Όταν ένα παιδί μπλέξει με τα ναρκωτικά μετά δεν έχει γυρισμό. Είναι ένα πρόβλημα που απασχολεί καθημερινά πολλούς γονείς. Υπάρχουν παιδιά που το ξεπερνάνε και άλλα που δεν τα καταφέρνουν. Είναι πολύ άσχημο να βλέπεις το ίδιο σου το παιδί μπλεγμένα με τα ναρκωτικά γι'αυτό πρέπει να ξέρεις από ποια ηλικία πρέπει να μιλήσεις στο παιδί σου, ποιοι είναι οι λόγοι που ένα παιδί μπλέκει και τι πρέπει να κάνεις αν έχει ήδη μπλέξει...
Η ψυχολόγος Χρυσούλα Μαυράκη σε συμβουλεύει..
Καταρχήν το πρόβλημα των ναρκωτικών είναι τεράστιο και είναι αυτό που περισσότερο φοβάται ένας γονιός. Εκτός από την υγεία του παιδιού και την ασφάλειά του (δηλαδή να μην κακοποιηθεί, να μην έχει ατύχημα) το αμέσως επόμενο που ο γονιός φοβάται είναι μήπως το παιδί του μπλέξει με τα ναρκωτικά γιατί είναι ακριβώς ένας δρόμος που οδηγεί σίγουρα στον θάνατο ή στην εξόντωση.
Γι'αυτό οι γονείς όσο φοβούνται μην πάθει το παιδί τους κάτι οδηγώντας ένα μηχανάκι, άλλο τόσο φοβούνται μήπως το παιδί τους μπλέξει με τα ναρκωτικά γιατί έχουν το ίδιο τραγικό αποτέλεσμα.
Από ποια ηλικία μπορεί να μπλέξουν τα παιδιά με τα ναρκωτικά;
Δυστυχώς όπως δείχνουν οι σύγχρονες έρευνες, τα παιδιά μπορεί να μπλέξουν με τα ναρκωτικά από πολύ μικρή ηλικία, δηλαδή βλέπουμε να γίνεται η πρώτη χρήση, κυρίως χασίς, από τα 11 χρόνια. Αν όμως θεωρήσουμε ακραίο ότι μπορεί να ξεκινήσει ένα παιδί από τα 11 σίγουρα είναι πάρα πολύ συνηθισμένο στις τουαλέτες όλων των γυμνασίων. Δηλαδή το παιδί από την ηλικία που πάει στο γυμνάσιο μπαίνει στον φόβο των ναρκωτικών.
Λόγοι που ωθούν το παιδί στα ναρκωτικά :
1. Οι παρέεςΟ πρώτος λόγος που μπορεί να ωθήσει ένα παιδί στο να δοκιμάσει είναι για να μην νιώσει ότι είναι διαφορετικό από τα άλλα παιδιά, γιατί το πιο σπουδαίο για την ηλικία είναι το να είναι στην παρέα και να μην είναι απ'έξω.
Άρα λοιπόν προκειμένου να είναι στην παρέα θα κάνει ό, τι του λέει η παρέα. Δεν θα δείξει κατώτερος της παρέας όσο κι αν είναι αντιφατικό αυτό. Γιατί το να κάνεις χρήση δεν είναι το καλύτερο και θα πρέπει να το κάνεις για να είσαι στην παρέα. Είναι το χειρότερο για να είσαι σε μια παρέα. Παρόλα αυτά τα παιδιά το βλέπουν σαν αναγκαίο και απαραίτητο για να μένουν σε μια παρέα.
2. Χαμηλή αυτοεικόναΟ δεύτερος λόγος είναι ότι μπορεί να το κάνει από καθαρό μιμητισμό. Δεν είναι αναγκαίο από την παρέα ότι πρέπει να το κάνει το παιδί. Το παιδί που βλέπει άλλα παιδιά να το κάνουν θεωρεί ότι επειδή δεν έχει καλή αυτοεικόνα και αυτοεκτίμηση ότι για να γίνει σαν τους άλλους και να τον αποδεχτούν στην παρέα, πρέπει να κάνει αυτό που κάνουν και οι υπόλοιποι.
3. Θέλει να σε τιμωρήσειΟ τρίτος λόγος που είναι και το πιο σύνηθες είναι ότι κάνει αυτή την συμπεριφορά το παιδί αυτοετεροτιμωρώντας. Δηλαδή για να πληγώσει τον γονιό και να τον τιμωρήσει για πράγματα που το παιδί θεωρεί ότι ο γονιός το έχει πιέσει, το έχει αδικήσει, δεν του δείχνει κατανόηση, δεν του κάνει χατίρια το παιδί. Έτσι πηγαίνει και κάνει χρήση ναρκωτικών για να κάνει τον γονιό να πονέσει, να αισθανθεί ένοχος και να ανησυχήσει.
Αυτό θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ σπουδαίος λόγος για να κάνει το παιδί χρήση ναρκωτικών, διότι τα παιδιά σήμερα είναι πολύ ενήμερα και ξέρουν πολύ καλά τι θα πει “κάνω χρήση”. Όσο και να λένε ότι “εγώ δεν θα μπλέξω, περνάω μια φάση και θα το σταματήσω όποτε θέλω” γύρω τους βλέπουν παιδιά τα οποία είναι κατεστραμμένα πλήρως, παιδιά που σέρνονται, παιδιά που είναι ζόμπι. Τα παιδιά έχουν εικόνα, βλέπουν τι γίνεται γύρω τους, ξέρουν τι συμβαίνει ότι είναι ολισθηρός ο δρόμος και όμως το κάνουν.
Θέλουν να δείξουν στο γονιό ότι έχει αποτύχει, να τον κάνουν να ανησυχήσει και να πονέσει, να τον τιμωρήσουν μέσα από τον ίδιο τους τον εαυτό.
Από πότε θα πρέπει να ξεκινήσεις να προστατεύεις το παιδί σου;
Οι γονείς πρέπει να ξεκινήσουν να προστατεύουν τα παιδιά τους από τα ναρκωτικά από την πρώτη στιγμή που τα φέρνουν στον κόσμο. Φτιάχνοντας με τα παιδιά μια σχέση εμπιστοσύνης, μια σχέση διαλόγου, μια σχέση σεβασμού έτσι ώστε το παιδί αν κάτι του συμβεί:
-να μπορεί να το συζητήσει με τον γονιό του
-να μην χρειάζεται να καταφύγει σε τέτοιες ακραίες συμπεριφορές αν έχει κάποιο θέμα με τον γονιό
-να ξέρει τι σπουδαίος είναι και να μην χρειάζεται -για να τον κάνουν παρέα- να κάνει ό, τι βλακείες κάνει ο καθένας
-να είναι ευχαριστημένος από τον εαυτό του
-να ξέρει τι αξίζει
-και ότι δεν χρειάζεται να μιμηθεί κανέναν γιατί είναι μια χαρά ο ίδιος κι ότι δεν υπάρχει λόγος να μιμηθεί την κακή συμπεριφορά κάποιου και τις κακές του συνήθειες.
Αυτά λοιπόν χτίζονται από πάρα πολύ μικρή ηλικία. Δεν περιμένουμε στην εφηβεία να φτιάξουμε σχέση εμπιστοσύνης, επικοινωνίας και ειλικρίνειας με το παιδί και ούτε να του τονώσουμε την αυτοπεποίθηση στα 15 του χρόνια. Για όλα αυτά πρέπει να έχουμε δουλέψει από την πρώτη στιγμή.
ΠΡΟΣΟΧΗ!
Οπωσδήποτε όμως θα πρέπει να έχουμε πάντα το νου μας, διακριτικά και χωρίς να το καταλαβαίνει, να ξέρουμε:
-που πάει;
-που συχνάζει;
-με ποιον κάνει παρέα;
-πόσο δυνατός είναι σαν χαρακτήρας;
Σημάδια...που δείχνουν ότι έχει μπλέξει
-Αλλαγή στη συμπεριφορά του
-Πολλά νεύρα
-Απομάκρυνση
-Κλείσιμο στο δωμάτιο με κλειδωμένη την πόρτα
-Μυστικά
-Περίεργες έξοδοι
-Φίλοι που δεν τους ξέρεις
-Παραμονή σε ξένα σπίτια, που δεν το έκανε πριν
-Μέρη που δεν σύχναζε και τώρα συχνάζει
-Αυξημένες ανάγκες για χαρτζιλίκι
-Μικροκλοπές στο σπίτι και απώλειες αντικειμένων
-Αλλαγή στο σωματικό βάρος (να τρώει ασταμάτητα και κυρίως γλυκά ή να μην έχει καθόλου όρεξη)
-Υπερένταση ή ατελείωτες ώρες ύπνου
-Αλλαγή συνηθειών (έκανε αθλητισμό και τώρα δεν σηκώνεται από το κρεβάτι, είναι σε συνεχή επικοινωνία με φίλους, όλη την μέρα κοιμάται και το βράδυ βγαίνει)
-Εξάρτηση από συγκεκριμένες παρέες
Τι κάνεις σε περίπτωση που έχεις καταλάβει ότι έχει μπλέξει;
Θα πρέπει οπωσδήποτε να ζητήσεις τη βοήθεια ειδικών. Υπάρχουν για τους έφηβους κάποιες μονάδες για να τους εξηγήσουν και να τους βοηθήσουν.
Οι γονείς δεν πρέπει...
Δεν θα πρέπει να εθελοτυφλούν, να στρουθοκαμηλίσουν, να αρχίσουν να εύχονται ότι κάνουν λάθος ή ότι είναι υπερβολικοί ή ότι δεν είναι τίποτα.
Μία φορά αν δοκιμάσει κάποιος θεωρείται ότι είναι χρήστης.
Θα πρέπει...
Θα πρέπει να μιλήσουν σταθερά στο παιδί, με ειλικρίνεια να του εξηγήσουν ότι καταλαβαίνουν τι συμβαίνει και ότι δεν αποδέχονται αυτή την συμπεριφορά. Να του δώσουν να καταλάβει ότι το λατρεύουν και είναι δίπλα του να το βοηθήσουν να διορθώσει αυτή την λανθασμένη συμπεριφορά και ότι θα πάρουν όλοι βοήθεια για να το καταφέρουν.