Τα λάθη και τα πραγματικά γεγονότα
Παρά τις συγκλονιστικές επικές μάχες που σκηνοθέτησε με το δικό του μοναδικό τρόπο ο Zack Snyder και όλα τα εντυπωσιακά ειδικά εφέ που χρησιμοποιήθηκαν στην ταινία «300», υπάρχουν μερικά στοιχεία που δε μπορούν να αγνοηθούν.
Αναφερόμαστε στις ιστορικές ανακρίβειες που περιέχονται στην ταινία, οι οποίες ξεκινούν από τις αναφορές στο πολιτικό σύστημα της Σπάρτης εκείνης της εποχής, με τα μέλη της Συγκλήτου να εμφανίζονται στην ταινία ως… τέρατα, αναφέρει δημοσίευμα της ιστοσελίδας todayifoundout.com.
Στην πραγματικότητα, η Γερουσία της αρχαίας Σπάρτης αποτελούνταν από 30 μέλη, τα οποία απολάμβαναν τον απόλυτο σεβασμό των πολιτών.
Σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία, 28 μέλη αυτής ήταν ηλικίας άνω των 60 ετών με πλούσια προσφορά στους ανώτερους κύκλους της πόλης.
Οι άλλοι δύο ήταν οι δύο βασιλείς της αρχαίας Σπάρτης, οι μόνοι που μπορούσαν να είναι κάτω των 60 ετών.
Αυτή είναι μία ακόμη μεγάλη ιστορική ανακρίβεια της ταινίας, καθώς η αρχαία Σπάρτη ήταν η μόνη ελληνική πόλη-κράτος κατά την αρχαιότητα που είχε δύο βασιλείς: ο ένας πήγαινε στον πόλεμο και καθοδηγούσε τους στρατιώτες και ο άλλος έμενε στη Σπάρτη για να διοικεί την πόλη.
Αυτή είναι μία ακόμη μεγάλη ιστορική ανακρίβεια της ταινίας, καθώς η αρχαία Σπάρτη ήταν η μόνη ελληνική πόλη-κράτος κατά την αρχαιότητα που είχε δύο βασιλείς: ο ένας πήγαινε στον πόλεμο και καθοδηγούσε τους στρατιώτες και ο άλλος έμενε στη Σπάρτη για να διοικεί την πόλη.
Με αυτόν τον τρόπο εξασφάλιζαν τόσο την πειθαρχία των στρατευμάτων, όσο και των πολιτών, προσθέτει το δημοσίευμα.
Σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση των Σπαρτιατών στην ταινία έχει διαπραχθεί ένα ακόμη λάθος, καθώς δείχνει ένα νεαρό αγόρι να κυνηγά μόνο του στα βουνά. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με ιστορικά στοιχεία, που απεικονίζουν τους νεαρούς αγωνιστές να κυνηγούν πάντοτε σε μικρές ομάδες, επιτρέποντάς τους με αυτόν τον τρόπο να μάθουν από νεαρή ηλικία, πώς να λειτουργούν μέσα σε μια οργανωμένη ομάδα αγωνιστών, μειώνοντας ταυτόχρονα τα θανατηφόρα ατυχήματα κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους.
Ο Zack Snyder δείχνει ακόμη τους Σπαρτιάτες να πολεμούν σχεδόν γυμνοί, φορώντας μόνο δερμάτινα εσώρουχα και μια κόκκινη κάπα, θυμίζοντας κάτι από… Σούπερμαν!
Σύμφωνα με τον Snyder, η ταινία βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στη σειρά κόμικ των Frank Miller και Lynn Varley του 1998, παρά σε πραγματικά ιστορικά γεγονότα, αναφέρει ο αρθρογράφος. Στην πραγματικότητα, ο μέσος Σπαρτιάτης στρατιώτης φορούσε πολύ βαρύ εξοπλισμό, που ήταν συνήθως φτιαγμένος από σίδερο.
Όσο για το γιατί τα ενδύματα των Σπαρτιατών πολεμιστών, επάνω από το σιδερένιο στρατιωτικό εξοπλισμό τους ήταν κόκκινα, σύμφωνα με το θρυλικό νομοθέτη Λυκούργο, το χρώμα αυτό έκρυβε το αίμα των αγωνιστών όταν τραυματίζονταν και είχε αρνητική επίδραση στους αντιπάλους.
Μία από τις πιο δημοφιλείς σκηνές της ταινίας είναι επίσης, προϊόν φαντασίας, παρά πραγματικότητα. Ο Ξέρξης ποτέ δεν έστειλε αγγελιοφόρους στο Λεωνίδα, ζητώντας την παράδοσή του και επιπλέον, ο Λεωνίδας δε διέπραξε φόνο, ρίχνοντας τον αγγελιοφόρο σε ένα γιγαντιαίο λάκκο. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι αυτό είχε συμβεί στο παρελθόν και γι’ αυτό το λόγο ο Ξέρξης δεν έστειλε ποτέ κανέναν αγγελιοφόρο για να ζητήσει από τους Σπαρτιάτες να παραδοθούν.
Μία ακόμη ιστορική ανακρίβεια περιστρέφεται γύρω από το γεγονός ότι ο Λεωνίδας εμφανίζεται να έχει μια ενώπιος-ενωπίω κουβέντα με τον Ξέρξη, κάτι που δεν έχει καταγραφεί ποτέ, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο.
Ο Ξέρξης, όπως και η πλειοψηφία των Περσών στην ταινία, παρουσιάζονται ως μοχθηροί, αιμοδιψείς, μισογύνιδες και τερατόμορφοι. Στην πραγματικότητα, καταγράφονται ως μορφωμένοι και πολύ καλά εκπαιδευμένοι στρατιώτες, οι οποίοι επιδείκνυαν μεγάλο σεβασμό προς στην ελληνική κουλτούρα και πολιτισμό.
Φυσικά, δε θα μπορούσε να λείψει μια αναφορά στον πιο διάσημο προδότη της ιστορίας, τον Εφιάλτη. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Εφιάλτης – ο οποίος παρεπιπτόντως δεν έμοιαζε με τέρας- δεν είχε ποτέ καμία πρόθεση να ενταχθεί στον σπαρτιατικό στρατό. Αντίθετα, πρόδωσε τους Έλληνες για χρήματα και προσωπικό όφελος.
Δυστυχώς για εκείνον, δεν έζησε πολύ για να θυμάται την προδοσία του, όπως του εύχεται ο Λεωνίδας στην ταινία.
Αντίθετα, λίγο μετά την προδοσία ο Αθηνάδης τον δολοφόνησε, πράξη που τίμησαν αργότερα οι αρχές της Σπάρτης.
Τέλος, μια αναφορά στο μισότυφλο Σπαρτιάτη στρατιώτη Δήλιο. Ο Λεωνίδας έστειλε το Δήλιο πίσω στη Σπάρτη, πριν από τη μάχη στις Θερμοπύλες, ισχυριζόμενος ότι ο Δήλιος είχε εξαιρετικό ταλέντο στην ομιλία και έπρεπε να μεταφέρει το μήνυμα της ηρωικής αντίστασης σε όλους πίσω στην πατρίδα.
Λίγο πριν το τέλος της ταινίας, ο Δήλιος εμφανίζεται να καθοδηγεί τον ενωμένο ελληνικό στρατό στη μάχη των Πλαταιών, κάτι που όχι απλά αποτελεί ιστορική ασάφεια, αλλά «ιστορικό έγκλημα» -σημειώνει ο αρθρογράφος- δεδομένου ότι στη συγκεκριμένη μάχη ηγέτης ήταν ένας από τους μεγαλύτερους στρατηγούς που έχουν υπάρξει ποτέ, ο Παυσανίας.
Ωστόσο, μέσα αυτό αυτό το «ιστορικό χάος», μέσα στην ταινία υπάρχει και μια δόση αλήθειας.
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ανάμεσα στους 300 Σπαρτιάτες υπήρχαν όντως δύο στρατιώτες, οι οποίοι είχαν προσβληθεί από κάποια ασθένεια στα μάτια και διατάχθηκε η επιστροφή τους στην πατρίδα.
Ένας από αυτούς, ο Εύρυτος, γύρισε στη Σπάρτη και διέταξε τον είλωτα υπηρέτη του να τον πάει πίσω στο πεδίο της μάχης, όπου πέθανε ηρωικά, τυφλός και σοβαρά τραυματισμένος, δίπλα στο βασιλιά του.
Ο άλλος, ο Αριστόδημος, ήταν ο μοναδικός επιζών ανάμεσα στους 300, αφού αποφάσισε να επιστρέψει στην πατρίδα, παρά να πολεμήσει υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.
Η απόφασή του αυτή τον στιγμάτισε και οι συμπατριώτες του τον αντιμετώπιζαν ως δειλό.
Ο Ηρόδοτος είχε γράψει για τον Αριστόδημο: «Κανένας δεν του έδινε φως για τη φωτιά του και κανείς δεν του μιλούσε. Τον αποκαλούσαν «Αριστόδημος ο Δειλός».
Ο Αριστόδημος εξιλεθώθηκε στη μάχη των Πλαταιών, όταν πολέμησε με περίσσεια θάρρους και γενναιότητα, κερδίζοντας το σεβασμό και το θαυμασμό όχι μόνο των συμπατριωτών του Σπαρτιατών, αλλά και των υπόλοιπων Ελλήνων.