακρυγόνα στους διαδηλωτές και πυροβολούσαν. Το Πολυτεχνείο δεχόταν συνέχεια τραυματίες και νεκρούς, ενώ ασθενοφόρα του Ερυθρού Σταυρού έμπαιναν στο χώρο του Πολυτεχνείου για να παραλάβουν τραυματίες.
Σάββατο 17 Νοέμβρη. Λίγο πριν τη 1, τα τανκς μπήκαν στην οδό Πατησίων. Τεθωρακισμένα, στρατιώτες και αστυνομικοί έκαναν κινήσεις γύρω από το Πολυτεχνείο. Στους γύρω δρόμους οι συγκρούσεις συνεχίζονταν με ένταση. Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός του Πολυτεχνείου εξακολουθούσε να μεταδίδει προς τους στρατιώτες: “Είμαστε άοπλοι, θα σας υποδεχτούμε με χειροκροτήματα”. Τα άρματα είχαν σταματήσει στις δύο γωνίες Πατησίων – Αβέρωφ και Πατησίων – Στουρνάρα, ενώ στη γωνία Πατησίων και Στουρνάρα αστυνομικοί περίμεναν. Στις 2:59 τρία τανκς εφόρμησαν προς το Πολυτεχνείο. Ενώ οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονταν, ένα ΑΜΧ 30 που βρισκόταν απέναντι από την κεντρική πύλη, οπισθοχώρησε λίγο και μετά έπεσε με ορμή πάνω της.
Η πύλη γκρεμίστηκε και πολλά κορμιά πλακώθηκαν. Η Αθήνα έμοιαζε με βομβαρδισμένη πόλη. Ο αγώνας των φοιτητών του Πολυτεχνείου δεν προκάλεσε τη πτώση της δικτατορίας. Θα περνούσαν 8 ακόμη μήνες και η τραγωδία της Κύπρου για να φύγουν από την εξουσία οι δικτάτορες.
Τα παιδικά βιβλία που είναι αφιερωμένα στο Πολυτεχνείο
Το Πολυτεχνείο θα μείνει για πάντα σύμβολο της ελευθερίας. Σας παρουσιάζουμε τα τέσσερα παιδικά βιβλία που αξίζει να διαβάσουν τα παιδιά για να μάθουν περισσότερα για την γιορτή του Πολυτεχνείου.
«Η εξέγερση του Πολυτεχνείου»
Οι περιπέτειες της εξέγερσης του Πολυτεχνείου με χαριτωμένα και απλά στιχάκια , από τον Φίλιππο Μανδηλαρά, για να εντυπώνονται εύκολα στη μνήμη των παιδιών:
Στο Πολυτεχνείο αποφάσισε να κλειστεί,
απαγορεύσεις, φύλακές να μην τις φοβηθεί.
Γιατί το γνωρίζει πως πάλευε για την ελευθερία,
στον τόπο μας για να ξανάρθει η δημοκρατία
απαγορεύσεις, φύλακές να μην τις φοβηθεί.
Γιατί το γνωρίζει πως πάλευε για την ελευθερία,
στον τόπο μας για να ξανάρθει η δημοκρατία
Μια χιουμοριστική και πολύχρωμη εικονογράφηση από τη Ναταλία Καπατσούλια
...και τις απαραίτητες πληροφορίες στο τέλος του βιβλίου για την κατανόηση των γεγονότων που ιστορούνται.
...και τις απαραίτητες πληροφορίες στο τέλος του βιβλίου για την κατανόηση των γεγονότων που ιστορούνται.
Συγγραφέας: Μανδηλαράς Φίλιππος
Εικονογράφος: Καπατσούλια Ναταλία
Εκδόσεις: Παπαδόπουλος
Τιμή: 7,19 €
Σελίδες: 36
ISBN: 978-960-484-348-0
Ηλικία: 5+
«Λίγα γαρίφαλα για το Πολυτεχνείο»
Δύσκολο να μιλήσεις σε παιδιά προσχολικής ή πρωτοσχολικής ηλικίας για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Ίσως γιαυτό, μέσα στα τριάντα πέντε χρόνια που έχουν κυλήσει από τότε, τα βιβλία που έχουν γραφτεί με αυτό το θέμα δεν ξεπερνάνε τα τρία. Κι αυτό αποτελεί οπωσδήποτε ένα κενό στην παιδική μας λογοτεχνία. Η Κατερίνα Μουρίκη στο βιβλίο της δίνει στα παιδιά την ευκαιρία να μάθουν απλά και κατανοητά την αξία της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Μέσα από τις μεστές ατάκες παππού και τις παιδιάστικες ερμηνείες του δεύτερου περνούν έννοιες όπως «Ελευθερία», «Δημοκρατία», «χούντα», «Λαϊκός ξεσηκωμός». Η σοφία και οι μνήμες του παππού Περικλή ανταμώνουν με την παιδική αφέλεια του Αλέξανδρου που κάνει συνειρμούς και συσχετίζει όσα βλέπει και ακούει με την προσωπική του καθημερινότητα. Παιδικές σκέψεις που παρότι προκαλούν γέλιο κρύβουν μικρές και μεγάλες αλήθειες της ζωής μας. Η δυναμική εικονογράφηση του Νίκου Χριστοφοράκη συμπληρώνει εικαστικά το κείμενο δημιουργώντας κατάλληλη ατμόσφαιρα στους μικρούς αναγνώστες. Ένα καλογραμμένο βιβλίο άξιο να διαβαστεί από κάθε παιδί. Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου ο μικρός Αλέξανδρος μας βάζει μέσα στο κλίμα της αφήγησής του:«Γεια σας! Με λένε Αλέξανδρο και πηγαίνω στο νηπιαγωγείο. Η αδελφή μου, πάει στην Τρίτη τάξη και τη λένε Ελευθερία, όπως και τη γιαγιά. Όμως ο παππούς Περικλής πότε-πότε τη γιαγιά τη λέει « Χούντα» κι εκείνη κάνει ότι θυμώνει. Μάλλον δεν της αρέσουν τα χαϊδευτικά ονόματα. Το κατάλαβα τελευταία όταν η αδελφή μου ζήτησε να τη φωνάζουμε Φρίντα κι η γιαγιά έβαλε τις φωνές. «Δεν μας χρειάζονται ξενόφερτα ονόματα!» είπε κοφτά κι η αδελφή μου ξέσπασε: Σάμπως ξενόφερτο δεν είναι και το «Χούντα» που σε λέει ο παππούς; Τελικά έγινε στο σπίτι επανάσταση για το όνομα της Ελευθερίας μας. Καλά που μπήκε στη μέση ο παππούς Περικλής και έβαλε τα πράγματα στη θέση τους: «Οι καιροί αλλάζουν, Χούντα μου! Τόπο στα νιάτα!» φώναξε. Έτσι η γιαγιά Χούντα κατάθεσε τα όπλα και η Ελευθερία μας –δηλαδή η Φρίντα- νίκησε. Τώρα τι με έπιασε και σας λέω τα οικογενειακά μας; Εγώ είχα σκοπό να σας μιλήσω για το Πολυτεχνείο!»
Συγγραφέας: Κατερίνα Μουρίκη
Εικονογράφηση: Νίκος Χριστοφοράκης
Εκδόσεις: Διάπλαση
Σελίδες: 32
ISBN 978-960-6638-97-8
Τιμή € 10,80
"Η κυρά Δημοκρατία"
Την κυρά Δημοκρατία όλοι την αγαπούν στο μικρό χωριό, γι’ αυτό τη διάλεξαν για αρχηγό. Τι θα συμβεί όμως όταν η κυρία Ρία η Δικτατορία πάρει με τη βία όλη την εξουσία; Μπορούν οι άνθρωποι να ζήσουν ευτυχισμένοι χωρίς τη Δημοκρατία; Ένα παραμύθι για να εξηγήσουμε στα παιδιά την αξία της Δημοκρατίας και για να θυμόμαστε ότι: ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ, ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΑΝΤΑ ΠΙΟ ΔΥΝΑΤΟΙ!
Συγγραφέας: Κωνσταντίνα Αρμενιάκου
ISBN: 978-960-04-3366-1
Σελίδες: 36
Εικονογράφος: Καψάσκης, Παναγιώτης
Ηλικία: Από 4 ετών
Εκδόσεις: Κέδρος
Τιμή: 7.61€
"Τα γενέθλια"
Συγγραφέας: Σαρή Ζωρζ
Εκδότης: Πατάκη
ISBN: 9789602936818
Αριθμός Σελίδων: 248
Προτεινόμενη Ηλικία: 8